Nga và Ukraine leo thang căng thẳng

Việc Matxcơva dồn quân tới biên giới và triển khai nhiều tàu chiến đến Biển Đen khiến phương Tây lo lắng về ý định của Tổng thống Vladimir Putin cũng như nguy cơ Nga sắp tiến đánh Ukraine.

Nga tăng cường hiện diện của tàu chiến ở Biển Đen. Ảnh: Reuters

Đài NTV cho biết, ngày 17-4, hai tàu chiến Alexander Otrakovsky và Kondopoga của Hải quân Nga đã đi qua Eo biển Bosphorus ở Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ) hướng về phía Biển Đen. Hai chiến hạm lớp Ropucha này có khả năng mang theo xe tăng và nhiều khí tài phục vụ cho việc đổ bộ.

Cùng ngày, hãng tin RIA cho biết, 15 tàu chiến cỡ nhỏ hơn thuộc Hạm đội Caspi của Nga đã đến Biển Đen để bắt đầu cuộc tập trận hải quân.

Trong khi đó, theo bộ phận báo chí của Quân khu phía Nam Nga, hơn 50 máy bay chiến đấu, máy bay ném bom, máy bay tấn công yểm trợ tầm gần của nước này đang tập trận trên Biển Đen sẽ tập phóng tên lửa và ném bom vào các mục tiêu trên biển.

Trước đó, Nga đã lập vùng cấm tàu chiến nước ngoài tại một khu vực ở Biển Đen để tập trận cho đến tháng 10. Vùng cấm nằm gần eo biển Kerch nối Biển Đen với Biển Azov.

Phía Kiev cáo buộc Matxcơva cho chốt chặn eo Biển Đen, ngăn không cho các tàu chiến của nước này di chuyển qua để về cảng. Bộ Ngoại giao Ukraine đã gửi khiếu nại tới những người đồng cấp ở Matxcơva nói rằng các thủy thủ nước này đang bị cấm đến eo biển Kerch nằm dưới sự kiểm soát của Nga nhưng chia cắt bờ biển phía Đông và phía Tây của Ukraine.

Ngoài các diễn biến ở Biển Đen, Matxcơva cũng triển khai hơn 30.000 binh sĩ tới khu vực biên giới với Ukraine. Đây là lần quân Nga tập trung đông nhất tại biên giới Nga - Ukraine kể từ năm 2014, làm dấy lên lo ngại Nga sẽ chiếm Ukraine.

Newsweek dẫn lời một tướng cấp cao Ukraine tuyên bố binh sĩ nước này “sẵn sàng” cho kịch bản xung đột quân sự với Nga.

"Chúng tôi đã sẵn sàng cho một cuộc xung đột quân sự nếu xảy ra. Có thể thấy Nga đã tăng cường binh lính và khí tài đến sát biên giới của chúng tôi, không thể nói trước được điều gì, nhưng họ đã đưa các tiểu đoàn chiến thuật đến sát biên giới của chúng tôi”, Thiếu tướng Viktor Ganushchak, Phó chỉ huy Lực lượng Tác chiến Hỗn hợp của Ukraine, nói.

Căng thẳng Nga - Ukraine tăng cao trong những ngày vừa qua, tới mức hai bên đã trục xuất các nhà ngoại giao của nhau.

Theo một số nhà phân tích, động thái của Nga cũng có thể nhằm cảnh báo Ukraine (nước đang tìm mọi cách gia nhập NATO bất chấp sự phản đối của Matxcơva), Mỹ và các nước đồng minh rằng, Matxcơva có đủ tiềm lực gây ra “các hậu quả” đối với bất kỳ đối tượng nào đang tìm cách buộc họ “phải trả giá”.

Tuy nhiên, ông Kortunov hoài nghi việc chính quyền Putin đang có ý định can thiệp trực tiếp bằng vũ lực vào Ukraine. Chuyên gia này giải thích, Nga có thể đang cố tránh một cuộc chiến tranh kéo dài và tốn kém với nước láng giềng. Ông cho rằng, chính sách của Matxcơva sẽ là tập trung hơn vào việc duy trì hiện trạng và để mặc các vấn đề ở Ukraine bùng nổ, khiến Kiev trở nên kiệt quệ, cảm thấy bất an và mệt mỏi với phương Tây,

Hiện cũng có ý kiến xem các động thái gần đây của Nga là một phần của chiến lược thổi bùng chủ nghĩa dân tộc quốc gia nhằm thu hút thêm sự ủng hộ đối với đảng Nước Nga thống nhất của Tổng thống Putin trước thềm bầu cử Quốc hội vào tháng 9 tới, giữa lúc đảng này đang bị sụt giảm tín nhiệm của cử tri trong một số cuộc thăm dò dư luận mới đây.

Ý định của chính quyền Putin có thể trở nên rõ ràng hơn vào tuần này khi ông đọc thông điệp liên bang, một sự kiện thường niên mà lãnh đạo Điện Kremlin thường tận dụng để công kích phương Tây. Dù thế nào, theo nhà báo Eggert, ông Putin đã thành công trong việc thu hút sự chú ý của cả Mỹ và châu Âu, đồng thời khiến họ “e sợ về những gì ông đang làm”.

NGUYỄN TẤN tổng hợp