Nhiều nước đánh thuế trả đũa Mỹ

Nhiều nước trong đó có cả đồng minh lâu năm của Mỹ đã tuyên bố “ăn miếng trả miếng” với những biện pháp thuế quan của Tổng thống Donald Trump đưa ra gần đây.

Người dân Canada đang nói không với những hàng hóa, công ty đến từ Mỹ, như rượu, cam, Starbuks, Walmart, McDonald’s... Trên mạng xã hội Twitter cũng xuất hiện lời kêu gọi tẩy chay hàng Mỹ và mua hàng Canada để phản đối chính sách thuế của ông Trump. Ngoài ra, một số người Canada cho biết sẽ đi nghỉ trong nước thay vì đến Mỹ. Có người còn kêu gọi “người Mỹ yêu nước” đến Canada nghỉ dưỡng hoặc tăng cường mua hàng hóa của nước này.

Căng thẳng trong quan hệ hai nước nổ ra sau khi ông Trump thông báo đánh thuế lên sản phẩm nhôm và thép nhập khẩu từ các nước, trong đó có Canada. Bộ trưởng Ngoại giao Canada Chrystia Freeland cho biết không loại trừ khả năng áp đặt những biện pháp trừng phạt trả đũa nhằm vào Tập đoàn Trump Organization của ông Trump, thay vì người dân Mỹ. Bà Freeland cho biết chính quyền ông Trudeau đang trong quá trình tham vấn và hoan nghênh mọi ý tưởng của người dân về việc nên đưa gì vào danh sánh trừng phạt trả đũa. Trước đó, Canada cam kết sẽ đánh thuế lên số hàng hóa Mỹ trị giá 12,8 tỉ USD, trong đó có thép, nhôm, nước cam...

Tổng Giám đốc IMF Christine Lagarde và Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Hội nghị thượng đỉnh G7 hôm 9-6. Ảnh: Reuters

Chưa hết, Liên minh châu Âu (EU) cũng đang xem xét biện pháp trả đũa hành động đánh thuế thép và nhôm nhập khẩu của Mỹ. Hôm 14-6, các nước EU tán thành kế hoạch đánh thuế lên hàng hóa nhập khẩu Mỹ trị giá 3,3 tỉ USD. Một nguồn tin của Ủy ban châu Âu cho biết kế hoạch này sẽ được thực thi trong những ngày tới, ảnh hưởng đến những sản phẩm như xe mô tô, rượu whiskey, quần jean... Không đứng ngoài cuộc, Mexico cũng thông báo sẽ đánh thuế lên hàng hóa nhập khẩu Mỹ, nhằm vào những sản phẩm như thịt heo, trái cây, phó mát...

Trong khi đó, Trung Quốc đã tuyên bố danh sách các hàng hóa Mỹ bị nước này đánh thuế, trong đó bao gồm nhiều mặt hàng thuộc các lĩnh vực hết sức nhạy cảm về chính trị như ô tô và nông sản. Theo thông báo được đăng tải trên website của Ủy ban thuế và hải quan Trung Quốc, mức thuế 25% sẽ được áp dụng với 34 tỉ USD hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ, có hiệu lực từ ngày 6-7. Danh sách bao gồm đậu tương, xe điện, các loại xe điện hybrid, rất nhiều loại thủy sản và thịt lợn.

Bắc Kinh cũng tuyên bố sẽ ngay lập tức đưa ra mức thuế quan với quy mô và sức mạnh tương tự như những gì Mỹ nhằm vào hàng hóa Trung Quốc. Thời gian vừa qua hai nước Mỹ - Trung đã có những cuộc đàm phán về vấn đề thương mại nhưng Chính phủ của ông Tập Cận Bình cũng đã ám chỉ rằng Trung Quốc có thể từ bỏ bất cứ cam kết nào nếu như Mỹ tiếp tục đe dọa áp thuế, đồng thời tuyên bố Trung Quốc sẽ đáp trả bằng những hành động tương tự.

Chiến tranh thương mại đã ngay lập tức tác động tiêu cực lên phố Wall với chỉ số Dow Jones có lúc giảm hơn 280 điểm và S&P 500 cùng Nasdaq giảm 0, 7% ngay sau tuyên bố của nội các ông Trump. Tuy nhiên nỗi lo nhanh chóng giảm xuống, kết thúc phiên Dow Jones chỉ còn giảm hơn 80 điểm (0,3%), S&P 500 và Nasdaq giảm 0,1%.

Theo các chuyên gia, Tổng thống Trump đang khiến trật tự kinh tế thế giới đảo lộn khi sử dụng các biện pháp thuế quan mà ông cho là sẽ bảo vệ lợi ích của nước Mỹ nhưng lại có thể thổi bùng lên một cuộc chiến tranh thương mại trên quy mô toàn cầu.

Những biện pháp trả đũa qua lại nói trên là điều khiến Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) lo ngại trong báo cáo mới của mình hôm 14-6. Báo cáo này dự đoán chính sách thuế quan mới của ông Trump và những hậu quả của nó có thể làm tổn hại đến nền kinh tế Mỹ và hệ thống thương mại toàn cầu.

IMF cảnh báo rằng những biện pháp thuế quan của Mỹ có thể cản trở sự hồi phục của kinh tế thế giới hiện nay bằng cách khơi mào những động thái trả đũa qua lại và làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu.

NGUYỄN TẤN tổng hợp