Những bất ngờ trong kết quả sơ bộ bầu cử Nghị viện châu Âu 2024

Từ ngày 6 đến 9-6, hơn 370 triệu cử tri châu Âu đến từ 27 quốc gia thành viên đã tham gia bỏ phiếu bầu 720 nghị sĩ cho nhiệm kỳ Nghị viện châu Âu mới (2025-2029).

Khoảng 370 triệu người châu Âu đã đi bỏ phiếu bầu ra Nghị viện châu Âu mới. Ảnh: AFP

Theo kết quả sơ bộ tính đến 12 giờ đêm 9-6 (theo giờ địa phương), hiện vẫn còn 6 nước châu Âu chưa công bố kết quả bầu cử. Nhưng theo dự báo của Nghị viện châu Âu, đại đa số các nhóm có sực ảnh hưởng đã dần lộ diện.

Đầu tiên, nhóm trung hữu Nhân dân Châu Âu (EPP), luôn có số đại biểu lớn nhất tại Nghị viện châu Âu, đã chiếm được 186 ghế, hơn 10 ghế so với nhiệm kỳ 2019-2024 và trở thành nhóm có sức ảnh hưởng lớn nhất.

Tiếp theo đó là Liên minh Tiến bộ Xã hội và Dân chủ (S&D), một nhóm chính trị trong Nghị viện châu Âu của Đảng Xã hội chủ nghĩa châu Âu (PES) đã có được 133 ghế và là lực lượng chính trị đúng thứ 2 trong Nghị viện. Hai nhóm đứng đầu đã lẫn lượt đạt được số ghế đúng như trong các dự đoán trước đó, mặc dù có chênh lệch đôi chút từ 2 đến 3 ghế.

Bất ngờ lớn nhất có lẽ là 2 nhóm cực hữu, được dự đoán là sẽ có bước tiến triển ngoạn mục và dành được số ghế quan trọng tại Nghị viện. Nhưng trên thực tế, nhóm Bản sắc và Dân chủ (ID), chỉ nhận được vỏn vẹn 58 ghế, thấp hơn 14 ghế so với dự đoán và chỉ nhỉnh hơn 8 ghế so với nhiệm kỳ trước. Kết quả này cho thấy ID đã không thành công trong việc chinh phục các cử tri châu Âu và thậm chí gần như không ghi nhận được tiến triển nào đáng kể. ID hiện là nhóm đông thứ 5 tại Nghị viện, tăng một bậc so với nhiệm kỳ 2019-2024 nhờ sự thụt lùi của nhóm Xanh/Liên minh Tự do châu Âu.

Trong khi đó, khối cực hữu Bảo thủ và Cải cách châu Âu (ECR), gia đình chính trị của Thủ tướng Italia Giorgia Meloni (Fratelli d’Italia) cũng chỉ dành được vỏn vẹn 70 ghế, thấp hơn 16 ghế so với dự đoán và hiện đang là nhóm đông thứ 4. Nhóm này cũng gần như không có tiến triển gì về mặt đại biểu khi chỉ hơn được nhiệm kỳ trước vỏn vẹn 2 ghế.

Một bất ngờ nữa được ghi nhận tại cuộc bầu cử lần này, đó là việc nhóm Đổi mới châu Âu (RE), nơi tập trung của đại đa số người theo chủ nghĩa tự do, trong đó có các đại diện thuộc phe của Tổng thống Pháp và là nhóm đông thứ 3 tại Nghị viện với 102 ghế tại nhiệm kỳ trước, đã bị giảm 20 ghế và chỉ còn lại 82 đại biểu. Kết quả này đến từ việc phe cực hữu đã dành được chiến thắng to lớn tại Pháp khi chiếm được 30 trên tổng số 81 vị trí, gấp đôi các đảng phái khác. Trước tình hình đó, Tổng thống Emmanuel Macron đã ngay lập tức tuyên bố giải tán quốc hội và yêu cầu người dân Pháp một lần nữa đi bầu cử trước thời hạn vào ngày 30-6 tới.

Ngoài ra, phe cánh tả và phe môi trường cũng dành được chiến thắng lớn tại Bắc Âu, cụ thể là tại Phần Lan, Thụy Điển và Đan Mạch. Mặc dù như vậy, nhóm Xanh/Liên minh Tự do châu Âu vẫn chỉ chiếm được 53 ghế, mất 18 ghế so với nhiệm kỳ trước và đứng ở vị trí thứ 6.

Kết quả chính thức của cuộc bầu cử Nghị viện châu Âu sẽ được công bố trong một vài ngày tới. Đến giữa tháng 7, các vị trí quan trọng hàng đầu trong bộ máy quyền lực châu Âu như Chủ tịch Nghị viện châu Âu, Chủ tịch Ủy ban châu Âu, Chủ tịch Hội đồng châu Âu sẽ được bầu ra. Trong bối cảnh bất ổn kinh tế, căng thẳng địa chính trị gia tăng, lực lượng nắm quyền tại châu Âu chắc chắn sẽ đối mặt với nhiều thách thức để duy trì ổn định nội khối và nâng cao vị thế của EU trên trường quốc tế.

NGUYỄN TẤN tổng hợp