Nỗ lực ngăn cuộc chiến toàn diện ở Trung Đông

Tại phiên họp của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc (LHQ) tuần qua, Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres nhấn mạnh vòng xoáy “ăn miếng trả miếng” chết người ở Trung Đông cần phải chấm dứt sau vụ tấn công tên lửa của Iran nhắm vào Israel.

Tên lửa từ Iran phóng về Israel trên bầu trời tối 1-10. Ảnh: AP

Cũng tại cuộc họp, Đại sứ Pháp tại LHQ Nicolas de Riviere cho biết, Pháp muốn Hội đồng Bảo an thể hiện sự đoàn kết và cùng lên tiếng để hạ nhiệt tình hình. Riêng ông Phó Thông, Đại diện thường trực của Trung Quốc tại LHQ, kêu gọi Hội đồng Bảo an cần hành động khẩn cấp, đưa ra những yêu cầu rõ ràng và dứt khoát để chấm dứt vòng xoáy bạo lực liên quan xung đột giữa Israel và phong trào Hezbollah ở Lebanon.

Israel đang cân nhắc một số lựa chọn đáp trả, trong đó có tấn công bệ phóng tên lửa hoặc cơ sở hạ tầng dầu mỏ. Một số quan chức Israel thậm chí kêu gọi không kích cơ sở hạt nhân Iran.

Trong lúc này, Mỹ và các đồng minh phương Tây tìm cách hạn chế phản ứng của Israel đối với cuộc tấn công tên lửa của Iran với hy vọng ngăn xung đột khu vực vượt tầm kiểm soát.

Theo hãng tin Reuters, Tổng thống Joe Biden tuyên bố không ủng hộ Israel tấn công địa điểm hạt nhân của Iran. Thay vào đó, Mỹ và các đồng minh phương Tây kêu gọi Israel tập trung vào các mục tiêu quân sự với hy vọng hành động trả đũa này không khiến Iran leo thang hơn nữa.

Bà Dana Stroul, chuyên gia của Viện Chính sách Cận Đông Washington (Mỹ) nhận định với tờ Financial Times rằng, chính quyền Tổng thống Biden muốn thấy căng thẳng hạ nhiệt và nỗ lực ngăn nguy cơ xảy ra một cuộc chiến toàn diện tại khu vực

Trong khi đó, ông Jonathan Panikoff, chuyên gia tại Hội đồng Đại Tây Dương (Mỹ), nhận định Iran có thể xem hành động tấn công nhằm vào chương trình hạt nhân là tấn công trực tiếp vào sự ổn định của nước này, từ đó có thể đưa ra phản ứng khiến tất cả bên liên quan leo thang hơn nữa.

Trong bối cảnh căng thẳng gia tăng nhanh chóng ở Trung Đông, ngày càng có nhiều quốc gia tìm cách sơ tán công dân ra khỏi khu vực này.

Ngày 2-10, giới chức Philippines, Indonesia và Australia cho biết đang nỗ lực đưa công dân nước mình khỏi Lebanon khi sân bay Beirut vẫn còn mở cửa. Cùng ngày, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol ra lệnh triển khai máy bay quân sự để sơ tán người dân tại Israel và các khu vực khác ở Trung Đông. Bộ Ngoại giao Hàn Quốc cũng kêu gọi công dân rời Israel và Lebanon lập tức bằng mọi phương tiện có sẵn. Tây Ban Nha có kế hoạch điều 2 máy bay quân sự để sơ tán khoảng 350 công dân khỏi Lebanon. Riêng Đức thúc giục công dân rời khỏi Iran sau khi tiến hành sơ tán nhân viên ngoại giao, công dân khỏi Lebanon.

Giữa thời điểm căng thẳng leo thang mạnh mẽ ở Trung Đông, các bộ trưởng từ các nước Ả Rập vùng Vịnh và Iran đã tham gia một cuộc họp do Qatar tổ chức. Reuters dẫn 3 nguồn tin tiết lộ cuộc họp “thảo luận về việc giảm leo thang trong cuộc xung đột giữa Israel và Iran”.

Theo 2/3 nguồn tin, các nước Ả Rập vùng Vịnh “tìm cách trấn an Iran về sự trung lập của họ trong cuộc xung đột này sau những lo ngại rằng tình trạng bạo lực leo thang rộng hơn có thể đe dọa các cơ sở dầu mỏ ở vùng Vịnh”.

NGUYỄN TẤN tổng hợp