Ông Trump dọa “khai tử” thỏa thuận thương mại Mỹ – Trung

Cáo buộc vi-rút SARS-CoV-2 gây ra dịch Covid-19 xuất phát từ một phòng thí nghiệm của Trung Quốc là tác nhân khiến thỏa thuận thương mại Mỹ - Trung có thể đổ vỡ.

Mỹ tuyên bố có “bằng chứng to lớn” rằng SARS-CoV-2 bắt nguồn từ phòng thí nghiệm ở Vũ Hán, Trung Quốc.  (Ảnh minh họa).    Nguồn: Baladnaelyoum

Tổng thống Mỹ Donald Trump đe dọa sẽ chấm dứt thỏa thuận thương mại giai đoạn 1, nếu Trung Quốc không thực hiện cam kết mua thêm 200 tỉ USD hàng hóa và dịch vụ của Mỹ. Ông Trump ca ngợi chiến lược đánh thuế “là công cụ đàm phán tốt nhất” mà chính quyền của ông từng nghĩ ra và áp dụng với Trung Quốc.

Theo thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 giữa Mỹ - Trung ký kết hồi tháng 1-2020, Washington sẽ ngưng kế hoạch đánh thuế lên 155 tỉ USD hàng hóa của Trung Quốc và giảm một nửa mức thuế nhập khẩu xuống còn 7,5% đối với 120 tỉ USD hàng hóa khác xuất xứ Trung Quốc. Đổi lại, Bắc Kinh cam kết trong vòng 2 năm sẽ mua thêm ít nhất 200 tỉ USD hàng hóa và dịch vụ của Mỹ so với năm 2017, bao gồm cả lượng nông sản trị giá 40 tỉ USD. Cụ thể, Trung Quốc sẽ mua thêm 32 tỉ USD các mặt hàng nông nghiệp, bao gồm thịt bò, đậu nành và hải sản, 52,4 tỉ USD sản phẩm năng lượng, bao gồm khí tự nhiên hóa lỏng (LNG), dầu thô và than đá, 37,9 tỉ USD hàng hóa dịch vụ và 77,7 tỉ USD hàng hóa công nghiệp.

Tuy nhiên, khả năng mua hàng của Trung Quốc sẽ giảm đáng kể do dịch Covid-19 bùng phát, dẫn đến việc nền kinh tế nước này lần đầu tiên bị suy thoái kể từ năm 1987.

Về phía Mỹ, dù tránh cáo buộc vi-rút SARS-CoV-2 bắt nguồn từ một phòng thí nghiệm ở thành phố Vũ Hán, Trung Quốc như Ngoại trưởng Mike Pompeo, song ông Trump cho rằng Trung Quốc “đã phạm một sai lầm khủng khiếp vì đã cố gắng che đậy thông tin về mầm bệnh” và khiến dịch Covid-19 lây lan ra ngoài đại lục. Theo Tổng thống Mỹ, điều tồi tệ nhất mà chính quyền Trung Quốc đã làm là “cấm nhập cảnh vào Trung Quốc, nhưng không cấm cư dân Trung Quốc nhập cảnh vào Mỹ và các nước trên thế giới”. Ông Trump nhấn mạnh: “Vào đúng thời điểm cần thiết, chúng tôi sẽ công bố báo cáo chính xác những gì đã xảy ra. Tôi nghĩ rằng báo cáo đó sẽ rất chi tiết”.

Mỹ hiện đang theo đuổi các cuộc điều tra về nguồn gốc của Covid-19 cũng như các ứng phó với dịch của Trung Quốc. Chính quyền ông Trump muốn sử dụng các biện pháp khác nhau để buộc Bắc Kinh phải “trả giá” về những sai lầm liên quan, bao gồm cả trừng phạt, ngưng thanh toán nợ, áp thuế...

Về phần mình, Bắc Kinh đã thẳng thừng phủ nhận các cáo buộc, đồng thời kêu gọi Washington không nên “chính trị hóa” dịch bệnh và cố tình đổ tội cho Trung Quốc.

Đài truyền hình trung ương Trung Quốc (CCTV) ngày 4-5 đã lên tiếng chỉ trích “những bình luận điên cuồng và lảng tránh” của Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo về nguồn gốc của dịch bệnh Covid-19. Đồng thời khẳng định những nhận định của ông Pompeo rằng vi-rút SARS-CoV-2 có nguồn gốc từ phòng thí nghiệm là “vô căn cứ” và cáo buộc ông Pompeo đang nỗ lực “vu khống” Trung Quốc để giúp Tổng thống Trump tái đắc cử.

Thực tế, nếu thỏa thuận thương mại Mỹ - Trung giai đoạn 1 bị đổ vỡ, kinh tế Trung Quốc sẽ lâm vào khó khăn. Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin nhấn mạnh: “Tôi có mọi lý do để hy vọng rằng họ tôn trọng thỏa thuận, và nếu họ không tôn trọng, sẽ có những hậu quả rất đáng kể đối với các mối quan hệ cũng như kinh tế toàn cầu, liên quan cách thức mọi người làm ăn với họ”.

Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung chưa ngã ngũ thì căng thẳng giữa 2 nước về nguồn gốc vi-rút SARS-CoV-2 tiếp tục leo thang. Dịch bệnh này đến nay đã khiến hơn 3,7 triệu người mắc bệnh và hơn 257.000 người tử vong trên toàn cầu, trong đó Mỹ là nước chịu ảnh hưởng nặng nề nhất.

Giới phân tích nhận định, thỏa thuận thương mại Mỹ - Trung giai đoạn 1 nhiều khả năng sẽ đổ vỡ bởi giữa hai nước có quá nhiều bất đồng. Đặc biệt, cáo buộc nguồn gốc dịch Covid-19 do Trung Quốc bao che nên dẫn đến hậu quả bị lây nhiễm toàn cầu sẽ là “giọt nước tràn ly” đẩy Mỹ - Trung ngày càng xa nhau.

HN tổng hợp