Pakistan - Ấn Độ bên bờ vực chiến tranh

Căng thẳng đang leo thang từng ngày giữa Ấn Độ và Pakistan khi New Delhi đưa ra quyết định bãi bỏ quy chế đặc biệt đối với khu vực Kashmir và tuyên bố vùng đất này thuộc lãnh thổ Ấn Độ.

Khu vực tranh chấp Kashmir giữa Ấn Độ và Pakistan thường xuyên chứng kiến các vụ đụng độ giữa binh sĩ hai bên. Ảnh: AFP

Quyết định chính trị này của Ấn Độ có ảnh hưởng sâu rộng đối với khu vực Kashmir - vùng đất tranh chấp giữa Ấn Độ và Pakistan trong gần 7 thập kỷ qua. Cụ thể,  New Delhi đã công bố sắc lệnh bãi bỏ Điều 370 trong Hiến pháp quy định quy chế đặc biệt đối với bang Jammu và Kashmir, đồng thời đưa ra dự luật tách bang này thành 2 vùng lãnh thổ liên bang gồm Ladakh cùng Jammu và Kashmir. Ấn Độ cũng đã triển khai hơn 40.000 binh sĩ bán vũ trang tới Jammu và Kashmir, đồng thời đặt các lực lượng quân sự trong tình trạng báo động cao.

Kashmir là vùng lãnh thổ có đa số người theo đạo Hồi sinh sống. Hiện, Kashmir được chia thành hai phần do Ấn Độ và Pakistan quản lý, song hai nước đều nhận chủ quyền đối với toàn bộ vùng lãnh thổ này.

Bất chấp thỏa thuận đạt được năm 2003 về tuân thủ lệnh ngừng bắn, giao tranh vẫn xảy ra giữa binh sĩ hai bên tại ranh giới phân chia Kashmir gây ra nhiều thương vong.

Trong một động thái liên quan, mới đây Chính phủ Pakistan tuyên bố sẽ hạ cấp quan hệ ngoại giao và đình chỉ thương mại song phương với Ấn Độ, để phản đối việc Ấn Độ đã hủy bỏ quy chế đặc biệt đối với phần lãnh thổ do Ấn Độ kiểm soát tại khu vực tranh chấp Kashmir. Ngoài ra Pakistan cũng sẽ xem xét lại các thỏa thuận song phương đã ký với Ấn Độ và đưa vấn đề Kashmir lên Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc (LHQ).

Chính phủ Pakistan cũng tuyên bố trục xuất phái viên Ấn Độ khỏi nước này và triệu hồi đại sứ của mình tại New Delhi về nước. 

Trước những diễn biến trên, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Morgan Ortagus đã ra tuyên bố bày tỏ quan ngại về tình hình Kashmir và kêu gọi các bên liên quan tôn trọng thực trạng cũng như duy trì hòa bình ở khu vực này.

Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng đưa ra đề xuất làm trung gian giữa Ấn Độ và Pakistan để giải quyết vấn đề Kashmir. Động thái này được phía Pakistan đồng thuận. Ngoại trưởng Pakistan Shah Mahmood Qureshi khẳng định lời đề nghị của Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc làm trung gian trong vấn đề Kashmir giữa Islamabad và New Delhi “còn hơn cả mong đợi đối với Pakistan”. Ông cũng cho rằng, thái độ cứng rắn của Ấn Độ trong vấn đề Kashmir có thể khiến New Delhi phải trả giá, đồng thời mô tả tình hình ở thung lũng này “đang xấu đi”.

Tuy nhiên, Ấn Độ đã kiên quyết bác bỏ đề nghị này, khẳng định lập trường nhất quán của New Delhi là mọi vấn đề tồn đọng với Pakistan chỉ được thảo luận song phương và bất cứ sự can dự nào với Pakistan đều dựa trên cơ sở chấm dứt hoạt động khủng bố xuyên biên giới.

Trong khi đó, Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres đã kêu gọi Ấn Độ và Pakistan kiềm chế trước những diễn biến căng thẳng sau khi New Delhi bãi bỏ quy chế đặc biệt đối với khu vực Kashmir. Người phát ngôn của Tổng Thư ký LHQ, ông Stephane Dujarric cũng cho biết lực lượng gìn giữ hòa bình LHQ giám sát lệnh ngừng bắn giữa Ấn Độ và Pakistan ở bang Jammu và Kashmir đã ghi nhận và báo cáo sự gia tăng các hoạt động quân sự dọc Ranh giới Kiểm soát (LOC).

Những động thái gia tăng căng thẳng giữa Ấn Độ và Pakistan đã dấy lên quan ngại về một cuộc chiến ngoài mong đợi sẽ diễn ra nếu các bên liên quan thiếu kiềm chế.

HN tổng hợp