Phản ứng của các bên khi lệnh ngừng bắn Gaza được thực thi

Chiều 19-1, thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza chính thức có hiệu lực sau   gần 3 giờ bị trì hoãn.

Người dân Palestine di tản dọc theo một con phố khi họ trở về Rafah ở Gaza vào ngày 19-1. Ảnh: Times of Israel

Ngay khi thỏa thuận ngừng bắn được hai bên tuyên bố có hiệu lực, các tay súng Hamas đã xuất hiện công khai trên đường phố ở Gaza để “ăn mừng”: “Chúng tôi tưởng nhớ những người đã hy sinh trong cuộc chiến này. Xin chúc mừng các người bị Israel giam giữ được trở về. Đất nước sẽ được tự do nhờ vào những chiến binh của chúng ta”.

Về phía Israel, Ngoại trưởng Gideon Saar thừa nhận, nước này đã phải trả một cái giá khá đắt để có được thỏa thuận trao đổi con tin với lực lượng Hamas, song cũng tuyên bố, giai đoạn 2 và giai đoạn 3 của thỏa thuận ngừng bắn sẽ không diễn ra một cách tự động. Israel sẽ vẫn theo đuổi mục tiêu yêu cầu Hamas thả toàn bộ con tin và không để lực lượng này còn chính quyền và năng lực quân sự.

Nhiều Bộ trưởng quan trọng trong chính phủ Israel đã lên tiếng việc thực thi thỏa thuận ngừng bắn. Bộ trưởng An ninh Quốc gia Itamar Ben-Gvir và các thành viên khác trong Đảng Quyền lực Do Thái của ông đã từ chức để phản đối việc nội các chấp thuận thỏa thuận ngừng bắn.

Trước đó, quan chức này kêu gọi Bộ trưởng Tài chính Bezalel Smotrich tham gia cùng ông trong nỗ lực cuối cùng nhằm ngăn chặn thỏa thuận ngừng bắn, mà theo mô tả của ông là “sự đầu hàng nguy hiểm trước Hamas”.

Trong khi đó, người Israel đêm 19-1 đã vỡ òa cảm xúc khi chứng kiến khoảnh khắc 3 nữ con tin đầu tiên trở về sau hơn 15 tháng bị giam cầm ở Dải Gaza. Hình ảnh Hamas trao trả 3 nữ con tin, gồm Romi Gonen, Doron Steinbrecher và Emily Damari cho Hội Chữ thập đỏ quốc tế được theo dõi qua truyền hình, trong niềm hạnh phúc của người nhà con tin.

Văn phòng Điều phối các vấn đề nhân đạo của Liên Hiệp Quốc (OCHA) ngày 19-1 cho biết, các xe tải chở hàng cứu trợ nhân đạo đã vào Dải Gaza sau khi lệnh ngừng bắn giữa Israel và Hamas có hiệu lực. Lệnh ngừng bắn ở Dải Gaza đã có hiệu lực vào lúc 11h15 sáng ngày 19-1, theo giờ địa phương, sau gần 3h bị trì hoãn, tạm dừng cuộc xung đột kéo dài hơn 15 tháng đã làm rung chuyển khu vực Trung Đông.

Về phía quốc tế, sau 15 tháng xung đột, đã đến lúc cuộc chiến đẫm máu ở Gaza phải dừng lại. Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump đã rất vui mừng trước tin 3 nữ con tin sẽ thấy ánh mặt trời trước 1 ngày ông nhậm chức. Tuy nhiên, người được ông Trump đề cử là Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ - Mike Waltz cũng đồng tình với Israel, rằng Hamas sẽ không bao giờ được trở lại cai quản Gaza. Ông Mike Waltz cũng cảnh báo nếu Hamas từ bỏ thỏa thuận ngừng bắn đổi con tin ở Gaza, Mỹ sẽ ủng hộ Israel “làm những gì nước này phải làm”.

Trong khi đó, Thủ tướng Đức Olaf Scholz đặt kỳ vọng nhiều hơn vào tương lai Gaza, tương lai của người Palestine sau thỏa thuận này. Đây cũng là mong muốn của Đức giáo hoàng Francis: “Tôi hy vọng rằng khi đã đạt được thỏa thuận, các bên sẽ tôn trọng ngay lập tức và tất cả các con tin cuối cùng sẽ có thể trở về nhà để ôm những người thân yêu của họ. Tôi cũng hy vọng viện trợ nhân đạo sẽ đến được với người dân Gaza, những người đang rất cần nó. Cả người Israel và người Palestine đều cần những dấu hiệu hy vọng rõ ràng. Tôi hy vọng mọi người có thể nói đồng ý với đối thoại, đồng ý với hòa giải, đồng ý với hòa bình. Và chúng ta cầu nguyện cho điều đó, cho đối thoại, hòa giải và hòa bình”.

Trong khi đó, hàng ngàn người tại hai thành phố Sydney và Melbourne của Australia đã xuống đường tuần hành để biểu thị sự ủng hộ Palestine. Mặc dù trời nắng nóng nhưng cũng không thể ngăn khoảng từ 2.000 - 3.000 người tập trung bên ngoài Thư viện bang ở trung tâm thành phố Melbourne để biểu thị sự ủng hộ với Palestine. Một số người biểu tình bày tỏ vui mừng khi Israel và Hamas đạt được lệnh ngừng bắn và hy vọng thỏa thuận này sẽ chấm dứt tình trạng bom rơi, đạn nổ đã diễn ra trong suốt 15 tháng qua. Tuy vậy cũng có không ít người cho rằng, lệnh ngừng bắn là chưa đủ khi mà cuộc chiến giải phóng Palestine vẫn chưa kết thúc và kêu gọi chấm dứt việc chiếm đóng trái phép các vùng lãnh thổ của Palestine và đề nghị cộng đồng quốc tế gia tăng thêm sức ép kêu gọi Israel dừng hành động này.

NGUYỄN TẤN tổng hợp