Phi hạt nhân hóa Bán đảo Triều Tiên: Mỹ quyết tâm, Triều Tiên lơ là

Sau nhiều lần lỡ hẹn, Mỹ quyết tâm phi hạt nhân hóa Bán đảo Triều Tiên bằng con đường ngoại giao.

Phi hạt nhân hóa hoàn toàn Bán đảo Triều Tiên là một trong những trọng tâm chính sách hiện nay của Mỹ. Nguồn: KCNA

Mới đây, trong cuộc hội đàm về vấn đề Triều Tiên với Thủ tướng Nhật Bản Suga Yoshihide và Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in, Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết sẽ điều chỉnh cách tiếp cận gần với thực tế hơn đối với mục tiêu phi hạt nhân trên Bán đảo Triều Tiên. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ liệu chính sách của ông Biden có gì khác biệt đáng kể so với chính sách của những người tiền nhiệm Donald Trump. Theo đó, Mỹ có thể sẽ sẵn sàng thực hiện “các bước giảm căng thẳng” và biện pháp ngoại giao dựa trên các thỏa thuận của Tuyên bố chung Singapore năm 2018 được ký bởi cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un.

Ông Biden cho biết, ông sẵn sàng gặp nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un để thảo luận về phi hạt nhân hóa Bán đảo Triều Tiên nếu ông Kim và phía Bình Nhưỡng đồng ý. Sau đó, các quan chức cấp thấp hơn của hai bên cũng sẽ gặp những người đồng cấp để thảo luận đặt nền móng cho cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ - Triều. Những động thái mới này được cho là tín hiệu thay đổi trong suy nghĩ của ông Biden kể từ hồi tháng 3, khi Nhà Trắng từng cho biết ông không có ý định gặp nhà lãnh đạo Triều Tiên.

Tuy nhiên, một số chuyên gia đánh giá rằng cách xử lý của ông Biden đối với vấn đề này chưa hoàn toàn khác biệt. Chính quyền Mỹ dường như vẫn coi Triều Tiên là một đối thủ cần phải kiềm chế, răn đe hơn là một đối tác. Mặt khác, Washington vẫn chỉ tập trung vào những điều mình muốn (phi hạt nhân hóa), thay vì những điều Bình Nhưỡng muốn, như bình thường hóa quan hệ hay giảm nhẹ các biện pháp trừng phạt.

Trước đó, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho biết: “Chúng tôi sẽ xem xét không chỉ lời nói mà còn cả hành động thực tế của Triều Tiên. Tôi nghĩ Triều Tiên cần quyết định xem họ có muốn tham gia (đàm phán) hay không”.

Giới quan sát cho rằng, hiện Mỹ dựa trên tuyên bố chung với Triều Tiên tại Singapore làm nền tảng để kêu gọi đàm phán Mỹ - Triều. Tuyên bố chung Singapore với độ dài hai trang được cựu Tổng thống Trump và nhà lãnh đạo Kim Jong-un ký vào tháng 6-2018, trong đó cam kết hành động để hướng tới phi hạt nhân hóa Bán đảo Triều Tiên và xây dựng một mối quan hệ mới. Tuy nhiên, mấu chốt của vấn đề sẽ phụ thuộc phần lớn vào cảm nhận của Triều Tiên với những tín hiệu thiện chí từ Mỹ.

Theo Viện Hòa bình Mỹ (USIP), kịch bản tích cực nhất là Triều Tiên thấy “hấp dẫn” bởi sự tái khẳng định của Washington đối với Tuyên bố chung Singapore cũng như Nhà Trắng để ngỏ khả năng đối thoại theo hướng thiện chí và dễ chịu hơn.

Ở một khía cạnh liên quan, giáo sư Leif-Eric Easley tại Đại học Ewha ở Seoul, Hàn Quốc nhận định: “Washington sẽ không cung cấp tài chính cho Bình Nhưỡng để quay lại đàm phán nhưng có thể cung cấp hỗ trợ nhân đạo như viện trợ vắc-xin ngừa Covid-19”.

Trong một động thái liên quan, trả lời phỏng vấn trên kênh ABC News, Ngoại trưởng Antony Blinken cho rằng: “Quả bóng đang nằm ở phía Triều Tiên. Cơ hội tốt nhất để đạt được mục tiêu phi hạt nhân hóa toàn bộ Bán đảo Triều Tiên là Bình Nhưỡng thiện chí quay lại bàn đàm phán”.

Tuy nhiên, cho đến thời điểm này, Triều Tiên vẫn giữ im lặng về kết quả hội nghị thượng đỉnh hồi tuần trước giữa Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in và người đồng cấp Mỹ Joe Biden. Đồng thời cũng không bình luận gì về việc quay trở lại bàn đàm phán.

Từ những diễn biến trên cho thấy, quyết tâm phi hạt nhân hóa trên Bán đảo Triều Tiên của Mỹ khó được xúc tiến nếu thiếu thái độ cầu thị, hợp tác của Bình Nhưỡng.

HN tổng hợp