Philippines muốn đàm phán hòa bình với Trung Quốc

Mới đây, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte khẳng định sẵn sàng tạm gác phán quyết của Tòa Trọng tài tại La Haye (Hà Lan) về vụ kiện Biển Đông của Philippines và Trung Quốc qua một bên để có thể tiến hành các cuộc đàm phán với Trung Quốc. Đây thật sự là một nhượng bộ của vị tổng thống cứng rắn này.

Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte. Ảnh: REUTERS

Tổng thống Rodrigo Duterte nói với Đại sứ Trung Quốc tại Philippines, ông Triệu Giám Hoa rằng ông không muốn chiến tranh với Trung Quốc. Đồng thời, ông nhấn mạnh: “Tôi sẽ không dùng đến phán quyết của Tòa Trọng tài vào lúc này. Nhưng một ngày nào đó, tôi sẽ ngồi trước mặt ông hoặc các đại diện khác của Trung Quốc, thì tôi sẽ lật ngửa lá bài lập trường của mình. Tôi sẽ không thể xa rời phán quyết đó”. Ông Duterte cũng đề nghị Đại sứ Trung Quốc xem xét tình trạng khó khăn của ngư dân Philippines đang cố gắng đánh bắt cá ở khu vực tranh chấp và mong muốn người Trung Quốc đối xử với người Philippines như anh em. Trong một tuyên bố gần đây, ông Duterte nhấn mạnh: “Sau tất cả, tôi cũng mang trong mình dòng máu Trung Quốc, vì thế tôi hy vọng các bạn đối xử với chúng tôi như anh em chứ không phải kẻ thù, và hãy thấu hiểu cho những khó khăn của người dân Philippines”.

Thời gian qua, Tổng thống Philippines liên tục có những phát biểu rất khác nhau liên quan đến quan hệ giữa Manila với Bắc Kinh về vấn đề Biển Đông. Ông nhiều lần nói những lời mềm mỏng, đề cập đến các cuộc đàm phán song phương, nhưng cũng từng mạnh mẽ cảnh báo Trung Quốc rằng ông và quân đội Philippines sẵn sàng hy sinh, thậm chí sẽ đổ máu với Trung Quốc liên quan đến vấn đề Biển Đông. Trong một tuyên bố gần đây, nhà lãnh đạo Philippines cũng không từ bỏ thói quen phát ngôn khó ngờ của mình khi cho rằng: “Có lẽ cần phải cho chúng tôi thêm chút thời gian để xây dựng lực lượng. Các ông quá áp đảo rồi”. Điều này ngầm cảnh báo Trung Quốc rằng, Manila sẽ xây dựng lực lượng đủ mạnh trong tương lai để đương đầu với Bắc Kinh trong tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông. Ông cũng khẳng định sẽ cấp thêm ngân sách để tăng cường lực lượng cho quân đội Philippines.

Trong một động thái liên quan, Tổng thống Duterte cho biết, đầu tháng 9 này sẽ đến thủ đô Vientiane của Lào để dự Hội nghị cấp cao Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á (EAS). Đây sẽ là chuyến công du nước ngoài đầu tiên của ông trên cương vị nguyên thủ quốc gia. Nhà lãnh đạo Philippines cũng cho biết ông không có ý định nêu vấn đề tranh chấp Biển Đông tại hội nghị này. Philippines sẽ chuẩn bị mọi khả năng xảy ra nếu nỗ lực đàm phán song phương với Trung Quốc thất bại. Các cuộc đàm phán song phương giữa nước này với Trung Quốc có thể diễn ra trong năm nay. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng cũng vừa cho biết Bắc Kinh sẵn sàng tiến hành đối thoại với Manila.

Giới quan sát cho rằng, mặc dù phát biểu của Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte về việc tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông với Trung Quốc có lúc mềm mỏng, có lúc cứng rắn nhưng có một điểm chung là đều lấy căn cứ trên phán quyết của Tòa Trọng tài tại La Haye (Hà Lan) làm mấu chốt. Bởi lẽ, phán quyết này có lợi hoàn toàn cho Manila, khi Tòa Trọng tài bác bỏ hoàn toàn bản đồ “đường chín đoạn” của Bắc Kinh ở Biển Đông. Đây không chỉ là lợi thế mang tính luật pháp quốc tế mà còn được xem là “con át chủ bài” của Philippines trong những cuộc đàm phán với Trung Quốc tới đây.

HN tổng hợp