Quan hệ giữa Iran với Mỹ và Isrel đang lao dốc

Đe dọa tấn công các cơ sở quân sự của Iran tại Iraq của Israel đã làm gia tăng căng thẳng giữa hai quốc gia. Điều này đồng nghĩa với việc quan hệ ngoại giao giữa Iran với Mỹ và Israel cũng rơi vào cảnh bế tắc.

Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif hội kiến với Tổng thống Syria Bashar al-Assad, ngày 3-9 ở Damascus. Nguồn: Reuters

Mới đây, Bộ trưởng Quốc phòng Israel Avigdor Lieberman cảnh báo nước này có thể tấn công các khí tài nghi của Iran tại Iraq, giống như đã thực hiện với hàng loạt cuộc không kích vào Syria. Ông Lieberman nhấn mạnh Israel đang theo dõi chặt chẽ các diễn tiến ở Syria và sẽ không chỉ giới hạn hành động ở lãnh thổ Syria liên quan tới các mối đe dọa Iran. Đồng thời ông Lieberman nêu rõ Israel sẽ chống lại “bất cứ mối đe dọa nào từ Iran, bất kể mối đe dọa đó đến từ đâu”. Bộ trưởng Israel cảnh báo nếu Syria hợp tác quân sự với Iran thì sẽ gánh hậu quả nặng nề. Israel đang theo dõi sát sao các mối đe dọa đến từ Iran và không giới hạn phạm vi theo dõi các mối đe dọa này bên trong lãnh thổ của Syria.

Trước đó, hãng tin Reuters của Anh dẫn nguồn địa phương đưa tin, Iran có khả năng đã chuyển giao các tên lửa đạn đạo cho các lực lượng vũ trang Hồi giáo dòng Shi’ite tại Iraq. Đây được xem là nguyên nhân chính để Israel đưa ra lời đe dọa trên.

Trong một diễn biến liên quan, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif đã bất ngờ có chuyến thăm đến Damascus để hội đàm với các quan chức Syria, trong đó có Tổng thống Syria Bashar al-Assad.  Chuyến thăm này, được thực hiện một tuần sau khi Bộ trưởng Quốc phòng Iran đến Damascus, diễn ra trong bối cảnh các lực lượng Chính phủ Syria đang vây hãm thành trì chủ chốt cuối cùng của quân nổi dậy ở tỉnh Idlib, Tây Bắc Syria, giáp biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ.

Theo người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Bahram Ghasemi, Iran luôn ủng hộ Chính phủ Syria trong nỗ lực tiệt trừ khủng bố khỏi lãnh thổ nước này và sẽ tiếp tục vai trò cố vấn và hỗ trợ Chính phủ Syria trong chiến dịch tới đây ở Idlib.

Dự kiến, Tổng thống Iran Hassan Rouhani, Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan sẽ nhóm họp ở thủ đô Tehran của Iran vào ngày 7-9 tới nhằm thảo luận về chiến dịch quân sự sắp tới tại tỉnh Idlib của Syria.

Trong khi đó, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho rằng không thể để tình trạng bất ổn tại tỉnh Idlib (hiện do lực lượng nổi dậy kiểm soát) kéo dài mãi như hiện nay. Ông Lavrov nêu rõ Chính phủ Syria có mọi quyền để quét sạch phiến quân ở Idlib.

Các chuyên gia phân tích cho rằng Idlib là một vấn đề phức tạp do đây là thành trì cuối cùng của lực lượng nổi dậy hoạt động chống chính quyền Syria và cũng là nơi ẩn náu của nhiều phần tử khủng bố. Do vậy xóa sổ được thành trì này cũng đồng nghĩa với việc chính quyền của Tổng thống Assad kiểm soát gần như toàn bộ lãnh thổ, giành thắng lợi trước phe nổi dậy sau nhiều năm giao tranh và hướng tới công cuộc tái thiết đất nước.

Do đó, mặc cho cả Mỹ và Israel cảnh báo và thậm chí đe dọa, Chính phủ Syria vẫn quyết tâm giải phóng Idlib. Hiện Damascus đang nhận được sự ủng hộ nhiều mặt của Matxcơva và Tehran trong vấn đề này.

Thời gian gần đây, sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố rút khỏi thỏa thuận hạt nhân giữa Iran với Nhóm P5+1 hay còn gọi là Kế hoạch Hành động chung Toàn diện (JCPOA) và kích hoạt các biện pháp trừng phạt hòng buộc Tehran phải thương lượng lại thì căng thẳng giữa Iran và Mỹ ngày một gia tăng. Theo đó, Mỹ đã áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Iran nhằm vào mục tiêu là ngành công nghiệp ô tô, kinh doanh vàng và các loại kim loại quý… Dự kiến Mỹ có thể tung thêm đòn trong tháng 11 tới nhằm vào lĩnh vực ngân hàng và xuất khẩu dầu của Iran.

Về phần mình, Iran đã đưa ra cảnh báo sẽ phản đòn nhằm vào các mục tiêu của Mỹ và Israel nếu bị Washington tấn công. Ahmad Khatami - một giáo sĩ cấp cao của Iran, người thân cận với nhà lãnh đạo tinh thần tối cao của Iran Ayatollah Ali Khamenei khẳng định: “Cái giá của một cuộc chiến tranh với Iran sẽ là rất đắt đối với nước Mỹ”. Đồng thời cho biết thêm: “Họ nên biết nếu họ gây hại cho đất nước này dù chỉ là nhỏ nhất thì cả Mỹ và đồng minh chính của nước này trong khu vực là Israel sẽ trở thành đích ngắm của chúng tôi”.

Giới quan sát nhận định, quan hệ giữa Iran với Mỹ và Irael vốn đã căng thẳng nay lại càng lao dốc khi bất đồng cả hai phía cứ lớn dần theo thời gian.

HN tổng hợp