Sẽ có biến động lớn trên chính trường Israel

Giải tán Quốc hội để tiến hành bầu cử lại đã làm chính trường Israel dậy sóng với những phản ứng trái chiều.

Thủ tướng Israel Naftali Bennett tuyên bố sẽ giải tán Quốc hội. Ảnh: Times of Israel

Thủ tướng Israel Naftali Bennett mới đây tuyên bố, chính phủ liên minh của ông sẽ giải tán Quốc hội vào tuần tới để tiến hành bầu cử lại nhằm tạo sự thống nhất cao trong nội các. Theo ông Bennett, đây là một quyết định đúng đắn vì lợi ích của người dân Israel, đồng thời giữ gìn hình ảnh tốt đẹp của một liên minh đa dạng các đảng phái lần đầu tiên tại nước này. Động thái này đã gây ra phản ứng trái chiều từ các phe đối lập nước này. Nếu tuyên bố trên thành hiện thực thì đây là lần thứ 5 trong 3 năm, Israel tiến hành bầu cử.

Nguyên nhân khiến ông Naftali Bennett đưa ra quyết định giải tán Quốc hội để bầu cử lại chính là sự bất đồng trong nội các do mâu thuẫn lợi ích giữa các phe phái đối lập. Bởi lẽ, chính phủ liên minh của ông Naftali Bennett ngay từ đầu đã gồm nhiều đảng phái và ngay trong các đảng phái cũng có những bất đồng về quan điểm trong một số vấn đề nội bộ và quốc tế. Một chính phủ được thành lập sau một cuộc khủng hoảng chính trị có tới 4 cuộc bầu cử trong vòng chưa đầy 2 năm. Và sự đổ vỡ lần này cho thấy những bất đồng phe phái và khủng hoảng chính trị lớn ở Israel.

Sau nhiều tuần mâu thuẫn giữa các đối tác, dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy liên minh cầm quyền của ông Naftali Bennett đang ở trong tình trạng rất mong manh khi hồi tuần trước, Quốc hội nước này đã không thể thông qua dự luật gia hạn áp dụng khẩn cấp các quy định pháp luật của Israel tại Bờ Tây (Palestine) do có tới 58 nghị sĩ bỏ phiếu chống và chỉ có 52 nghị sĩ bỏ phiếu ủng hộ.

Sự thất bại này có nguy cơ khiến Israel phải tiến hành tổng tuyển cử lần thứ 5 trong vòng 3 năm, dù dự luật trên dự kiến sẽ được bỏ phiếu lại tại phiên họp trước cuối tháng 6.

Theo cam kết trước đó, Bộ trưởng Ngoại giao Yair Lapid sẽ thay ông Bennett làm thủ tướng nếu Quốc hội bị giải tán. Dự kiến trong tuần tới sẽ diễn ra cuộc bỏ phiếu trong Quốc hội, sau đó ông Lapid sẽ trở thành Thủ tướng mới. Động thái này được cho là nỗ lực ngăn cản ông Benjamin Netanyahu trở lại nắm quyền Thủ tướng Israel. Quốc hội giải tán sẽ buộc phải tổ chức bầu cử lại khi đó cơ hội và sự cạnh tranh quyền thành lập chính phủ mới giữa các đảng phái lại càng gay gắt. Khi đó liên minh hiện nay gồm đảng cánh tả, cánh hữu và các lực lượng khác hy vọng sẽ vẫn giành chiến thắng trước đảng Likud của cựu Thủ tướng Benjamin Netanyahu.

Việc giải tán Quốc hội và tiến hành bầu cử lại sẽ dẫn đến biến động lớn trên chính trường Israel cả đối nội lẫn đối ngoại. Trong nước, các đảng phía đối lập sẽ chạy đua cạnh tranh gay gắt để giành đa số ghế trong Quốc hội và chức thủ tướng. Ông Lapid xem cuộc bầu cử sắp tới là cuộc chiến giữa những người theo đường lối ôn hòa và những người có quan điểm cực đoan được ông Netanyahu ủng hộ. Còn ông Netanyahu, hiện là lãnh đạo phe đối lập ở Israel, rất vui mừng và hy vọng sẽ phá kỷ lục của chính mình và giành được nhiệm kỳ thứ 6 trong vai trò thủ tướng.

Về đối ngoại, thay đổi Thủ tướng Israel cũng đồng nghĩa quan hệ với Mỹ - đồng minh số 1 của Israel - cũng sẽ có sự thay đổi mà trước nhất là triển khai các chính sách của Mỹ ở khu vực và nhiều quyết định hoặc thỏa thuận cũng khó đưa ra vào thời điểm này. Trong đó, có khoản viện trợ từ Mỹ lên tới 3,8 tỉ USD, trong đó 500 triệu USD sử dụng trong các hệ thống phòng thủ chống tên lửa cho Israel. Tuy nhiên, mới đây người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price khẳng định: “Sức mạnh của mối quan hệ Mỹ - Israel không phụ thuộc vào việc ai ngồi trong Phòng Bầu dục hay ai ngồi vào ghế thủ tướng ở Israel”.

Mặt khác, căng thẳng giữa Israel với Palestine cũng sẽ xoay chiều với hai kịch bản: một là căng thẳng hơn; hai là sẽ ôn hòa. Tuy nhiên, khả năng ôn hòa sẽ khó xảy ra khi mâu thuẫn giữa hai quốc gia đã quá sâu sắc.

Giới phân tích nhận định, những biến động lớn trên chính trường Israel sẽ diễn ra trong thời gian tới sẽ khó tránh khỏi ở quốc gia Trung Đông này.

HN tổng hợp