Tái thiết Gaza - Bài toán khó

Xung đột đẫm máu cứ liên tục diễn ra sau nhiều lần thỏa thuận ngừng bắn bị phá vỡ, khiến quốc tế kỳ vọng tái thiết Gaza như hứa hẹn của các quốc gia.

Những người Palestine đang tìm kiếm người thương vong tại khu vực bị Israel tấn công ở phía Nam Dải Gaza. Ảnh: REUTERS

Theo đó, Kế hoạch tái thiết Dải Gaza nhận được sự ủng hộ rộng rãi từ nhiều quốc gia và tổ chức, trong đó có Anh, Pháp, Italia và Đức. Nhiều nhà lãnh đạo mô tả đây là một “con đường thực tế” để Gaza được phục hồi sau bị chiến tranh tàn phá.

Với dấu hiệu tích cực đó, ngày 9-3, báo The National News dẫn các nguồn tin cho biết, Ai Cập đã gửi tới Israel và Hamas các đề xuất mới nhằm phá vỡ bế tắc về tương lai của thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza, bao gồm một lệnh ngừng bắn kéo dài 60 ngày, phóng thích các con tin Israel còn lại và bắt đầu các cuộc đàm phán về việc chấm dứt xung đột ở Gaza.

Theo các đề xuất mới của Ai Cập, Hamas sẽ bắt đầu thực thi thỏa thuận ngừng bắn kéo dài 2 tháng với việc thả 10 con tin còn sống, bao gồm tất cả hoặc một vài trong số 5 con tin người Mỹ được cho là bị Hamas giam giữ ở Gaza. Israel có nghĩa vụ thả một số lượng không xác định các tù nhân Palestine để đổi lấy các con tin.

Các đề xuất của Ai Cập cũng yêu cầu Israel hủy bỏ quyết định ngăn viện trợ nhân đạo vào Gaza, đồng thời kêu gọi bắt đầu các cuộc đàm phán về việc rút hoàn toàn lực lượng Israel khỏi Gaza và yêu cầu các bên hướng tới một lệnh ngừng bắn vĩnh viễn để chính thức kết thúc cuộc xung đột ở vùng đất này.

Theo các nguồn tin, phản ứng ban đầu của Hamas là “đáng khích lệ”. Hiện các quan chức Israel đang nghiên cứu các đề xuất của Ai Cập và sẽ cử một phái đoàn đến Qatar vào ngày 10-3 trong một nỗ lực nhằm thúc đẩy các cuộc đàm phán về lệnh ngừng bắn ở Gaza.

Một trong các nguồn tin trên tiết lộ: “Các đề xuất mới của Ai Cập là một lộ trình mới mà các điểm chính đã được Mỹ đồng ý. Đây được coi là một giải pháp để thoát khỏi bế tắc mà chúng ta đã rơi vào kể từ ngày 1-3, khi giai đoạn đầu của lệnh ngừng bắn ở Gaza kết thúc”. Hội nghị thượng đỉnh bất thường khối Arab ở Cairo, Ai Cập  đã thông qua kế hoạch tái thiết Dải Gaza do Ai Cập đệ trình. Kế hoạch có tổng giá trị lên tới 53 tỉ USD - bao gồm việc dọn dẹp 50 triệu tấn đất đá trong các đống đổ nát, rà phá bom mìn và vật liệu nổ còn sót lại, xây dựng các ngôi nhà tạm cùng 460.000 ngôi nhà kiên cố, khôi phục toàn bộ hệ thống dịch vụ thiết yếu…

Ngoại trưởng các nước Pháp, Đức, Italia và Anh mới đây đã lên tiếng ủng hộ kế hoạch tái thiết Dải Gaza do các nước Arab hậu thuẫn. Nếu được thực thi, kế hoạch sẽ giúp cải thiện nhanh chóng và bền vững điều kiện sống cùng cực của người Palestine ở vùng đất này.

Trước đó, Tổ chức Hợp tác Hồi giáo gồm 57 thành viên đã chính thức thông qua đề xuất của Liên đoàn Arab nhằm thay thế kế hoạch của Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc tiếp quản Gaza và di dời người dân, đồng thời kêu gọi cộng đồng quốc tế ủng hộ sáng kiến khu vực này. Kế hoạch này sẽ tập trung vào việc cứu trợ khẩn cấp, tái thiết cơ sở hạ tầng bị tàn phá và phát triển kinh tế dài hạn cho Gaza.

Trong một động thái liên quan, giới chức Israel mới đây cảnh báo quân đội nước này sẽ mở lại chiến dịch tấn công vào Dải Gaza sau khoảng 1 tuần đến 10 ngày nữa, nếu Phong trào Hamas không chấp thuận đề xuất ngừng bắn do Mỹ đưa ra.

Thủ tướng Israel Menachem Begin, Bộ trưởng Quốc phòng Israel Israel Katz cảnh báo “cánh cổng địa ngục” tại Dải Gaza sẽ được mở ra nếu Hamas không sớm trả tự do cho các con tin Israel. Ông Katz đồng thời nhắc lại mục tiêu không đổi của Israel tại Gaza là đánh bại hoàn toàn Hamas và không cho phép nhóm này tiếp tục cai quản Dải Gaza.

Mặc dù Kế hoạch tái thiết Gaza được nhiều quốc gia đồng thuận, tuy nhiên việc hỗ trợ kinh phí vẫn còn nằm trên giấy nên bài toán tái thiết Gaza vẫn chưa có lời giải thỏa đáng.

HN tổng hợp