Thêm nhiều nước muốn “truy” nguồn gốc Covid-19

Mới đây nhất, Liên minh châu Âu (EU) lên tiếng kêu gọi Trung Quốc hợp tác với các nước mở một cuộc điều tra về nguồn gốc của vi-rút corona chủng mới (SARS-CoV-2), đồng thời gia tăng áp lực ngoại giao đối với Bắc Kinh, đòi hỏi phải có sự minh bạch hơn trong dịch Covid-19.

Nhiều nước muốn có một cuộc điều tra về nguồn gốc của vi-rút corona.

Cuộc gọi từ Chủ tịch Liên minh châu Âu Ursula von der Leyen diễn ra một ngày sau khi trợ lý chính sách đối ngoại của bà, ông Josep Borrell, xác nhận rằng Trung Quốc đã cố gắng gây áp lực lên EU bằng một báo cáo nêu chi tiết các chiến dịch làm sai lệch thông tin của Chính phủ Trung Quốc.

Một nguồn tin ngoại giao châu Âu nói rằng những nỗ lực tuyên truyền của Trung Quốc tại châu Âu đã trực tiếp dẫn đến lập trường cứng rắn của EU. Đồng thời, chính sự không sẵn lòng cam kết điều tra chung này đã dẫn đến nhiều quốc gia đưa ra yêu cầu đối với Trung Quốc.

Khi được hỏi liệu Trung Quốc có nên hợp tác với Ủy ban châu Âu để tìm ra Covid-19 đã xuất hiện ra sao, bà von der Leyen trả lời trên kênh CNBC ngày 1-5: “Đúng vậy, tôi nghĩ điều này là quan trọng đối với tất cả chúng ta”.“Bạn không biết được khi nào vi-rút tiếp theo sẽ xuất hiện, vì vậy tất cả chúng ta đều muốn rằng, lần sau chúng ta đã có được bài học và đã thiết lập được một hệ thống cảnh báo sớm thực sự hiệu quả và toàn thế giới phải đóng góp cho điều đó”, bà von der Leyen nhấn mạnh.

Chính phủ Thụy Điển cũng cho biết họ đã lên kế hoạch yêu cầu EU mở một cuộc điều tra về nguồn gốc của vi-rút corona chủng mới và cách xử lý đại dịch của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Vi-rút gây chết người này đến nay đã lây nhiễm cho hơn 1,3 triệu người ở châu Âu, chiếm hơn 1/3 trường hợp trên toàn thế giới.

Trong số các nhà lãnh đạo châu Âu khác cũng kêu gọi Trung Quốc cần phải minh bạch hơn, còn có Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Đức Angela Merkel. Tuy nhiên, thái độ của họ tỏ ra mềm mỏng hơn nhiều so với thông điệp cứng rắn của bà von der Leyen.

Còn Thủ tướng Australia cho biết không có bằng chứng vi-rút corona chủng mới có nguồn gốc từ phòng thí nghiệm Trung Quốc, nhưng ông vẫn thúc giục điều tra. Cụ thể, ông Morrison ngày 1-5 cho biết Australia không có thông tin nào củng cố giả thuyết trên và lý do ông kêu gọi điều tra là để hiểu rõ cách dịch bệnh bùng phát và lây lan quá nhanh ra thế giới. “Chúng ta biết rằng nó bắt đầu từ Vũ Hán, Trung Quốc. Khả năng khả thi nhất được thảo luận là nó có liên quan đến thị trường buôn bán động vật hoang dã nhưng đây là vấn đề cần được đánh giá toàn diện”, Thủ tướng Australia nói thêm.

Trong khi đó Mỹ kêu gọi một cuộc điều tra về nguồn gốc của vi-rút corona chủng mới. Cộng đồng tình báo Mỹ cũng cho biết họ đang cố gắng xác định xem có mối liên hệ nào giữa phòng thí nghiệm và vi-rút SARS-CoV-2 hay không, nhưng xác định rằng vi-rút này không phải do con người tạo ra hoặc biến đổi gen.

Tổng thống Trump nói rằng mối lo ngại hiện nay của ông là vai trò của Trung Quốc về nguồn gốc cũng như sự bùng phát của vi-rút SARS-CoV-2, chứ không phải là những nỗ lực nhằm xây dựng thỏa thuận thương mại với Bắc Kinh. Đồng thời ông cũng để ngỏ khả năng Mỹ sẽ ngừng thanh toán nợ của nước này cho Trung Quốc như một biện pháp trừng phạt. “Tôi có thể làm vậy hoặc hơn thế, chẳng hạn như tăng thêm nhiều mức áp thuế”, ông Trump nói thêm.

Reuters nhận định những lời nói cứng rắn nhằm vào Trung Quốc của Tổng thống Trump gần đây phản ánh sự thất vọng của bản thân ông với Bắc Kinh về dịch Covid-19, khi dịch bệnh này đã cướp đi sinh mạng hàng chục nghìn người dân và khiến nền kinh tế Mỹ đi xuống, đồng thời đe dọa tới chiến dịch tái tranh cử của ông vào tháng 11 tới.

NGUYỄN TẤN tổng hợp