Thiếu “trọng tài” cho cuộc đấu khẩu Nga - Mỹ về Syria

Họp khẩn vì cuộc chiến ở Syria cứ leo thang từng ngày nhưng xem ra Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc (LHQ) vẫn chưa có giải pháp khả thi khi bất đồng Nga - Mỹ vẫn chưa có trọng tài phân định đúng sai.

Nga - Mỹ khẩu chiến tại Liên Hiệp Quốc về vấn đề Syria. Ảnh: RT

Nhiều quốc gia liên quan trong đó có Anh và Pháp cho rằng, tội ác chiến tranh đang xảy ra ở Syria. Đáng quan ngại là: Việc sử dụng các loại vũ khí hóa học, bom thùng, sử dụng người dân làm lá chắn sống… ở Aleppo, Syria đã vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế. Những gì đang xảy ra ở quốc gia Trung Đông này là không thể tồi tệ hơn nữa.

Thực tế, những ngày qua chiến sự vẫn diễn ra vô cùng khốc liệt ở thành phố Aleppo. Đài quan sát Nhân quyền Syria có trụ sở tại London (Anh) cho biết, đã có thêm ít nhất 139 dân thường thiệt mạng và hàng trăm người khác bị thương trong các trận pháo kích ở phía Đông thành phố. Trong khi đó, Chính phủ Syria tuyên bố sẽ tiếp tục siết chặt vòng vây truy quét khủng bố tại Aleppo. Đợt tấn công quân sự mới nhất vào thành phố chiến lược này được cho là cuộc chiến trên bộ lớn chưa từng có trong cuộc xung đột kéo dài 5 năm qua tại quốc gia Trung Đông này. Điều này đồng nghĩa sẽ có thêm nhiều người thương vong từ cuộc chiến, trong đó có người dân vô tội. vấn đề trên làm cho các quốc gia liên quan lo ngại. Đặc phái viên LHQ về Syria Stafan de Mistura nhận định, cuộc chiến tại Syria đang diễn biến theo chiều hướng xấu đi, khi mỗi ngày có thêm nhiều dân thường vô tội thiệt mạng. Ông de Mistura kêu gọi khôi phục một lệnh ngừng bắn lâu dài tại Syria, đồng thời hối thúc Hội đồng Bảo an LHQ có hành động dứt khoát để chấm dứt cuộc chiến tranh thảm khốc tại Syria.

Tuy nhiên, thay vì tìm ra giải pháp khả thi để giải quyết cuộc chiến ở Syria thì Hội đồng Bảo an LHQ lại để cho cả Nga, Mỹ và một số quốc gia cáo buộc lẫn nhau. Đại sứ Anh Matthew Rycroft cáo buộc, Nga đang hợp tác với chính quyền Damascus để thực hiện tội ác chiến tranh. Trong khi đó, Đại sứ Mỹ Samathan Power lên tiếng, phản đối chiến dịch quân sự của Nga tại Syria, không phải nhằm mục đích chống khủng bố mà đó là những hành động “man rợ”. Mỹ đổ lỗi Nga gây ra vụ tấn công đoàn xe cứu trợ nhân đạo của LHQ ngày 19-9 vừa qua làm ít nhất 20 người thiệt mạng. Trong khi đó, Đại sứ Nga Vitaly Churkin phủ nhận các cáo buộc của Mỹ, đồng thời bày tỏ lo ngại rằng, việc đem lại hòa bình cho Syria đến thời điểm này dường như là một nhiệm vụ “bất khả thi”. Ông Churkin cũng cáo buộc, nhiều nhóm nổi dậy Syria do Mỹ hậu thuẫn đã vi phạm thỏa thuận ngừng bắn và lợi dụng điều đó để củng cố lực lượng, chuẩn bị cho một chiến dịch quân sự quy mô tại Aleppo.

Như vậy, thỏa thuận ngừng bắn tiến tới hòa đàm giữa các bên liên quan ở Syria do Nga - Mỹ làm trung gian đã đổ vỡ, nên đòi hỏi phải bắt đầu lại một tiến trình nghiêm túc hơn. Theo đó, Đại diện Nga cũng kêu gọi đặc phái viên Tổng Thư ký LHQ về Syria Staffan de Mistura nối lại tiến trình chính trị nhằm thúc đẩy ngừng bắn tại Syria. Tuy nhiên, ông Churkin cũng nhấn mạnh Nga và Chính phủ Syria sẽ không chấp nhận các biện pháp đơn phương ngừng bắn ở Syria như những lần trước đây. Bởi lẽ, theo ông Churkin, trước đây phía Mỹ thường yêu cầu ngừng bắn, lúc thì 48 giờ, lúc thì 72 giờ nhưng sau khi phía Chính phủ Syria có bước đi trước thì các nhóm đối lập lại tăng cường lực lượng và tấn công. Theo ông Churkin, việc này là do “Mỹ sử dụng những mánh khỏe chiến thuật” để các phần tử khủng bố tăng cường lực lượng. Về vấn đề này, phát biểu tại cuộc họp của Hội đồng Bảo an, đặc phái viên Tổng Thư ký LHQ về Syria Staphan de Mistura cũng kêu gọi tiếp tục thực hiện thỏa thuận ngừng bắn do Nga - Mỹ làm trung gian theo 5 điểm thiết lập ngừng bắn và đặt cơ sở nối lại tiến trình chính trị tại Syria. Tuy nhiên thỏa thuận này liên tục bị vi phạm nhiều lần do các bên liên quan chưa đồng nhất quan điểm nên đổ lỗi cho nhau.

Trong diễn biến liên quan, mới đây, Trung tâm hòa giải các bên đối địch tại Syria của Nga cho biết các nhóm vũ trang bất hợp pháp tại Syria cũng tham gia lệnh ngừng bắn đã 21 lần vi phạm thỏa thuận ngừng bắn trong vòng một ngày đêm.

Trong khi chờ đợi kết quả cuối cùng từ Hội đồng Bảo an LHQ, giới quan sát cho rằng cần có một “trọng tài” đủ bản lĩnh để lèo lái những bất đồng giữa Nga - Mỹ nhằm hướng đến mục tiêu chung là thực hiện được lệnh ngừng bắn thực thụ ở Syria, tiến xa hơn là đàm phán hòa bình cho quốc gia Trung Đông này.

HN tổng hợp