Thỏa thuận ngừng bắn ở Dải Gaza khó bền vững

Mặc dù thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Hamas đã có hiệu lực nhưng đây được xem như là thời gian “nghỉ giải lao” giữa hai hiệp đấu.

Người dân Palestine tìm kiếm đồ đạc còn sót lại trong tòa nhà đã bị phá hủy trong các cuộc không kích của máy bay Israel xuống Dải Gaza. Ảnh: AFP

Sau 11 ngày giao tranh căng thẳng, Israel và phong trào Hồi giáo vũ trang Hamas của Palestine đã đạt được thỏa thuận ngừng bắn, có hiệu lực từ 2 giờ ngày 21-5 (giờ địa phương, tức 6 giờ sáng cùng ngày giờ Hà Nội). Theo báo cáo của Văn phòng Điều phối các vấn đề nhân đạo của Liên Hiệp Quốc (LHQ), đợt giao tranh này có ít nhất 230 người Palestine, trong đó có 65 trẻ em, đã thiệt mạng ở Gaza. Các nguồn tin của Israel cho biết, có 12 người thiệt mạng, trong đó có hai trẻ em và một binh sĩ. Ngoài ra, xung đột khiến hàng nghìn người bị thương, chủ yếu ở Gaza và Bờ Tây. Tuy nhiên, thiệt hại về hạ tầng cơ sở rất nặng nề mà theo dự báo phải đến hàng chục hoặc hàng trăm năm sau mới có khả năng phục hồi.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho rằng các cuộc không kích nhằm vào các nhóm vũ trang của Palestine tại Gaza đã đạt các mục tiêu đề ra. Còn Bộ trưởng Quốc phòng Israel Benny Gantz khẳng định mặc dù nước này đã chuẩn bị cho chiến dịch trong nhiều năm nhưng các hành động quân sự đã kết thúc và hiện là thời điểm cho các chuyển động chính trị. Trong khi đó, nhóm Hamas khẳng định lệnh ngừng bắn có hiệu lực là một chiến thắng.

Thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và phong trào Hồi giáo vũ trang Hamas của Palestine được dư luận thế giới đồng tình và lên tiếng hoan nghênh. Mới đây, Giáo hoàng Francis đã hoan nghênh thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Palestine, đồng thời kêu gọi toàn bộ tín đồ Thiên chúa giáo trên khắp thế giới cùng cầu nguyện vì hòa bình. Giáo hoàng Francis đã cầu nguyện cho việc theo đuổi hòa bình và đối thoại, đồng thời kêu gọi cộng đồng giáo dân cầu nguyện để Israel và Palestine tìm kiếm con đường đối thoại và tha thứ, kiên nhẫn xây dựng hòa bình và công lý.

Bên cạnh đó, để đạt được thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Palestine là cả một quá trình nỗ lực của LHQ, các quốc gia liên quan như: Mỹ, Ai Cập, Nga, Trung Quốc và nhiều quốc gia yêu chuộng hòa bình tại Trung Đông.

Tuy nhiên, thỏa thuận ngừng bắn này khá mong manh vì những yếu tố cả khách quan và chủ quan. Đây cũng là vấn đề bận tâm của nhiều quốc gia liên quan.

Ngày 24-5, Ai Cập thông báo, Tổng thống nước này Abdel Fattah al-Sisi và người đồng cấp Mỹ Joe Biden đã thảo luận về việc củng cố lệnh ngừng bắn ở Dải Gaza, viện trợ nhân đạo khẩn cấp và những nỗ lực quốc tế nhằm tái thiết khu vực này, cũng như các vấn đề về quan hệ song phương và các vấn đề quan trọng khác. Theo đó, hai nhà lãnh đạo nhất trí tăng cường các nỗ lực ngoại giao trong giai đoạn tới nhằm đạt được một thỏa thuận bảo vệ quyền lợi phát triển và quyền lợi nguồn nước của tất cả các bên.

Đối với vấn đề Palestine, hai nhà lãnh đạo đã thảo luận về những giải pháp khôi phục tiến trình hòa bình giữa Palestine và Israel. Phía Mỹ khẳng định ủng hộ lệnh ngừng bắn do Ai Cập làm trung gian giữa các phe phái Palestine và Israel, đồng thời nhấn mạnh Washington sẽ phối hợp với các đối tác quốc tế để hỗ trợ chính quyền Palestine và công cuộc tái thiết tại Dải Gaza.

Trong một động thái liên quan, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken hiện đang trên đường tới Trung Đông trong nỗ lực thúc đẩy nối lại các cuộc đàm phán hòa bình giữa Israel và Palestine. Theo kế hoạch, ông Blinken sẽ dừng chân tại Israel, khu Bờ Tây, Jordan và Ai Cập. Đây sẽ là chuyến thăm trực tiếp cấp cao nhất của chính quyền Tổng thống Biden liên quan tới cuộc xung đột giữa Israel và Palestine từng bùng phát cách đây 2 tuần.

Theo Điều phối viên đặc biệt của LHQ về Trung Đông, một “giải pháp hai nhà nước” cho người Israel và người Palestine là cách duy nhất để đạt được nền hòa bình bền vững, lâu dài tại khu vực. Đây là giải pháp cũ đã tồn tại nhiều năm qua và được quốc tế công nhận. Tuy nhiên, về sâu xa thỏa thuận ngừng bắn này khó tồn tại bền lâu. Bởi cuộc xung đột Israel và Palestine vốn được coi là cuộc xung đột phức tạp và khó giải quyết nhất thế giới, kéo theo đó là ít nhất 6 cuộc chiến tranh Trung Đông, hai phong trào phản kháng Intifada của người Palestine cùng vô số các vụ đụng độ tương tự như loạt vụ tấn công bạo lực vừa qua giữa Israel và Hamas ở Gaza.

Giới phân tích cho rằng, ngừng bắn giữa Israel và Palestine giống như “nghỉ giải lao” giữa hai hiệp đấu, còn thời gian ngắn hay dài là do thiện chí giữa hai bên.

HN tổng hợp