Thủ tướng Abe tiếp tục tiến trình sửa Hiến pháp

Liên minh cầm quyền của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã giành chiến thắng vang dội trong cuộc bầu cử Hạ viện trước thời hạn, giữ vững vị trí là liên minh chưa có đối thủ trên chính trường Nhật Bản.

Thủ tướng Shinzo Abe. Ảnh: REUTERS

Theo kết quả chính thức, Đảng Dân chủ Tự do (LDP) của Thủ tướng Abe giành được 283 ghế, vượt xa mục tiêu 233 ghế quá bán mà ông Abe đề ra trong chương trình tranh cử. Với nền tảng này, LDP có thể sẽ kiểm soát tất cả các ủy ban lập pháp tại Hạ viện. Đảng Công minh trong liên minh cầm quyền được 29 ghế. Như vậy, liên minh cầm quyền giành được tổng cộng 312 ghế/465 ghế tại Hạ viện, vượt mức đa số 2/3 cần thiết để có thể dễ dàng thông qua các quyết sách của chính phủ.

Đảng Dân chủ lập hiến (CDP) được thành lập ngoài kế hoạch từ các đảng viên Đảng Dân chủ không tham gia Đảng Hy vọng của Thị trưởng Tokyo Yuriko Koike, bất ngờ vượt qua Đảng Hy vọng, vươn lên là đảng lớn thứ 2 tại Hạ viện và là đảng đối lập lớn nhất với 54 ghế.

Đảng Hy vọng của bà Koike, sau những ngày đầu tràn đầy lạc quan về khả năng trở thành đảng dẫn đầu phe đối lập tại Hạ viện, chỉ được 49 ghế tại Hạ viện, chấp nhận vị trí là đảng thứ 3. Đảng Cộng sản giành được 12 ghế, Đảng Phục hưng được 10 ghế và Đảng Xã dân được 1 ghế. Giới phân tích cho rằng sự chia rẽ của lực lượng đối lập và thời tiết xấu trong ngày bầu cử khiến cho lượng cử tri đi bầu thấp, chỉ đạt 52,36%, cũng là một yếu tố tác động đến kết quả bầu cử.

Chiến thắng lần này được đánh giá củng cố cơ hội của Thủ tướng Abe tiếp tục đứng đầu LDP trong cuộc bầu cử Chủ tịch Đảng vào tháng 9-2018, mở đường cho kỷ lục là Thủ tướng cầm quyền lâu nhất trong lịch sử Nhật Bản. Theo kế hoạch, ông Abe sẽ được chọn tiếp tục làm Thủ tướng trong phiên họp đặc biệt của Hạ viện, dự kiến diễn ra vào ngày 1-11. Một kết quả như thế đồng nghĩa việc ông Abe sẽ trở thành thủ tướng phục vụ lâu nhất tại Nhật Bản kể từ khi lên nắm quyền năm 2012.

Chiến thắng của LDP là một minh chứng cho thấy người dân Nhật Bản ủng hộ các chính sách của chính quyền Thủ tướng Shinzo Abe trong 5 năm vừa qua. Mặc dù tỷ lệ ủng hộ ông Abe đã có thời điểm sụt giảm, nhưng phe đối lập đã không thể đưa ra một gương mặt đủ sáng giá để cạnh tranh với ông Abe. Thứ hai, chiến thắng của LDP sẽ đảm bảo rằng các chính sách quan trọng và gây tranh cãi, trong đó nổi bật là quyết định tăng thuế tiêu thụ vào năm 2019, kế hoạch tái khởi động các nhà máy năng lượng hạt nhân và nỗ lực sửa đổi Hiến pháp sẽ được thực hiện hoặc đẩy mạnh trong các năm tới. Nhật Bản cũng sẽ duy trì các chính sách kinh tế, ngoại giao và an ninh quốc phòng đã được định hình dưới thời ông Abe. Theo Điều 9 của Hiến pháp - được áp dụng vào năm 1947 - yêu cầu Tokyo không để quân đội tham gia chiến tranh ở bên ngoài. Để vượt qua giới hạn nói trên, Chính phủ Nhật Bản nói rằng mục đích tồn tại của quân đội là phòng vệ. Tuy nhiên, ông Abe vẫn muốn sửa lại Hiến pháp: “Tôi sẽ cố gắng nhận được sự ủng hộ từ càng nhiều người càng tốt”.

Giới doanh nghiệp Nhật Bản phản ứng rất tích cực đối với kết quả bầu cử. Chủ tịch Liên đoàn kinh tế Nhật Bản (Keidanren), ông Sadayuki Sakakibara hoan nghênh kết quả cuộc bầu cử, cho rằng kết quả này giúp các chính sách của chính phủ được triển khai một cách thuận lợi. Ông này cũng nhấn mạnh môi trường an ninh khu vực đang ngày càng căng thẳng hơn và Thủ tướng Abe cần thể hiện vai trò lãnh đạo trong mọi vấn đề trong nước và quốc tế.

Tuy nhiên, một số nhà phân tích cũng bày tỏ lo ngại, quan điểm cứng rắn của Thủ tướng Abe đặc biệt là nỗ lực sửa đổi Điều 9 Hiến pháp sẽ ảnh hưởng tới quan hệ giữa Nhật Bản với 2 nước láng giềng là Trung Quốc và Hàn Quốc.

LONG TẤN tổng hợp