Tín hiệu lạc quan cho vùng biên giới Trung – Ấn

Tranh chấp biên giới giữa Trung Quốc và Ấn Độ đang có tín hiệu hạ nhiệt khi các bên liên quan xúc tiến đàm phán.

Binh sĩ Trung Quốc và Ấn Độ tại đường biên giới. Ảnh: Reuters

Trong thông cáo báo chí chung công bố mới đây, Bộ Quốc phòng Trung Quốc cho biết, vòng đàm phán cấp Tư lệnh quân đoàn mới nhất giữa hai bên đã trao đổi về việc sớm giải quyết các vấn đề biên giới Trung - Ấn còn tồn tại.

Vòng đàm phán cấp Tư lệnh quân đoàn lần thứ 16 giữa Trung Quốc và Ấn Độ đã diễn ra tại điểm họp Chushul-Moldo ở Đường Kiểm soát Thực tế (LAC) thuộc lãnh thổ Ấn Độ.

Trên cơ sở vòng đàm phán trước đó tổ chức ngày 11-3, hai bên tiếp tục thảo luận việc giải quyết các vấn đề liên quan dọc theo LAC ở Khu vực phía Tây “theo cách thức xây dựng và hướng tới tương lai”. Hai bên tái khẳng định “việc giải quyết các vấn đề còn lại sẽ giúp khôi phục hòa bình và yên ổn dọc theo LAC ở Khu vực phía Tây và thúc đẩy quan hệ song phương phát triển”.

Theo đó, trong thời gian này, hai bên nhất trí duy trì an ninh và ổn định trên thực địa ở Khu vực phía Tây, tiếp tục duy trì liên lạc và đối thoại chặt chẽ qua các kênh ngoại giao và quân sự, nhằm sớm đạt được một giải pháp được cả hai bên chấp nhận về giải quyết các vấn đề còn tồn tại.

Xung đột biên giới giữa Trung Quốc và Ấn Độ, vốn phủ bóng đen lên quan hệ song phương, đã bước sang năm thứ 3 kể từ tháng 5-2020. Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc (PLA) và quân đội Ấn Độ đã tổ chức 8 vòng đàm phán trong năm 2020, 5 vòng trong năm 2021 và 3 vòng kể từ đầu năm tới nay. Tuy nhiên, kết quả thu được không mấy khả quan. Quân đội hai nước vẫn thường có xung đột dẫn đến giao tranh tại vùng biên giới.

Theo Tư lệnh Lục quân Mỹ tại Thái Bình Dương, Tướng Charles A. Flynn, xung đột quân sự kéo dài đã 3 năm qua giữa Ấn Độ và Trung Quốc ở khu vực phía Đông Ladakh đang trong tình trạng “báo động”. Theo đó, mức độ hoạt động của quân đội Trung Quốc đang được gia tăng. Mặc dù các cuộc đàm phán giữa hai bên là rất hữu ích, nhưng các vấn đề thái độ cũng rất quan trọng. Ông Charles A. Flynn cho rằng để hiểu được những gì Trung Quốc nói là một chuyện, song cách nước này hành động và cư xử mới là điều đáng quan tâm. Trung Quốc vẫn chưa cho thấy bất kỳ dấu hiệu nào về việc giảm leo thang căng thẳng và rút quân ở khu vực phía Đông Ladakh của Ấn Độ.

Trong thời gian qua, cả Trung Quốc và Ấn Độ đều tiến hành xây dựng và củng cố cơ sở hạ tầng dọc LAC. Phía Ấn Độ đã củng cố mạnh mẽ lực lượng Lục quân và Không quân ở khu vực Ladakh nhằm đối phó với bất kỳ tình huống có thể xảy ra. Hai bên tiếp tục duy trì hơn 50.000 binh lính mỗi bên, cùng với vũ khí hạng nặng dọc biên giới, bất chấp nhiều vòng đàm phán ngoại giao và quân sự. Đây là bước chuẩn bị sẵn sàng cho chiến tranh quy mô lớn nếu căng thẳng gia tăng.

Để hạ nhiệt căng thẳng nêu trên, Trung Quốc và Ấn Độ đã và đang xúc tiến đàm phán nhằm giải quyết vấn đề biên giới bằng những giải pháp hòa bình.

Phát biểu tại cuộc gặp tân Đại sứ Ấn Độ tại Bắc Kinh mới đây, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị nhấn mạnh, quan hệ Trung - Ấn không phải là quan hệ cạnh tranh mà là đối tác hợp tác, hai bên nên tăng cường hợp tác hơn là đề phòng lẫn nhau. Theo ông Vương Nghị, “lợi ích chung giữa Trung Quốc và Ấn Độ vượt xa bất đồng”. Hai bên nên cùng hướng tới thành công hơn là gây khó cho nhau, “tăng cường hợp tác hơn là đề phòng lẫn nhau, nâng cao tin cậy hơn là nghi kị lẫn nhau”.

Về phần mình, Đại sứ Ấn Độ Pradeep Kumar Rawat cho rằng quan hệ Ấn Độ - Trung Quốc là một trong những cặp quan hệ song phương quan trọng nhất trên thế giới, “tuy trải qua những thăng trầm nhưng vẫn luôn đầy ắp cơ hội”. Ấn Độ sẵn sàng cùng với Trung Quốc tuân thủ nhận thức chung chiến lược giữa lãnh đạo hai nước, tăng cường trao đổi, xử lý ổn thỏa bất đồng, nâng cao tin cậy lẫn nhau và thúc đẩy hợp tác song phương phát triển tốt đẹp.

Về mặt lý thuyết, những động thái gần đây của lãnh đạo Trung - Ấn đã phát đi tín hiệu lạc quan mở đường cho hòa bình vùng biên giữa hai nước. Tuy nhiên, kết quả thực sự vẫn còn phải chờ thời gian.

HN tổng hợp