Tổng thống Mỹ gặp khó ở cuối nhiệm kỳ

Điều tra liên quan đến việc xử lý nhiều tài liệu mật, chính sách nhập cư bất cập và quan hệ đối ngoại kém hiệu quả đã làm cho Tổng thống Mỹ Biden gặp khó ở cuối nhiệm kỳ.

Tổng thống Mỹ Joe Biden. Nguồn: Reuters

Nhà Trắng mới đây thông báo đã có thêm 5 trang tài liệu mật được tìm thấy tại nhà riêng của Tổng thống Mỹ Joe Biden ở bang Delaware. Trước đó, hôm 11-1, các luật sư của Tổng thống Biden đã tìm thấy tài liệu được đóng dấu “Mật” trong gara nhà riêng của ông ở thành phố cảng Wilmington, bang Delaware. Vì những luật sư này không có giấy phép an ninh cần thiết để đọc tài liệu nên họ đã thông báo cho Bộ Tư pháp Mỹ.

Tuy nhiên, cố vấn đặc biệt của Nhà Trắng Richard Sauber xác nhận những trang tài liệu nêu trên, có từ thời ông Biden còn là cấp phó của cựu Tổng thống Barack Obama, được tìm thấy sau khi vị quan chức này tới ngôi nhà hôm 12-1.

Trong một diễn biến liên quan, mới đây, Nghị sĩ đảng Dân chủ Adam Schiff, bang California cho rằng, không loại trừ khả năng an ninh quốc gia có thể gặp nguy hiểm do Tổng thống Joe Biden xử lý sai các tài liệu mật này.

Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Merrick Garland đã bổ nhiệm ông Robert Hur làm công tố viên đặc biệt điều tra nghi vấn Tổng thống Joe Biden vẫn giữ các tài liệu mật sau khi hết nhiệm kỳ Phó Tổng thống vào năm 2017. Bộ trưởng này cũng đã chỉ định 2 công tố viên đặc biệt để điều tra độc lập về cách thức mà cựu Tổng thống Donald Trump và người kế nhiệm là Tổng thống đương nhiệm Joe Biden xử lý các hồ sơ mật.

Theo quy định, trong giai đoạn chuyển giao quyền lực, hồ sơ từ mỗi chính quyền lẽ ra phải được bàn giao cho Cơ quan Lưu trữ Quốc gia Mỹ (NARA) lưu giữ. Hành vi cố ý di chuyển hoặc giữ lại tài liệu mật bị coi là bất hợp pháp, bởi việc không lưu trữ và bảo mật đúng cách những tài liệu này có nguy cơ gây rủi ro đối với an ninh quốc gia nếu bị rơi vào tay kẻ xấu. Do vậy, vụ việc của ông Biden gần giống với ông Trump trước đây. Tuy nhiên, mức độ vi phạm có khác nhau.

Trong trường hợp của ông Trump, NARA đã nỗ lực trong hơn một năm sau khi vị cựu Tổng thống này rời nhiệm sở để lấy lại tất cả các hồ sơ mà ông cất giữ, song không thành công. Cuối cùng, khi ông Trump trả lại 15 hộp tài liệu hồi tháng 1-2022, các nhân viên NARA phát hiện chúng chứa những tài liệu mật.

Hồ sơ vụ việc đã được chuyển đến Bộ Tư pháp Mỹ (DOJ), nơi ban hành trát hầu tòa của bồi thẩm đoàn vào tháng 5 năm ngoái để yêu cầu trả lại tất cả hồ sơ mật. Sau đó, các nhà điều tra đã đến nhà cựu Tổng thống Trump, nơi các luật sư của ông bàn giao thêm tài liệu và khẳng định không có thêm tài liệu nào ở địa điểm này.

Tuy nhiên, Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) đã thu giữ thêm 13.000 tài liệu, khoảng 100 tài liệu trong số đó được đóng dấu “Mật”. Tất cả những tài liệu mật này đều có dấu hiệu ông Trump cản trở lực lượng chức năng làm nhiệm vụ thu thập.

Còn trường hợp của ông Biden, Bộ trưởng Garland cho biết các luật sư của đương kim Tổng thống Mỹ tháng 11-2022 đã thông báo cho NARA và DOJ rằng họ phát hiện chưa tới 10 hồ sơ mật tại Trung tâm Penn Biden ở Washington D.C và tất cả đã được bàn giao cho cơ quan chức năng.

Các công tố viên thường sẽ không truy tố đối với hành động vô tình lưu giữ hồ sơ mật, song nếu có bằng chứng về khả năng cản trở công lý, thì mọi việc có thể thay đổi. Vì lý do đó, các chuyên gia pháp lý khẳng định ông Trump phải đối mặt với nhiều nguy cơ pháp lý lớn hơn so với người kế nhiệm Biden.

Cùng thời gian này, việc thực hiện lời hứa về một chính sách nhập cư nhân đạo đối với người di cư tị nạn không được thực thi đầy đủ cũng đang đẩy ông Biden vào thế khó khi số lượng người di cư vượt biên bất hợp pháp tăng đột biến, bất chấp hành trình dài và đầy nguy hiểm. Trong năm 2022, Mỹ đã bắt giữ 2,2 triệu người di cư tại biên giới với Mexico, một kỷ lục chưa từng thấy kể từ Chiến tranh thế giới thứ 2.

Mặt khác, khi thực hiện các chính sách đối ngoại, Mỹ đã tham chiến ở nhiều quốc gia nhằm chống khủng bố, bảo vệ hòa bình… nhưng hầu hết đều tỏ ra kém hiệu quả, ngược lại còn làm tổn hại kinh tế quốc gia.

Những sự kiện trong nước và đối ngoại liên quan trên đã khiến ông Biden giảm sút uy tín và đứng trước nguy cơ gặp khó ở cuối nhiệm kỳ tổng thống.

HN tổng hợp