UNESCO cảnh báo gì về điện thoại ?

Báo cáo mới của Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hiệp Quốc (UNESCO) vừa cảnh báo về sự lạm dụng điện thoại thông minh và kêu gọi cấm thiết bị này trong trường học toàn cầu, với lý do ảnh hưởng đến việc học tập.

Điện thoại di động sẽ bị cấm tại các lớp học ở Hà Lan kể từ đầu năm 2024. Ảnh: SKY NEWS

Được công bố ngày 26-7, báo cáo mang tên “Công nghệ trong giáo dục: Nên quy định thế nào?” có sự hỗ trợ thực hiện của 18 bộ trưởng giáo dục trên thế giới.

“Sự phát triển của số hóa đem lại tiềm năng cực lớn nhưng nó phải được sử dụng cho mục đích tăng cường trải nghiệm học tập và phục vụ cho học sinh, giáo viên chứ không phải làm tổn hại họ”, bà Audrey Azoulay, Tổng Giám đốc UNESCO, nói.

Trong số các vấn đề mà báo cáo nêu ra, ngoài điện thoại thông minh còn có việc sử dụng công nghệ trong lớp học một cách phù hợp.

Ông Manos Antoninis, Giám đốc Báo cáo Giám sát giáo dục toàn cầu của UNESCO, giải thích: “Chúng ta cần dạy trẻ cách sống khi có công nghệ lẫn không có công nghệ, hướng dẫn chúng cách chắt lọc từ lượng thông tin khổng lồ. Chúng ta để công nghệ hỗ trợ, chứ không được để chúng thay thế những giao tiếp giữa người với người trong dạy và học”.

Vấn đề tiếp theo là bảo đảm cơ hội công bằng. Theo UNESCO, việc chuyển đổi nhanh sang học trực tuyến trong đại dịch Covid-19 đã khiến khoảng 500 triệu học sinh trên thế giới chịu thiệt thòi, nhất là các cộng đồng yếu thế, ở nông thôn.

Báo cáo nhấn mạnh quyền được học hành hiện gần như tương đồng với quyền được “kết nối ý nghĩa”. Theo báo cáo, các nước cần đặt mục tiêu kết nối internet cho trường học từ nay đến năm 2030.

Đặc biệt, UNESCO cho rằng công nghệ phát triển đòi hỏi hệ thống giáo dục phải thích ứng, trong đó kỹ năng số và tư duy phản biện ngày càng quan trọng. “Thực ra, chúng ta không cần phải có những kỹ năng quá phức tạp để tồn tại trong thế giới số. Ví dụ, những người đọc hiểu giỏi ít bị vướng bẫy các email lừa đảo”, ông Antoninis nói.

Trong khi đó, Hà Lan sẽ siết quản lý điện thoại di động tại lớp học bằng cách cấm sử dụng điện thoại di động, máy tính bảng và đồng hồ thông minh trong các lớp học từ ngày 1-1-2024.

Động thái này nhằm hạn chế tình trạng học sinh bị phân tâm bởi mạng xã hội, tin nhắn và việc lướt web. Thiết bị số sẽ chỉ được phép sử dụng nếu chúng cần thiết cho bài học, vì lý do y tế hoặc hỗ trợ người khuyết tật.

Chính phủ Hà Lan đang yêu cầu các trường học thống nhất nội quy với giáo viên, phụ huynh và học sinh vào tháng 10 tới. Đến giai đoạn đầu năm 2024, các trường có thể tự thực thi nội quy nói trên nhưng nếu kết quả không đủ tốt, luật sẽ được áp dụng kể từ mùa hè. “Học sinh cần có khả năng tập trung và được tạo cơ hội để học tập tốt. Các nghiên cứu khoa học đã cho thấy điện thoại di động gây xáo trộn. Chúng ta cần bảo vệ học sinh khỏi điều này”, Bộ trưởng Bộ Giáo dục Hà Lan Robbert Dijkgraaf giải thích, đồng thời bày tỏ hy vọng động thái này giúp cải thiện chất lượng học tập.

Một số nghiên cứu trước đây cho thấy kết quả làm kiểm tra giảm nhẹ khi học sinh được phép sử dụng điện thoại vì mục đích giải trí trong lớp.

Trước đó, vào năm 2018, Pháp đã cấm học sinh tiểu học và trung học cơ sở sử dụng điện thoại tại trường để cải thiện sự tập trung và ngăn chặn nạn bắt nạt trực tuyến. Một điều luật tương tự từng được đề xuất ở Anh thời gian qua nhưng chưa thành hiện thực bởi những phản ứng trái chiều.

Những người phản đối cho rằng việc tăng cường kiểm soát điện thoại có thể khiến một số học sinh gặp bất lợi. Đó là những em phải chăm sóc người thân lớn tuổi hoặc những em cần duy trì kết nối với người nhà như một biện pháp an toàn thiết yếu.

Trước mắt, các trường học được phép có chính sách riêng và chính phủ Anh cho rằng không cần can thiệp sâu hơn vào vấn đề này.

NGUYỄN TẤN tổng hợp