“Vạch lá tìm sâu”

Không ai chịu thua ai trong cuộc đấu khẩu trực tiếp giữa hai ứng cử viên Tổng thống Mỹ vừa diễn ra. Tuy nhiên, phần lớn các vấn đề nêu ra đều mang tính riêng tư theo kiểu “vạch lá tìm sâu” chứ chưa mang tính quốc gia đại sự của nước Mỹ ở tương lai.

Cuộc tranh luận lịch sử của chính trường Mỹ với sự tham gia lần đầu tiên của một phụ nữ - bà Hillary Clinton. Nguồn: REUTERS

Cuộc tranh luận đầu tiên giữa hai ứng cử viên Tổng thống Mỹ tập trung vào 3 chủ đề: Hướng đi tương lai của nước Mỹ, Làm thế nào đạt thịnh vượng và Đảm bảo an ninh cho đất nước. Vấn đề đưa ra mang tầm vĩ mô nhưng tranh luận đa phần mang tính cá nhân vụn vặt. Theo đánh giá của giới phân tích, bà Hillary Clinton và ông Donald Trump đều có điểm mạnh, điểm yếu và sự khác biệt trong chính sách của mình. Tuy nhiên, trong cuộc tranh luận trực tiếp đầu tiên này bà Clinton tỏ ra thắng thế hơn.

Khởi đầu cho cuộc tranh luận là sự đả kích của cựu Ngoại trưởng Hillary Clinton vào đối thủ Donald Trump là nền kinh tế Mỹ sẽ đi về đâu khi mà các công ty thuộc quyền sở hữu của ứng cử viên tỉ phú này đã 4 lần tuyên bố phá sản và bản thân ứng cử viên Cộng hòa không nộp thuế liên bang trong nhiều năm, đồng thời bà cũng thách thức đối thủ công khai hồ sơ thuế. Đáp lại, ứng cử viên Donald Trump bày tỏ hoài nghi đối với những cam kết của bà Clinton trong việc công khai hơn 33.000 lá thư điện tử cá nhân. Ứng viên này cho rằng người lao động Mỹ đang bị cướp việc làm, giảm thu nhập bởi những thỏa thuận thương mại yếu kém, trong đó có Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), và nền kinh tế Mỹ thì đang nợ 20.000 tỉ USD.

Một vấn đề khác liên quan đến phân biệt chủng tộc, bà Clinton tuyên bố nước Mỹ phải nhanh chóng chấm dứt tình trạng phân biệt đối xử và bất bình đẳng đối với các sắc tộc thiểu số khi mà số công dân da màu bị các nhân viên thực thi pháp luật bắt giữ hoặc bắn chết cao hơn hẳn so với công dân da trắng; tình trạng quản lý súng thiếu chặt chẽ khiến số vụ xả súng ngày càng tăng. Vấn đề này tỉ phú Donald Trump cho rằng nước Mỹ cần phải khôi phục trật tự xã hội và luật pháp. Theo ứng cử viên đảng Cộng hòa, vấn đề người nhập cư trái phép là nguyên nhân dẫn tới thực trạng này.

Đối với cuộc chiến chống nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng ở Syria và Iraq, ứng cử viên Clinton tuyên bố nếu trở thành chủ nhân Nhà Trắng, bà sẽ tăng cường chiến dịch không kích, ngăn chặn mọi nguồn cung cấp tài chính và chiến binh nước ngoài của IS. Còn ứng cử viên Trump thì cho rằng, chính quyền Obama đang thực thi một chính sách yếu đuối trong cuộc chiến này và ông Obama cùng bà Clinton phải chịu trách nhiệm về sự hình thành của IS.

Trong cuộc tranh luận này, bà Clinton cũng cam kết sẽ tăng cường quan hệ với các nước đồng minh và đối tác an ninh chủ chốt; trong khi đó, ông Trump nhắc lại quan điểm rằng Mỹ không thể bảo vệ tất cả các nước và đồng minh của Washington sẽ phải gánh vác những trách nhiệm lớn hơn.

Như vậy, có quá nhiều bất đồng trong quan điểm của hai ứng cử Tổng thống Mỹ. Trong thời gian 90 phút tranh luận trực tiếp, 2 ứng cử viên vẫn tập trung vào khai thác các điểm yếu của đối thủ theo cách “vạch lá tìm sâu” thay vì đưa ra các giải pháp cụ thể khi mình được tín nhiệm bầu làm Tổng thống Mỹ. Điều này cho thấy thiếu tầm nhìn chiến lược cho tương lai nước Mỹ về những vấn đề liên quan.

Theo kế hoạch, 2 ứng cử viên Hillary Clinton và Donald Trump sẽ còn 2 cuộc tranh luận trực tiếp nữa trước ngày bầu cử 8-11. Cuộc tranh luận thứ hai dự kiến diễn ra ngày 9-10 tại Trường Đại học Washington ở thành phố St. Louis (bang Missouri) và cuộc tranh luận thứ ba sẽ được tổ chức tại Trường Đại học Las Vegas ở thành phố Las Vegas (bang Nevada). Ngoài ra, hai ứng cử viên liên danh Phó Tổng thống cũng sẽ có cuộc tranh luận trực tiếp tại Đại học Longwood ở bang Virginia.

HN tổng hợp