Venezuela rơi vào căng thẳng

Chính trường Venezuela đã trở nên căng thẳng sau khi ông Juan Guaido, Chủ tịch của Quốc hội do phe đối lập kiểm soát, đã tự phong là “tổng thống lâm thời” của quốc gia Nam Mỹ này cho tới khi lập ra một chính phủ chuyển tiếp và tổ chức bầu cử ở nước này.

Tổng thống Maduro tuyên bố cuộc tập trận này để chứng minh cho cả thế giới thấy lòng trung thành của quân đội Venezuela dành cho ông. Ảnh: REUTERS

Hôm 26-1, Liên minh châu Âu (EU) đã trao tối hậu thư cho nhà lãnh đạo Venezuela Nicolas Maduro rằng họ sẽ công nhận ông Juan Guaido làm tổng thống nếu nước này không tổ chức bầu cử trong vòng 8 ngày. Cụ thể, Giám đốc phụ trách chính sách ngoại giao EU Federica Mogherini cho hay EU sẽ có những hành động tiếp theo nếu Venezuela không tổ chức cuộc bầu cử mới trong những ngày tới, trong đó có việc công nhận lãnh đạo mới của quốc gia Nam Mỹ này.

Động thái trên của EU tiếp nối theo sau việc Mỹ, Canada và hầu hết các chính phủ ở Mỹ Latin công nhận ông Guaido, người tự xưng là tổng thống lâm thời, và cho rằng chiến thắng của ông Maduro trong cuộc bầu cử gần đây là gian lận.

Trong khi đó, thời hạn 72 giờ để các nhân viên Đại sứ quán Mỹ rời khỏi Venezuela đã hết hôm 26-1 sau khi ông Maduro tuyên bố chấm dứt quan hệ song phương hai nước hôm 23-1. Một số nhân viên Đại sứ quán Mỹ đã rời khỏi Caracas hôm 25-1 và Venezuela cũng rút nhân viên khỏi Washington một ngày sau đó. Bộ Ngoại giao Venezuela cho biết hai nước sẽ tìm kiếm một thỏa thuận để thay thế các đại sứ quán bằng văn phòng lợi ích ở đôi bên trong vòng 30 ngày. Nếu hai bên không đạt được thỏa thuận, các nhân viên ngoại giao còn lại sẽ phải rời đi và các cơ sở ngoại giao sẽ đóng cửa.

Trong cuộc họp tại Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo không chỉ kêu gọi các nước khác “đứng sang một phía” về vấn đề Venezuela mà còn thúc giục các nước chặn nguồn cung tài chính cho chính quyền ông Maduro. Một số nước ở khu vực như Mỹ, Canada, Colombia, Paraguay, Brazil, Chile, Argentina, Ecuador, Guatemala và Peru, cũng như Tổ chức Các quốc gia châu Mỹ (OAS) đã lên tiếng công nhận chức danh “tổng thống lâm thời” tự phong của ông Guaido.

Trong khi đó, đại diện Venezuela và Nga cáo buộc Washington nỗ lực thực hiện cuộc đảo chính ở quốc gia Nam Mỹ này, đồng thời phản đối yêu cầu tiến hành bầu cử trong vòng 8 ngày của EU. Bộ trưởng Ngoại giao Venezuela bác bỏ cảnh báo trên khi cho rằng không ai có thể đưa ra thời hạn cho Venezuela hoặc bảo nước này nên tổ chức bầu cử hay không.

Nhiều nước khác như Cuba, Mexico, Thổ Nhĩ Kỳ, Nga bày tỏ sự ủng hộ đối với chính phủ của Tổng thống Maduro, đồng thời lên án âm mưu đảo chính. Bộ trưởng Quốc phòng Venezuela Vladimir Padrino khẳng định các lực lượng vũ trang nước này không công nhận một tổng thống tự phong hay một tổng thống “được dựng lên bởi những lợi ích đen tối”. “Đầu hàng vì lợi ích quốc tế là hành động phản quốc và hèn nhát đối với quê hương được thừa hưởng từ nhà giải phóng Simon Bolivar của chúng ta. Vì vậy chúng tôi khước từ tuyên bố từ ông Jose Luis Silva, người đảm nhận cương vị tùy viên quân sự tại Mỹ”, Bộ quốc phòng Venezuela nhấn mạnh trong một tuyên bố đăng trên Twitter, kèm với bức ảnh chụp ông Silva với dòng chữ “Kẻ phản bội”.

Trong một diễn biến khác, hôm 27-1, Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro thị sát một cuộc tập trận nhằm chứng tỏ sức mạnh của quân đội và lòng trung thành của các binh sĩ dành cho ông.

Trước đó cùng ngày, xuất hiện bên cạnh Bộ trưởng Quốc phòng Venezuela Vladimir Padrino, Tổng thống Maduro thị sát tập trận tại căn cứ Paramacay để cho thế giới thấy ông được quân đội ủng hộ cũng như quân đội nước ông đã sẵn sàng chiến đấu, bảo vệ tổ quốc. Có mặt trong cuộc tập trận là nhiều khí tài do Nga chế tạo, bao gồm súng phòng không và các loại đạn xe tăng. Các cuộc tập trận này được ông mô tả là “quan trọng nhất lịch sử Venezuela”.

Tuy nhiên, Thư ký báo chí của Tổng thống Nga Vladimir Putin, ông Dmitry Peskov ngày 27-1 lên tiếng bác bỏ thông tin cho rằng quân đội Nga đang hiện diện tại Venezuela. Trả lời câu hỏi “có hay không 400 lính Nga đang bảo vệ Tổng thống Nicolas Maduro ở Venezuela?”, ông Peskov nhấn mạnh: “Không hề có chuyện đó”.

NGUYỄN TẤN tổng hợp