Vòng xoáy ở Syria

Trong khi Mỹ “ưu tiên” lật đổ ông Assad, Nga và Iran cương quyết tăng cường hợp tác với chính phủ Syria trong cuộc chiến chống khủng bố cho đến khi hoàn toàn đánh bại IS và đồng minh của chúng.

Chiến tranh ở Syria vẫn chưa có hồi kết. Ảnh: AFP

Đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc Nikki Haley cuối tuần rồi tuyên bố bà không nhận thấy có giải pháp chính trị khả dĩ nào cho cuộc xung đột ở Syria chừng nào Tổng thống Bashar al-Assad còn nắm quyền. Phát biểu cứng rắn trên được đưa không lâu sau khi bà Haley cảnh báo Mỹ sẵn sàng hành động hơn nữa ở Syria tại phiên họp đặc biệt của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc. Phiên họp này diễn ra sau vụ không kích của Mỹ nhằm vào căn cứ không quân Shayrat ở Syria vào rạng sáng 7-4 (giờ địa phương).

Theo bà Haley, Tổng thống Donald Trump có thể sẽ ra lệnh không kích nữa nếu cần. “Sự việc phụ thuộc vào cách mọi người phản ứng trước những gì xảy ra ở Syria, đồng thời bảo đảm rằng chúng ta bắt đầu tiến đến một giải pháp chính trị và tìm thấy hòa bình trong khu vực này”, đại sứ Mỹ khẳng định. Bà Haley cho rằng sự thay đổi chế độ ở Syria sẽ diễn ra vì tất cả các bên đều thấy rằng ông Assad không phải là nhà lãnh đạo cần cho nước này.

Bà Haley cho biết ngoài việc lật đổ ông Assad, Mỹ còn có các ưu tiên khác ở Syria, như đánh bại tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng, loại bỏ sự ảnh hưởng của Iran và tiến đến một giải pháp chính trị. Tuy nhiên, Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson lại có thái độ kiên nhẫn hơn với tương lai chính trị của ông Assad khi nhấn mạnh ưu tiêu hàng đầu của Mỹ là tiêu diệt IS.

Sau cuộc không kích, bất kỳ động thái tiếp theo nào của Mỹ nhằm phục vụ mục tiêu thay đổi chế độ ở Syria sẽ vấp phải trở ngại không nhỏ từ Iran và Nga - hai đồng minh hàng đầu của chính quyền ông Assad lúc này.

Điện đàm với nhà lãnh đạo Syria ngày 9-4, Tổng thống Iran Hassan Rouhani đã gọi vụ phóng 59 tên lửa Tomahawk là hành động xâm phạm lãnh thổ Syria của Mỹ. Trong khi đó, ông Assad cho rằng Washington đã không đạt được mục đích của mình qua cuộc tấn công này là “khích lệ tinh thần các nhóm khủng bố được Mỹ hậu thuẫn” sau một loạt chiến thắng của quân đội Syria. Trước đó một ngày, Tổng tham mưu trưởng các lực lượng vũ trang Iran, thiếu tướng Mohammad Baqeri và người đồng cấp Nga, tướng Valery Vasilevich Gerasimov, cũng lên án cuộc không kích của Mỹ nhằm vào Syria. Hai ông Baqeri và Gerasimov đã tái khẳng định quyết tâm chống khủng bố của Nga và Iran, đồng thời cam kết tăng cường hợp tác với chính phủ Syria trong cuộc chiến chống khủng bố cho đến khi hoàn toàn đánh bại IS và đồng minh của chúng.

Không những thế, Nga, Iran và phong trào Hezbollah (Lebanon) tuyên bố sẽ “đáp trả hành động xâm lược của Mỹ” sau khi chính quyền Tổng thống Donald Trump ra lệnh nã tên lửa hành trình vào một căn cứ không quân ở Syria. “Những gì Mỹ gây ra trong một “cuộc xâm lược” vào Syria đã vượt qua lằn ranh đỏ. Từ bây giờ, chúng tôi sẽ phản ứng bằng vũ lực đối với bất kỳ kẻ xâm lược hoặc sự vi phạm nào. Mỹ biết chúng tôi có khả năng đáp trả. Chúng tôi sẽ hỗ trợ về quân sự cho Syria và người dân của họ bằng nhiều cách”, tuyên bố chung từ các quan chức Nga, Iran và phong trào Hezbollah (Lebanon) hôm 9-4.

Trong bối cảnh đó, dự đoán tình hình Syria chắc chắn bao trùm chương trình nghị sự khi Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson dự kiến thăm Nga trong 2 ngày 11 và 12-4.

NGUYỄN TẤN tổng hợp