Xung đột Nga – Ukraine: “Cây muốn lặng, nhưng gió chẳng muốn dừng”

Những ngày gần đây, Nga liên tục mở các đợt tấn công mạnh mẽ vào Ukraine khiến Kiev rơi vào tình thế khó khăn nên kêu gọi sự giúp đỡ khẩn cấp của phương Tây.

Hệ thống phòng không Buk M1 của Nga. Ảnh: SPUTNIK

Mới đây, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, nhấn mạnh tầm quan trọng của sự hỗ trợ từ Liên minh châu Âu (EU) trong việc cung cấp vũ khí cho quân đội Ukraine đáp trả các đợt tấn công của Nga. Ông Zelensky cũng kêu gọi tăng cường “lá chắn không quân” của quốc gia nhằm chống lại các cuộc tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái (UAV) từ Nga vẫn đang tiếp diễn. Ông Zelensky bày tỏ rất mong nhận được thêm sự hỗ trợ của EU. Ukraine mong muốn thực hiện đầy đủ hai sáng kiến quan trọng liên quan đến việc cung cấp pháo từ toàn châu Âu và từ Cộng hòa Czech đã được đề cập trước đó.

Tổng thống Zelensky cũng kêu gọi Mỹ thuyết phục châu Âu mời Ukraine gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), nhằm tăng cường hệ thống phòng thủ toàn bộ lãnh thổ Ukraine, mặc dù thừa nhận hệ thống phòng thủ của NATO không thể bao trùm các vùng lãnh thổ của Ukraine đang bị Nga chiếm đóng.

Trong tháng qua, quân đội Nga đã phóng tổng cộng 337 tên lửa các loại, bao gồm cả tên lửa đạn đạo, cùng hơn 2.500 UAV Shahed của Iran vào lãnh thổ Ukraine cùng với các đợt tấn công vũ bão từ bộ binh nên đã chiếm được nhiều vị trí quan trọng thuộc lãnh thổ Ukraine. Điều này đã khiến Kiev lo lắng và mong muốn có một lệnh ngừng bắn giữa Nga - Ukraine do Mỹ, NATO làm trung gian.

Trong một động thái liên quan, ông Zelensky cho rằng, Kiev có thể ký thỏa thuận ngừng bắn với Matxcơva nếu NATO đồng ý bảo trợ các vùng lãnh thổ còn lại của Ukraine.

Đây là dấu hiệu cho thấy Tổng thống Zelensky dường như đã chấp nhận rằng việc giành lại các vùng lãnh thổ Nga đang kiểm soát ở miền Đông và miền Nam sẽ không nằm trong thỏa thuận đình chiến trong tương lai gần. Trước đây, Ukraine tuyên bố chỉ chấp nhận thỏa thuận hòa bình nếu Nga rút hết quân khỏi các vùng lãnh thổ đang kiểm soát. Hay nói một cách khác, từ đầu xung đột, lãnh đạo Ukraine chưa bao giờ tuyên bố sẽ từ bỏ các khu vực hiện do Nga nắm giữ, trong đó có bán đảo Crimea được Nga sáp nhập hồi năm 2014.

Về phía Nga, Thứ trưởng Ngoại giao Sergey Ryabkov tuyên bố, giải pháp đàm phán chỉ có thể đạt được nếu Mỹ và các nước phương Tây chấp nhận sáng kiến ​​hòa bình của Tổng thống Vladimir Putin.

Ngoài ra, theo ông Sergey Ryabkov, việc các quan chức Mỹ và châu Âu đã đề nghị trả lại vũ khí hạt nhân cho Ukraine sẽ là bước tiến lớn nhất dẫn đến sự lan rộng xung đột không thể kiểm soát. Tuy nhiên, việc này phía Mỹ vẫn chưa có động thái đồng thuận.

Hiện có khoảng 20% lãnh thổ của Ukraine được quốc tế công nhận đang nằm dưới sự kiểm soát của Nga. Tổng thống Nga Vladimir Putin từng tuyên bố Matxcơva sẵn sàng đàm phán về thỏa thuận ngừng bắn, với điều kiện các bên phải chấp nhận “thực tế mới” với 4 vùng lãnh thổ mà Nga đã tuyên bố sáp nhập, gồm Donetsk, Lugansk, Zaporizhzhia và Kherson.

Thực tế cho thấy, Ukraine hiện đang yếu thế trên các mặt trận giao tranh với Nga, trong khi viện trợ của Mỹ và phương Tây không đủ và chưa kịp thời để Kiev ứng phó. Điều này đã khiến Ukraine mong muốn có một lệnh ngừng bắn để kéo dài thời gian chuẩn bị. Tuy nhiên, giới quan sát nhận định “bóng đang nằm trong chân Nga” nên lệnh ngừng bắn khó khả thi. “Cây muốn lặng, nhưng gió chẳng muốn dừng!” là nghịch cảnh của Ukraine hiện nay.

HN tổng hợp