Yemen rơi vào cảnh khốn khó

Sau bất đồng với Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) trong vụ việc UAE triển khai quân đội tại hòn đảo chiến lược Socotra trên Biển Arab đang tranh chấp chưa được giải tỏa, mới đây Phủ Tổng thống Yemen tại thủ đô Sanaa đã trở thành mục tiêu của một cuộc không kích làm cho người dân hoang mang.

Ảnh minh họa: Binh sĩ UAE. Nguồn: MARINES.MIL

Đài truyền hình Al-Masirah của phiến quân Houthi cho rằng có hai tiếng nổ tại tòa nhà của Phủ Tổng thống Yemen đang bị phiến quân Houthi chiếm đóng làm ít nhất 6 người thiệt mạng và 30 người khác bị thương. Phiến quân Houthi cho rằng, vụ không kích do liên quân Arab tiến hành. Tuy nhiên, người phát ngôn liên quân Arab, đại tá Turki al-Malki nêu rõ cuộc không kích trên diễn ra vài giờ sau khi lực lượng phòng không của Saudi Arabia đánh chặn 2 tên lửa đạn đạo do Houthi bắn sang miền Nam nước này nhưng không xác nhận liên quân Arab liên quan đến vụ không kích trên.

Yemen rơi vào hỗn loạn kể từ khi bùng phát xung đột giữa phiến quân Houthi và các lực lượng trung thành với cựu Tổng thống Ali Abdullah Saleh với các lực lượng trung thành với chính phủ của Tổng thống Mansour Hadi. Trước thực trạng bất ổn về chính trị trên, tháng 3-2015, liên minh quân sự các quốc gia Arab đã can thiệp vào cuộc nội chiến ở Yemen, thực hiện hàng nghìn cuộc không kích nhằm vào các căn cứ của phiến quân Houthi. Hiện các lực lượng tham gia liên quân Arab do Saudi Arabia đứng đầu đang tiến gần tới cảng Hodeidah do Houthi kiểm soát trên Biển Đỏ. Đại sứ Saudi Arabia tại Yemen Mohammed al-Jaber nói rằng các lực lượng của liên quân đang cách cảng Hodeidah khoảng 70km. Các nguồn tin Yemen cho biết liên quân Arab đang tăng cường các hoạt động quân sự để buộc Houthi ngồi vào bàn đàm phán. Các nguồn tin này cũng đồn đoán rằng Mỹ sẽ phối hợp kỹ thuật và quân sự với liên quân Arab.

Trong khi đó, phiến quân Houthi đang tìm cách nâng cấp các năng lực quân sự bất chấp lệnh cấm vận vũ khí của Liên Hiệp Quốc (LHQ) và quân đội Yemen và liên quân Arab đã tấn công các tuyến đường Houthi sử dụng để vận chuyển và buôn lậu vũ khí. Cùng thời gian này, phiến quân Houthi đã tiến hành hàng trăm vụ tấn công bằng tên lửa nhằm vào các thành phố của Saudi Arabia, nhưng đa số bị lực lượng phòng không Saudi Arabia đánh chặn.

Chiến tranh và xung đột kéo dài hơn 3 năm qua tại Yemen đã cướp đi sinh mạng của hơn 10.000 người, khiến hàng chục nghìn người bị thương. Hệ lụy của nội chiến đã đẩy hơn 2 triệu người dân Yemen rơi vào cảnh tha hương, đồng thời phá hủy nhiều cơ sở hạ tầng, bao gồm cả hệ thống y tế. Theo báo cáo của LHQ, hơn 22 triệu/tổng số 25 triệu dân của Yemen đang cần hỗ trợ nhân đạo, trong đó có 11,3 triệu người cần cứu trợ khẩn cấp.

Trong khi giao tranh giữa quân chính phủ và phiến quân Houthi vẫn đang diễn ra quyết liệt và chưa có hồi kết thì Yemen và UAE lại gia tăng căng thẳng vì UAE triển khai quân đội tại hòn đảo chiến lược Socotra trên Biển Arab hiện đang tranh chấp chủ quyền của hai phía. Chính phủ Yemen cáo buộc các lực lượng UAE đã cướp quyền kiểm soát cảng biển và sân bay Socotra ngay khi họ được triển khai tới đây.

Tuần trước, Thủ tướng Yemen Ahmed Obeid bin Daghr đã tới thăm đảo Socotra nhằm tái khẳng định chủ quyền của Yemen đối với hòn đảo chiến lược này. Hồi tháng 3 vừa qua, các nhà hoạt động xã hội đã gửi một báo cáo tới Tổng thống Yemen Mansur Hadi, trong đó cáo buộc UAE tìm cách kiểm soát đảo Socotra cũng như các nguồn tài nguyên nơi đây.

Gần đây, một phái đoàn Saudi Arabia đã tới đảo Socotra để làm trung gian giải quyết tranh chấp giữa Yemen và UAE. Tuy nhiên, trong một diễn biến liên quan, báo điện tử Gulf News của UAE đưa tin, hàng trăm cư dân trên đảo Socotra đã xuống đường tại thủ phủ đảo này để bày tỏ sự ủng hộ đối với sự hiện diện của quân đội UAE trên đảo. Điều này đã làm cho căng thẳng giữa Yemen và UAE càng thêm gia tăng. Nhiều khả năng sẽ diễn ra cuộc chiến không cân sức giữa quốc gia Trung Đông này với Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất.

Giới quan sát cho rằng, bài toán cho hòa bình ở Yemen đã khó nay càng nan giải hơn khi rối ren chính trị cứ liên tiếp gia tăng ở quốc gia này.

HN tổng hợp