Hiểm họa vi nhựa từ sản phẩm ai cũng dùng hàng ngày

Thế giới đang ngày càng có nhiều nghiên cứu, phát hiện mới về vi nhựa và những mối nguy hại tiềm ẩn đối với sức khỏe con người. Làm thế nào để hạn chế ảnh hưởng tiêu cực từ vi nhựa trong bối cảnh hiện nay ?

Dùng túi ni lông đựng thức ăn sẽ khiến vi nhựa xâm nhập vào cơ thể.

Vi nhựa là gì? Có trong vật dụng nào sử dụng hàng ngày ?

Mỗi lần đi chợ, chị Nguyễn Thị Ngọc Hân, ở khu vực 5, phường VII, thành phố Vị Thanh, đều mang về nhà vài chiếc túi ni lông. Bởi hiện nay, hầu hết hàng hóa ở chợ, từ rau củ, thịt cá cho đến các nhu yếu phẩm, đều được tiểu thương đựng trong túi ni lông để cho khách mang về. “Mặc dù việc sử dụng túi ni lông khá phổ biến và tiện lợi, nhưng giờ tôi cũng đang cố gắng hạn chế, do vừa rồi tôi cũng đọc được nhiều thông tin về sự ảnh hưởng của vi nhựa với sức khỏe”, chị Hân chia sẻ.

Vi nhựa (microplastic) là những mảnh nhựa có kích thước nhỏ hơn 5mm, là kết quả của quá trình sản xuất theo mục đích sử dụng hoặc được tạo từ các mảnh nhựa lớn bị vỡ theo thời gian. Hiện nay, vi nhựa đang có ở khắp mọi nơi trong môi trường tự nhiên như đất, nước và không khí. Với kích thước vô cùng nhỏ bé, vi nhựa có thể xâm nhập vào cơ thể thông qua đường hô hấp, đường tiêu hóa và đi đến các cơ quan, bộ phận khác.

Mới đây, một công trình nghiên cứu thí điểm của Đại học Anzhen Bắc Kinh (Trung Quốc) đã phát hiện vi nhựa xâm nhập vào trái tim con người. Cụ thể, các nhà khoa học đã tìm thấy 9 loại vi nhựa và hàng chục đến hàng nghìn hạt vi nhựa ở trong các mô của tim.

 Trước đó, các nhà nghiên cứu từ Đại học Hull (Anh), đã phát hiện 5 loại hạt vi nhựa khác nhau trong các mẫu mô tĩnh mạch người. Vi nhựa còn được tìm thấy trong phổi, trong máu, trong sữa mẹ, tinh dịch, mô não,… và âm thầm tạo ra những tác động tiêu cực cho sức khỏe con người.

Một nghiên cứu mới đăng trên Tạp chí Chemosphere mới đây cho thấy, vi nhựa và nhựa nano (loại hạt vi nhựa có kích thước siêu nhỏ) có thể truyền từ tế bào này sang tế bào khác qua quá trình phân bào. Các tế bào chứa vi nhựa có tính di động cao hơn các tế bào thông thường. Do đó, khi tồn tại trong các tế bào ung thư, chúng có thể thúc đẩy sự di căn của ung thư. Các nhà khoa học tại Đại học Shuren Chiết Giang và Đại học Nông nghiệp Trung Quốc đã phát hiện mầm bệnh có thể bám vào các hạt vi nhựa, sử dụng các hạt này làm môi trường lây truyền. Ngoài ra, vi nhựa và nhựa nano còn làm thay đổi vi khuẩn đất và tăng khả năng kháng kháng sinh của cơ thể người.

Làm gì để hạn chế tác động từ vi nhựa ?

Trước những nguy cơ mà vi nhựa mang lại cho sức khỏe con người và môi trường, chúng ta cần hành động để giảm thiểu rác thải nhựa. Cụ thể, mỗi người nên hạn chế sử dụng các sản phẩm nhựa, nhất là đồ nhựa dùng một lần. Tái sử dụng đồ nhựa trong sinh hoạt hàng ngày. Chú trọng thay thế các sản phẩm làm từ nhựa bằng các sản phẩm được làm từ nguyên vật liệu tự nhiên, dễ phân hủy. Tránh vứt rác thải nhựa bừa bãi ra môi trường. Tăng cường phân loại, thu gom và xử lý rác thải nhựa để tái chế.

Trong bối cảnh các vật dụng làm từ nhựa đang có mặt ở xung quanh mỗi chúng ta, việc ngăn chặn sự xâm nhập của chúng vào cơ thể là điều không hề dễ dàng. Tuy nhiên, chúng ta có thể hạn chế những nguy cơ từ vi nhựa thông qua việc thay đổi thói quen ăn uống, sinh hoạt hàng ngày. Chú ý lựa chọn các thực phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, ít nguy cơ bị nhiễm các hạt vi nhựa. Đặc biệt, không nên sử dụng đồ nhựa để chế biến hoặc hâm nóng thức ăn.

 Mới đây, các nhà khoa học của Trường Đại học Tế Nam (Trung Quốc) đã phát hiện rằng, đun sôi nước máy trong 5 phút có thể loại bỏ hơn 80% các mảnh nhựa gây ô nhiễm. Do đó, thay vì uống các loại nước đóng chai có khả năng chứa các hạt vi nhựa, mỗi người cần tạo thói quen ăn chín uống sôi hoặc sử dụng nước được lọc qua máy kỹ càng để giảm thiểu tối đa lượng tạp chất và hạt vi nhựa đi vào cơ thể. Việc xây dựng lối sống lành mạnh để tăng khả năng đề kháng của cơ thể cũng là một giải pháp hữu hiệu để hạn chế tác hại từ vi nhựa đối với sức khỏe.

Rác thải nhựa không chỉ tác động tiêu cực đến môi trường, mà còn đang âm thầm gây hại cho sức khỏe của mỗi chúng ta. Hãy hành động để giảm thiểu rác thải nhựa vì môi trường, vì chính bản thân và những người xung quanh mình.

Bài, ảnh: ĐANG THƯ