Vỡ hụi và hậu quả

Chơi hụi bằng lòng tin, thậm chí nhiều người còn không biết những ai cùng chơi với mình. Chủ hụi nói sao nghe vậy, và cứ thế góp tiền. Cuối cùng, hậu quả từ những vụ vỡ hụi là hụi viên thiệt đơn thiệt kép khi vừa mất tiền, bản thân phải ôm đơn đi kiện.

Nữ chủ hụi Lê Bích Trâm lãnh 13 năm tù về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Sau 1 lần tạm hoãn và 1 lần trả hồ sơ điều tra bổ sung, Tòa án nhân dân tỉnh vừa tuyên án 13 năm tù đối với chủ hụi Lê Bích Trâm trong vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản của 51 hụi viên trên địa bàn huyện Vị Thủy.

Năm 2016, Trâm đứng ra làm chủ hụi để hưởng tiền hoa hồng, lúc đầu mở các dây hụi từ 100.000 đồng đến 200.000 đồng và số lượng hụi viên tham gia ít. Khoảng năm 2019, vì sử dụng tiền của hụi viên vào mục đích cá nhân, nên Trâm phải vay nóng bên ngoài với lãi suất cao để choàng hụi và tiếp tục mở thêm nhiều dây hụi, có giá từ 500.000 đồng đến 5 triệu đồng, rồi gian dối đặt tên khống để hốt và bán hụi nhằm chiếm đoạt tài sản của các hụi viên.

Đến giữa tháng 4-2020, do mất khả năng tài chính nên Trâm tuyên bố vỡ hụi. Tại thời điểm vỡ hụi, cơ quan công an đã điều tra, xác minh, làm rõ và chứng minh được bị cáo có hành vi gian dối để chiếm đoạt tổng số tiền hơn 2,1 tỉ đồng.

Bản án 13 năm tù đối với Lê Bích Trâm là xứng đáng, thế nhưng phía sau đó, vẫn còn những hậu quả nặng nề. Bị cáo đã ly hôn, bản thân không còn bất kỳ tài sản nào để hoàn trả cho các bị hại. Nhiều bị hại là người lớn tuổi, không còn sức lao động đã dành hết số tiền dành dụm vào việc góp hụi để tích trữ tiền phòng thân, nhưng đến cuối cùng không những không nhận được số tiền như mong muốn mà còn phải gánh thêm nợ.

Bà Nguyễn Thị Tuyết, ngụ xã Vị Thanh, huyện Vị Thủy, là bị hại trong vụ án, với số tiền thiệt hại gần 200 triệu đồng, cho biết: “Sau khi nghe tin bà Trâm bể hụi, tôi lo đến nỗi mất ăn, mất ngủ. Buôn bán cực nhọc, tiết kiệm từng đồng để hàng tháng đóng hụi với hy vọng có một khoản tiền kha khá sửa nhà. Vậy mà gần tới ngày hốt hụi thì chủ hụi tuyên bố bể hụi rồi bỏ trốn. Giờ số tiền gần 200 triệu đồng Trâm nợ tôi không biết ngày nào mới trở về...”.

Thực tế trong những năm qua cho thấy, tại tòa án các cấp, tỷ lệ người dân đến nộp đơn khởi kiện tranh chấp nợ hụi không phải là chuyện hiếm. Mỗi một bị đơn thì có đến vài chục nguyên đơn khởi kiện. Đến 90% là hụi viên đi kiện chủ hụi vì bị giật, phần lớn các vụ việc được tòa án giải quyết theo thủ tục tranh chấp dân sự. Một số ít trường hợp phải xử lý hình sự vì đã đủ yếu tố cấu thành tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Một thẩm phán tòa án huyện nói về tranh chấp liên quan đến hụi cho biết, việc xét xử dân sự liên quan đến hụi thường khá phức tạp và nhiều khó khăn. Rất nhiều người tham gia chơi hụi không nắm vững các quy định pháp luật, không quan tâm đến hình thức, nên dễ dẫn đến các bất lợi khi xảy ra tranh chấp.

Còn theo ông Lê Văn Nam, Phó Cục trưởng Cục Thi hành án dân sự tỉnh, phần lớn sau các vụ vỡ hụi, cơ quan thi hành án gặp rất nhiều khó khăn trong việc thi hành bản án. Bởi thường khi vỡ hụi, tài sản của các chủ hụi chẳng còn lại là bao để thi hành, đối với các hụi viên nếu có nhận lại được tiền thì phần được nhận lại cũng rất ít ỏi, so với con số mất mát. Những tài sản có giá trị như nhà, đất đều đã được cầm cố, thế chấp trong ngân hàng với số tiền lớn, nên việc thi hành án là rất gian nan.

Hiện nay, Bộ luật Dân sự, nghị định hướng dẫn thi hành của Chính phủ đều có những quy định liên quan đến hụi, điều chỉnh quan hệ dân sự này. Tuy nhiên, trên thực tế, ít có hụi viên nào yêu cầu chủ hụi phải đem văn bản thỏa thuận về hụi đi chứng thực và cũng hiếm có chủ hụi nào khai báo với chính quyền địa phương khi mở các dây hụi lớn.

Vậy là khi các bên không tuân thủ đầy đủ các nguyên tắc của pháp luật thì ẩn đằng sau đó là rủi ro, nguy cơ bị lừa đảo chiếm đoạt tài sản và nhiều hệ lụy, hậu quả từ hụi có thể xảy ra...

Bài, ảnh: Đ.B