Xét xử đảm bảo nghiêm minh, đúng người, đúng tội

Những tháng đầu năm 2022, tình hình tội phạm, các tranh chấp dân sự và khiếu kiện hành chính diễn biến phức tạp đã đặt ra cho tòa án hai cấp nhiều thách thức, tuy nhiên vượt qua khó khăn, công tác xét xử trên địa bàn tỉnh đã đạt nhiều kết quả tích cực.

Tòa án nhân dân tỉnh xét xử một vụ án bị cáo bị truy tố với tội danh giết người.

Theo Chánh án Tòa án nhân dân (TAND) tỉnh Trương Đình Nghệ, thời gian qua, công tác xét xử các loại án của tòa án hai cấp về cơ bản tuân thủ chặt chẽ các quy định pháp luật. Quá trình xét xử, tòa luôn chủ động phối hợp với các cơ quan tiến hành tố tụng cùng cấp nên hầu hết các vụ án được đưa ra xét xử kịp thời, trong hạn luật định. Qua đó, tỷ lệ giải quyết án của TAND hai cấp đều đạt cao, vượt chỉ tiêu đề ra, một số đơn vị có tỷ lệ giải quyết đối với án hình sự đạt 100%.

Cụ thể, trong những tháng đầu năm 2022, tòa án hai cấp trong tỉnh thụ lý 3.547 vụ án các loại, giải quyết 1.958 vụ (so cùng kỳ, thụ lý giảm 499 vụ việc). Trong đó, đã xét xử 284 vụ án hình sự với 576 bị cáo. Nhìn chung, đối với án hình sự, nhiều vụ án lớn, đặc biệt nghiêm trọng, được dư luận xã hội quan tâm đã được đơn vị đưa ra xét xử kịp thời, nghiêm minh, đáp ứng yêu cầu chính trị của địa phương.

Theo ông Phạm Hoàng Lâm, Phó Chánh án TAND tỉnh, 6 tháng đầu năm, tòa án tỉnh đã xét xử nhiều vụ án lớn, được dư luận xã hội quan tâm như vụ Võ Thanh Long lừa đảo chiếm đoạt tài sản của hơn 800 bị hại, một số vụ trọng án như vụ Lương Văn Chí Linh, Bùi Thanh Hoài, Nguyễn Thái Đăng, phạm tội giết người, Huỳnh Vũ Phương, Phạm Phước Hậu phạm tội mua bán trái phép chất ma túy, cũng được đưa ra xét xử kịp thời. Bản án đã tuyên đối với các bị cáo đều đảm bảo nghiêm minh, tương xứng với tính chất, mức độ, hành vi phạm tội, đáp ứng yêu cầu công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm.

Bên cạnh đó, trong lĩnh vực dân sự, tòa án hai cấp đã thụ lý 3.117, đã giải quyết 1.637 vụ việc, trong đó phần lớn là tranh chấp liên quan đến lĩnh vực đất đai, tài sản, hôn nhân. Trong giải quyết các vụ án dân sự, hôn nhân và gia đình, hành chính, kinh doanh - thương mại, ngành cũng rất chú trọng công tác hòa giải, hướng cho các đương sự tự thỏa thuận. Qua đó, tòa án hai cấp đã hòa giải thành 1.158 vụ, việc, đạt tỷ lệ 60,31% trong tổng số các loại án dân sự, hôn nhân và gia đình,… giải quyết. Từ đó, hạn chế được việc phải mở phiên tòa xét xử và giữ được mối đoàn kết trong Nhân dân.

Cùng với đó, triển khai thi hành Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa án, tòa án hai cấp đã chuyển sang hòa giải, đối thoại tại tòa theo yêu cầu của đương sự 290 vụ việc, qua đó đã hòa giải thành 163 vụ việc. Công tác lựa chọn, đề xuất bổ nhiệm người đủ điều kiện làm hòa giải viên cũng được quan tâm, triển khai.

Tại thị xã Long Mỹ, theo bà Trần Thanh Ngân, Chánh án TAND thị xã Long Mỹ, thời gian qua, đơn vị rất chú trọng công tác hòa giải tại tòa và triển khai Luật Hòa giải, đối thoại tại tòa án, qua đó các hòa giải viên của đơn vị đều là những người có thâm niên công tác trong ngành tư pháp và được tham gia tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ về công tác hòa giải, đối thoại thường xuyên. Lãnh đạo đơn vị cũng quán triệt cán bộ tòa án khi tiếp xúc với các đương sự đều giải thích cho họ hiểu những thuận lợi trong việc lựa chọn giải quyết tranh chấp bằng phương pháp hòa giải, đối thoại.

Song song đó, TAND hai cấp cũng triển khai thực hiện nghiêm việc tổ chức phiên tòa xét xử theo tinh thần cải cách tư pháp, đẩy mạnh tranh tụng, bảo đảm thực hiện đúng các nguyên tắc cơ bản và các quy định của pháp luật về tố tụng liên quan. Các phán quyết của hội đồng xét xử ngày càng bám sát thực tiễn xét xử tại tòa, góp phần xây dựng, củng cố lòng tin của Nhân dân đối với hoạt động của tòa án địa phương.

Tuy nhiên, theo đánh giá, việc xét xử của TAND hai cấp tỉnh vẫn còn mặt tồn tại, trong đó, một số vụ phức tạp, nhất là những vụ án có yếu tố nước ngoài giải quyết còn chậm do phải mất thời gian thực hiện ủy thác tư pháp; việc cấp, gửi, tống đạt các bản án, quyết định cho cơ quan liên quan còn chưa kịp thời;…

Ông Trương Đình Nghệ cho biết, những tháng cuối năm, tình hình tội phạm vẫn diễn biến phức tạp, có khả năng phát sinh nhiều loại tội phạm mới, các tranh chấp dân sự sẽ có thể gia tăng về số lượng và tính chất. Do đó, để tiếp tục đảm bảo cho hoạt động xét xử đạt hiệu quả, TAND hai cấp sẽ tập trung nâng cao trình độ chuyên môn cho cán bộ, công chức, đặc biệt là đội ngũ thẩm phán, thư ký và hội thẩm nhân dân. Tập trung đẩy nhanh tiến độ giải quyết các vụ án đúng hạn luật định, đảm bảo các phán quyết của tòa đúng pháp luật, bảo đảm công lý, quyền con người, quyền công dân, để đáp ứng ngày càng tốt hơn nhiệm vụ chính trị được giao.

Bài, ảnh: B.B