Tiết kiệm - Từ yêu cầu chính trị, pháp lý đến văn hóa

Chủ Nhật, ngày 08/06/2025 | 14:25

Tiết kiệm là một trong những giá trị truyền thống tốt đẹp đã được ông cha ta gìn giữ qua bao đời. Trong hệ thống chính trị, hành chính hiện đại, thực hành tiết kiệm không chỉ là một nguyên tắc quản trị, mà còn là biểu hiện của đạo đức công vụ, là tiêu chuẩn văn hóa cần có của mỗi cán bộ, công chức, viên chức.

Từ những năm đầu đổi mới 1986 đã xác định rõ yêu cầu tiết kiệm, chống lãng phí trên mọi lĩnh vực: “Tiết kiệm là chính sách lớn phải được thực hiện trong tất cả các hoạt động sản xuất, xây dựng và tiêu dùng xã hội. Chống xa hoa lãng phí, phô trương, hình thức trong bộ máy quản lý nhà nước các cấp và hợp tác xã. Nêu cao lối sống giản dị, lành mạnh,… không chạy theo những thị hiếu tiêu dùng vượt quá khả năng của nền kinh tế”, theo tulieuvankien.dangcongsan.vn.

Tuy nhiên, quá trình thực thi, không ít đơn vị, địa phương xem đây là yêu cầu hành chính, hình thức, chưa trở thành nhận thức tự thân và hành vi văn hóa thường ngày (?).

Trong bối cảnh sáp nhập đơn vị hành chính, tinh gọn bộ máy, hợp nhất sở ngành, tiết kiệm và phòng, chống lãng phí đang được đặt ra song song, có thể gọi là cấp bách và thực hành thực chất. Việc tiết kiệm không chỉ là cắt giảm những khoản chi không cần thiết, mà còn phải hướng đến tái cơ cấu nguồn lực, sử dụng hiệu quả thời gian, con người, tài sản, tạo điều kiện để bộ máy hành chính vận hành tinh gọn, minh bạch, phục vụ hiệu quả hơn.

 Trong bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm về “Thực hành tiết kiệm” mới đây, theo VOV.VN: Tổng Bí thư nhắc lại: “Văn hóa Việt Nam là nền văn hóa gắn liền với sự đề cao lối sống tiết kiệm, giản dị. Từ đó, việc thực hành tiết kiệm của người Việt đã được đúc kết thành ca dao, tục ngữ, truyền miệng từ đời này sang đời khác, như “Khéo ăn thì no, khéo co thì ấm”, “Ít chắt chiu hơn nhiều phung phí”, “Ai ơi chớ bỏ ruộng hoang/Bao nhiêu tấc đất tấc vàng bấy nhiêu”; “Được mùa chớ phụ ngô khoai/Đến khi thất bát lấy ai bạn cùng”; “Nên ăn có chừng, nên dùng có mực”; “Tiết kiệm sẵn có đồng tiền/Phòng khi túng lỡ không phiền lụy ai”...

Bài viết của Tổng Bí thư yêu cầu các cấp, các ngành và toàn xã hội cần tập trung thực hiện tốt một số vấn đề về tiết kiệm, trong đó: Phải siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong quản lý, sử dụng tài chính, ngân sách; thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, sử dụng hiệu quả các nguồn lực tài chính nhà nước gắn với huy động các nguồn lực xã hội và sắp xếp, tinh gọn bộ máy…

Tổng Bí thư Tô Lâm còn yêu cầu phải xây dựng văn hóa tiết kiệm; đưa thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trở thành “tự giác”, “tự nguyện”, “cơm ăn nước uống, áo mặc hàng ngày”. Nghiên cứu phát động và duy trì thường niên “Ngày toàn dân thực hành tiết kiệm” để thúc đẩy, lan tỏa phong trào toàn xã hội nêu cao ý thức thực hành tiết kiệm…

Tại Hậu Giang, Chủ tịch UBND tỉnh Trần Văn Huyến vừa ký Chỉ thị số 06 về xây dựng văn hóa thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong các cơ quan, tổ chức, đơn vị, yêu cầu các cơ quan, tổ chức, đơn vị trên địa bàn tỉnh triển khai xây dựng “văn hóa thực hành tiết kiệm, chống lãng phí” một cách thiết thực, bền vững.

Đây là hành động tích cực, rất kịp thời của tỉnh trong cụ thể hóa định hướng của Tổng Bí thư Tô Lâm; “biến” tiết kiệm từ khẩu hiệu thành chuẩn mực văn hóa trong công sở, trở thành một “thói quen tốt” trong lối sống, làm việc của cán bộ, công chức, viên chức.

Tinh thần của Chỉ thị là tiết kiệm phải trở thành tự giác, không phải đợi đến lúc khó khăn, ngân sách eo hẹp mới tiết kiệm; mà tiết kiệm phải là nguyên tắc sống, là biểu hiện của tinh thần trách nhiệm và ý thức vì cộng đồng.

Điều này đòi hỏi sự chuyển biến từ nhận thức đến hành vi, từ cấp lãnh đạo đến từng cán bộ chuyên môn; từ việc chi tiêu công đến sử dụng thời gian làm việc; từ tổ chức hội họp đến tiếp khách; từ trang trí văn phòng đến tổ chức kỷ niệm ngày truyền thống...

Chỉ thị nhấn mạnh đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức phải là “tấm gương thực hành tiết kiệm, chống lãng phí” trong và ngoài công sở. Mỗi người cần hình thành lối sống, làm việc khoa học, sử dụng thời gian hiệu quả, tránh tình trạng “đi trễ về sớm”, làm việc hời hợt, thiếu tinh thần trách nhiệm.

Định hướng tiết kiệm tại Hậu Giang cũng gắn liền với chuyển đổi số. Theo đó, các cấp, các ngành cần tăng cường hơn nữa ứng dụng công nghệ thông tin, cắt giảm giấy tờ; thực hiện hội họp, báo cáo, trao đổi công việc qua môi trường điện tử, điều này vừa tiết kiệm vật tư, vừa tiết kiệm thời gian và tăng tính minh bạch. Đây chắc chắn là xu hướng tất yếu của một nền hành chính hiện đại, phục vụ.

Quan trọng hơn cả là nâng tiết kiệm lên thành “văn hóa”, nghĩa là không cần mệnh lệnh hành chính cán bộ vẫn tự ý thức và tự điều chỉnh hành vi cho phù hợp. Khi đó, tiết kiệm không còn là sự gò bó mà trở thành nét đẹp ứng xử, là niềm tự hào cá nhân và tập thể. Một đơn vị làm việc khoa học, gọn nhẹ, minh bạch, hiệu quả luôn được xã hội tôn trọng. Một cá nhân sống giản dị, không phô trương, luôn biết quý trọng từng đồng ngân sách, từng phút thời gian làm việc là người đáng tin cậy trong bộ máy nhà nước.

Tiết kiệm - nếu được thực hiện bài bản, không chỉ giúp giảm áp lực chi tiêu công mà còn tạo nguồn lực nội sinh cho phát triển. Ngân sách tiết kiệm được từ việc giảm chi hội họp, cắt giảm thủ tục, tinh gọn bộ máy… có thể dành cho các nhiệm vụ ưu tiên: y tế, giáo dục, an sinh, phát triển hạ tầng nông thôn. Sức mạnh của văn hóa tiết kiệm vì thế không chỉ dừng ở chỗ “tiêu ít”, mà còn tạo ra giá trị cộng hưởng - một xã hội lành mạnh, minh bạch, trách nhiệm và phát triển bền vững.

Thời gian tới, khi nhiều đề án sáp nhập, hợp nhất có hiệu lực, bộ máy tinh gọn, số lượng đầu mối giảm nhưng nhiệm vụ không giảm thì việc tiết kiệm cả vật chất lẫn thời gian làm việc sẽ là “chiếc khóa” để vận hành trơn tru bộ máy mới. Không tiết kiệm đồng nghĩa với lãng phí cơ hội, chậm tiến, làm xói mòn niềm tin của người dân.

Nếu cả hệ thống chính trị đã tiết kiệm thì hãy kiết kiệm hơn, chưa tiết kiệm thì nên chăng hãy hành động ngay.

Có thể là tổ chức các cuộc họp ngắn, họp đúng, họp đủ: chuẩn bị trước nội dung, phân công rõ ràng, tránh dàn trải, lòng vòng. Sử dụng điện, nước hợp lý bằng cách tắt thiết bị không dùng, dùng điều hòa đúng mức. Quản lý văn phòng phẩm khoa học: Không để thất thoát, tồn kho lãng phí. Cắt giảm chi tiêu hình thức bằng cách không tổ chức tiệc, hội họp, lễ kỷ niệm phô trương. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin bằng cách họp trực tuyến, văn bản điện tử, hạn chế in ấn. Tôn trọng giờ giấc, thời gian công việc như không lạm dụng giờ hành chính cho việc riêng. Định kỳ tự kiểm tra và báo cáo tiết kiệm để gắn trách nhiệm cho từng phòng, ban, cá nhân. Đưa tiêu chí tiết kiệm vào đánh giá công chức cuối năm để biến văn hóa thành hành vi cụ thể…

Từ góc nhìn quản trị hiện đại, tiết kiệm không chỉ là đức tính cá nhân, mà là chiến lược phát triển bền vững. Ở cấp quốc gia, đó là nền tài chính vững, bộ máy hiệu quả. Ở cấp địa phương, đó là cách Hậu Giang thể hiện năng lực quản trị. Và ở cấp cá nhân, đó là cách mỗi cán bộ, công chức chứng minh trách nhiệm với tổ chức và xã hội.

Tiết kiệm là văn hóa - Tiết kiệm là văn minh !

TRÍ THỨC

Viết bình luận mới

Xem thêm

Bố trí hài hòa, hợp lý chỗ làm việc cho từng cán bộ, công chức

05:52 23/06/2025

Sau khi sắp xếp, tỉnh Hậu Giang còn 28 đơn vị hành chính cấp xã (gồm 21 xã, 7 phường), giảm 47 đơn vị hành chính cấp xã, đạt tỷ lệ 62,66%, bảo đảm giảm đúng tỷ lệ từ 60-70% số lượng đơn vị hành chính cấp xã theo quy định của Trung ương.

Gần dân, lo cho dân

09:21 18/06/2025

Chi bộ gần dân và chăm lo thiết thực đời sống người dân sẽ được Nhân dân tin tưởng, ủng hộ, đánh giá cao.

Chậm nhất ngày 12-6-2025, chuẩn bị vận hành thử nghiệm hoạt động của các cơ quan ở cấp xã

05:50 11/06/2025

Tại Hội nghị Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh được tổ chức mới đây, ông Đồng Văn Thanh, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh, đã có nhiều chỉ đạo, định hướng trong thực hiện nhiệm vụ sắp xếp tổ chức bộ máy và đơn vị hành chính trên địa bàn tỉnh.

Thành quả thiết thực từ phong trào thi đua yêu nước

05:46 11/06/2025

Từ lời dạy của Bác: “Thi đua là một cách yêu nước thiết thực và tích cực. Thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi đua”, tại Hậu Giang, các phong trào thi đua yêu nước đã đi vào chiều sâu, thiết thực và lan tỏa, góp phần tạo nên những chuyển biến mạnh mẽ trong mọi lĩnh vực đời sống kinh tế - xã hội của địa phương.

Phải chăng tinh thần công vụ chùng xuống ?

05:40 11/06/2025

Việc sắp xếp, sáp nhập, hợp nhất các đơn vị hành chính, sở ban ngành là một chủ trương lớn, mang tính chiến lược lâu dài của Đảng và Nhà nước, đang được các địa phương triển khai mạnh mẽ theo lộ trình và chỉ đạo chung. Việc hợp nhất, sáp nhập hướng đến tinh gọn tổ chức bộ máy, giảm tầng nấc trung gian và từ đó nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị.

Đảng bộ Sở Công thương thực hiện đạt và vượt 7/7 chỉ tiêu

06:07 10/06/2025

(HG) - Chiều ngày 9-6, Đảng bộ Sở Công thương tổ chức Đại hội Đảng viên lần thứ V, nhiệm kỳ 2025-2030. Đến dự có ông Nguyễn Văn Hòa, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh.

Chất lượng sinh hoạt chi bộ ngày càng nâng lên

06:08 05/06/2025

Nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ là nhiệm vụ thường xuyên, quan trọng, có ý nghĩa quyết định trong việc nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng, đảng viên, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Do đó, các cấp ủy đảng trong tỉnh có nhiều nỗ lực để nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ.

Đề xuất bỏ hình thức giáng chức và hạ bậc lương với công chức

16:23 04/06/2025

Bộ Nội vụ đề xuất bỏ hai hình thức kỷ luật là giáng chức với công chức lãnh đạo và hạ bậc lương với công chức không giữ chức vụ.

Kịp thời giải quyết khó khăn về sắp xếp đơn vị hành chính

16:21 04/06/2025

Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình, Trưởng Ban Chỉ đạo thực hiện sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp (BCĐ) vừa ký Công văn 69/CV-BCĐ về việc thực hiện phân cấp, phân quyền gắn với việc thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Đêm “Nghĩa tình đồng đội”: Hỗ trợ 4 gia đình có hoàn cảnh khó khăn

09:11 04/06/2025

(HGO) - Tối 3-6, tại xã đảo Thổ Châu, thành phố Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang, Tiểu đoàn Bộ binh 1, Trung đoàn 152, thuộc Quân khu 9 tổ chức Chương trình đêm “Nghĩa tình đồng đội”. Ông Trần Chí Hùng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh; cùng lãnh đạo sở, ngành, đoàn thể tỉnh, huyện Châu Thành, huyện Vị Thủy và đông đảo người thân của 145 chiến sĩ mới của hai huyện trên đang thực hiện nghĩa vụ quân sự tại đây tham dự.

THÔNG TIN CẦN BIẾT
Nhiều mây, có mưa, có nơi mưa vừa, mưa to và rải rác có dông. Gió tây nam cấp 3. Trong cơn dông có khả năng xảy ra lốc, sét và gió giật mạnh.

Đồng ý cho 23 trường hợp được nghỉ hưu trước tuổi, thôi việc

14:24 23/06/2025

(HGO) - Sáng ngày 23 - 6, Thường trực Tỉnh ủy tổ chức họp Hội đồng giải quyết chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức theo Nghị định số 178/2024/NĐ-CP, Nghị định số 67/2025/NĐ-CP của Chính phủ. Dự họp có ông Đồng Văn Thanh, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh; ông Nguyễn Tuấn Anh, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh; ông Trần Văn Huyến, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; cùng các thành viên của hội đồng.

Lan tỏa phong trào phụ nữ khởi nghiệp, xây dựng gia đình hạnh phúc

13:59 23/06/2025

(HGO) - Ngày 23-6, Hội LHPN tỉnh tổ chức chương trình kỷ niệm Ngày Gia đình Việt Nam 28-6; tổng kết Cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch” tham gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2020-2025; các cuộc thi do Hội phát động và ra mắt quyển sách “Câu chuyện khởi nghiệp của phụ nữ tỉnh Hậu Giang”. Tham dự có bà Ngô Thị Tuyết Em, Giám đốc Trung tâm Vì sự phát triển phụ nữ đồng bằng sông Cửu Long; bà Võ Thị Mỹ Trang, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh.

Ghi dấu một chặng đường văn hóa, nghệ thuật

13:17 23/06/2025

Năm năm qua, các hoạt động văn hóa, nghệ thuật của tỉnh có nhiều chuyển biến, đi vào chiều sâu, chất lượng, góp phần đưa chủ trương, chính sách đến với người dân một cách nhẹ nhàng, có sức lan tỏa sâu rộng.

Bố trí hài hòa, hợp lý chỗ làm việc cho từng cán bộ, công chức

05:52 23/06/2025

Sau khi sắp xếp, tỉnh Hậu Giang còn 28 đơn vị hành chính cấp xã (gồm 21 xã, 7 phường), giảm 47 đơn vị hành chính cấp xã, đạt tỷ lệ 62,66%, bảo đảm giảm đúng tỷ lệ từ 60-70% số lượng đơn vị hành chính cấp xã theo quy định của Trung ương.