Thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công

Bài 2: Tháo điểm nghẽn, đẩy nhanh tiến độ thi công

Giải phóng mặt bằng là một trong những khâu then chốt ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện và giải ngân nguồn vốn, vì vậy lãnh đạo tỉnh Hậu Giang đã chỉ đạo các sở, ngành vào cuộc tháo điểm nghẽn, gỡ khó cho từng dự án để hỗ trợ các chủ đầu tư đẩy nhanh tiến độ triển khai, nhất là các công trình, dự án trọng điểm.

Các chủ đầu tư luôn quan tâm đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công và bảo đảm chất lượng, hiệu quả đầu tư.

Tháo gỡ nhanh các vướng mắc

Mới đây, UBND tỉnh đã làm việc với Sở Tài nguyên và Môi trường, các ngành liên quan và địa phương về tình hình bồi thường, hỗ trợ, tái định cư một số dự án trọng điểm trên địa bàn tỉnh. Theo đó, yêu cầu các ngành, chủ đầu tư và các huyện, thị xã, thành phố tập trung chỉ đạo công tác giải phóng mặt bằng các dự án, tuyên truyền, vận động, đặc biệt là giải thích rõ các quy định về giá đất bồi thường và chính sách bồi thường, hỗ trợ để người dân cùng thực hiện. Đặc biệt, toàn tỉnh quyết liệt chỉ đạo giải quyết dứt điểm những khó khăn, vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng, đặc biệt là các dự án có khối lượng giải phóng mặt bằng lớn để sớm triển khai thi công.

Theo Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh, cùng với nhiều dự án trọng điểm khác trên địa bàn, đơn vị đang siết tiến độ thực hiện công tác giải phóng mặt bằng 2 dự án giao thông trọng điểm quốc gia qua địa phận tỉnh. Đó là dự án Đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông, giai đoạn 2021-2025, đoạn Cần Thơ - Cà Mau; dự án Đường bộ cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, giai đoạn 1. Đối với tuyến cao tốc Cần Thơ - Cà Mau qua địa bàn tỉnh, những khó khăn trong công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư chủ yếu xoay quanh vấn đề cây trồng và nhà ở bị cắt xén một phần. Bên cạnh đó, số hộ phải thực hiện tái định cư lớn, trước mắt đã vận động di dời và hỗ trợ tiền thuê nhà tạm cư cho một số trường hợp cần gấp về mặt bằng, cần đẩy nhanh hơn nữa tiến độ các khu tái định cư phục vụ dự án để tạo thuận lợi hơn trong giải phóng mặt bằng dự án này.

Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Văn Thanh đề nghị, đối với vướng mắc liên quan đến tuyến cao tốc Cần Thơ - Cà Mau và khu tái định cư phục vụ cao tốc cần giải quyết dứt điểm, không để kéo dài thời gian. Trung tâm Phát triển quỹ đất, các sở, ngành sớm xử lý các trường hợp còn vướng về đất, nhà ở để phê duyệt. Khẩn trương phối hợp để di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật bị ảnh hưởng. Sở Tài nguyên và Môi trường tham mưu kiện toàn lại Ban chỉ đạo giải phóng mặt bằng và tổ giúp việc cho Ban chỉ đạo.

Riêng dự án cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, giai đoạn 1, lãnh đạo tỉnh đề nghị Trung tâm Phát triển quỹ đất phối hợp chặt chẽ với Sở Giao thông Vận tải khẩn trương giải phóng mặt bằng dự án thành phần 3 đảm bảo tiến độ. Lưu ý, phải hoàn thành giải phóng mặt bằng sớm hơn các mốc tiến độ trong kế hoạch. Đối với dự án Khu công nghiệp Sông Hậu - giai đoạn 1 (khu 46ha); khu tái định cư Đông Phú phục vụ Khu công nghiệp Sông Hậu, đề nghị khẩn trương tháo gỡ khó khăn, vướng mắc.

Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường, ông Lê Quốc Việt thông tin thêm: Sở Tài nguyên và Môi trường đang tập trung đôn đốc, chỉ đạo đơn vị trực thuộc thực hiện công tác giải phóng mặt bằng quyết liệt từ tháng đầu năm đối với các dự án trên địa bàn tỉnh. Riêng 2 dự án cao tốc qua địa phận tỉnh, Sở trực tiếp chỉ đạo thường xuyên tháo gỡ khó khăn giải quyết dứt điểm từng trường hợp trên từng địa bàn cụ thể. Qua đây, tạo điều kiện nhanh nhất cho các chủ đầu tư, nhà thầu triển khai các công trình, dự án.

Nhiều dự án đầu tư công đang được tăng tốc triển khai thực hiện.

Quyết liệt thi công và giải ngân vốn

Ông Nguyễn Đăng Hải, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh, cho biết: Một điểm mới trong công tác giải ngân vốn kế hoạch vốn đầu tư công năm 2023 là các tổ sẽ tập trung chỉ đạo toàn diện các dự án trên địa bàn tỉnh. Đối với kế hoạch vốn đầu tư công năm 2023, dự kiến sẽ có một số mốc thời gian quan trọng trong năm phải lưu ý. Cụ thể, đối với nguồn vốn đầu tư công năm 2022 kéo dài sang năm 2023, phải giải ngân đạt 100% trước ngày 1-10-2023. Đối với kế hoạch vốn đầu tư công giao đầu năm 2023, phải giải ngân đạt tối thiểu 60% trước ngày 1-7-2023. Riêng nguồn vốn giao năm 2023 kể cả nguồn giao bổ sung, đến ngày 31-12-2023 phải giải ngân đạt tối thiểu 95%, đến ngày 31-1-2024 phải giải ngân đạt tối thiểu 97%.

Có thể thấy, các mốc thời gian này đặt ra yêu cầu về tiến độ giải ngân cao hơn năm 2022. Do vậy, các chủ đầu tư hết sức lưu ý trong triển khai thực hiện các dự án và công tác giải ngân vốn. Các công đoạn chuẩn bị thủ tục đầu tư, giải phóng mặt bằng, triển khai khối lượng, thủ tục thanh quyết toán phải đảm bảo tiến độ đặt ra.

Để thực hiện hoàn thành mục tiêu, chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội, đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công năm 2023, Sở Kế hoạch và Đầu tư đề nghị các chủ đầu tư, các ngành, địa phương tập trung làm tốt công tác chuẩn bị đầu tư, chuẩn bị dự án được giao kế hoạch năm 2023. Thực hiện cơ chế phân công, phối hợp rõ ràng, cụ thể về thẩm quyền, trách nhiệm giữa các cơ quan, đơn vị trong việc hoàn thiện thủ tục đầu tư các dự án. Nâng cao năng lực quản lý; tăng cường kiểm tra, giám sát kết quả quản lý và sử dụng vốn đầu tư công. Thường xuyên đôn đốc công tác phối hợp giữa các ngành và các địa phương trong triển khai thực hiện, nhất là công tác theo dõi, đánh giá thực hiện kế hoạch vốn đầu tư công nhằm tháo gỡ kịp thời các vướng mắc, nhất là trong khâu giải phóng mặt bằng.

Cụ thể, đối với các dự án hoàn thành năm 2023, Sở Kế hoạch và Đầu tư đề nghị các chủ đầu tư tập trung tối đa nguồn lực đẩy nhanh tiến độ thực hiện, hoàn thiện các hạng mục công trình, hoàn thành công tác nghiệm thu, thanh toán và giải ngân vốn cho nhà thầu. Riêng các dự án chuyển tiếp, tăng cường đôn đốc nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công, đặc biệt là các dự án chuyển tiếp có khả năng hoàn thành, bàn giao trong năm 2023 nhằm phát huy hiệu quả đầu tư; tập trung hoàn thiện các thủ tục pháp lý, nghiệm thu khối lượng hoàn thành để giải ngân cho nhà thầu.

Đối với các dự án sử dụng nguồn vốn vay ODA thực hiện các thủ tục đầu tư với nhà tài trợ; nhanh chóng hoàn thành các thủ tục điều chỉnh, bổ sung dự án; rà soát lại nhu cầu kế hoạch vốn nước ngoài năm 2023 để đẩy nhanh tiến độ giải ngân theo đúng thời gian quy định và theo cam kết với nhà tài trợ. Đối với các dự án khởi công mới, đề nghị triển khai thực hiện các thủ tục đầu tư đúng quy định nhằm đảm bảo thời gian giải ngân kế hoạch vốn và tiến độ thực hiện dự án.

Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, ông Đồng Văn Thanh đã chỉ đạo Sở Kế hoạch và Đầu tư rà soát, đôn đốc tiến độ các dự án đã được cấp chủ trương đầu tư, đề xuất thu hồi những dự án chậm tiến độ, dự án không triển khai. Đồng thời tham mưu UBND tỉnh ban hành kế hoạch thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công năm 2023. Các chủ đầu tư lập kế hoạch triển khai và giải ngân kế hoạch vốn được phân bổ; đẩy nhanh tiến độ phê duyệt các dự án, đấu thầu, thi công và giải ngân vốn. Sở Tài nguyên và Môi trường tập trung giải phóng mặt bằng các dự án trọng điểm, đặc biệt là các dự án cao tốc. UBND các huyện, thị xã thành phố tập trung mọi nguồn lực giải phóng mặt bằng các dự án, xử lý kịp thời các khó khăn vướng mắc.

Để đẩy mạnh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công năm 2023, Bộ Tài chính đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư cần có giải pháp mạnh mẽ, quyết liệt, sớm khắc phục các tồn tại, hạn chế để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công ngay từ đầu năm 2023, đặc biệt là các dự án quan trọng quốc gia, chương trình, dự án phát triển hạ tầng trọng điểm. Bộ Tài chính cũng đề nghị UBND các tỉnh chỉ đạo các chủ đầu tư tập trung đẩy nhanh tiến độ thi công, khẩn trương nghiệm thu và hoàn thiện các thủ tục thanh toán; đồng thời, tăng cường công tác kiểm tra tình hình thực hiện, để tìm ra nguyên nhân thực hiện và giải ngân chậm ở từng dự án.

Trước đó, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã đề nghị các ban, bộ, ngành, cơ quan Trung ương, các địa phương, đơn vị sử dụng vốn đầu tư công, Nhân dân và doanh nghiệp cả nước phải quyết tâm cao, thống nhất trong nhận thức và hành động để tạo phong trào thi đua giải ngân vốn đầu tư công một cách hiệu quả, thiết thực. Tập trung chỉ đạo thi công, đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án, nhất là các công trình hạ tầng giao thông quan trọng, trọng điểm quốc gia, có tính liên vùng. Khẩn trương rà soát, tháo gỡ khó khăn, điểm nghẽn về thể chế, cơ chế pháp luật điều chỉnh hoạt động các dự án đầu tư công. Tăng cường kỷ luật, kỷ cương, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi gắn với kiểm tra, thanh tra, giám sát. Đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công và phải bảo đảm chất lượng, hiệu quả đầu tư, không để xảy tiêu cực, lãng phí.

Bài, ảnh: KỲ ANH