Bệnh Alzheimer - Bệnh suy giảm trí nhớ ở người cao tuổi và cách phòng

Bệnh Alzheimer là bệnh suy giảm trí nhớ ở người cao tuổi khá phổ biến hiện nay. Số người mắc bệnh Alzheimer ngày càng tăng, theo các chuyên gia dự đoán tỷ lệ mắc bệnh này sẽ không ngừng tăng lên. Vào năm 2050 tỷ lệ mắc bệnh là cứ 85 người thì lại có 1 người mắc bệnh Alzheimer.

Bệnh Alzheimer là gì ?

Alzheimer là một dạng bệnh thoái hóa các tế bào thần kinh thuộc não bộ. Bệnh gây hiện tượng suy giảm trí nhớ, khả năng phán đoán, nhận thức và các rối loạn về tác phong.

Nguyên nhân gây bệnh Alzheimer

Cho tới nay, nguyên nhân gây bệnh vẫn chưa được biết rõ. Một số yếu tố làm tăng khả năng mắc bệnh Alzheimer, cụ thể là:

Một là do tuổi tác: Tuổi càng cao thì tỷ lệ mắc bệnh càng lớn. Bắt đầu từ tuổi 65 thì mỗi 5 năm có gấp đôi số người bị bệnh Alzheimer.

Hai là giới tính: Phụ nữ dễ bị bệnh hơn nam giới.

Ba là dân tộc: Người Mỹ mắc nhiều hơn các dân tộc khác.

Bốn là những người bị tăng huyết áp và tăng cholesterol máu: Có nguy cơ cao bị bệnh Alzheimer hơn người bình thường.

Ngoài ra, một số yếu tố khác như gen, giảm hoóc môn sinh dục nữ, môi trường, sự thiếu hụt các vitamin nhóm B, trầm cảm, chấn thương đầu… cũng được cho là nguyên nhân dẫn đến bệnh Alzheimer.

Triệu chứng của bệnh

Bệnh thường có các triệu chứng như: thỉnh thoảng hay quên, chậm chạp, sự chú ý chậm, không được nhanh nhẹn. Quên mất mọi thứ ngay cả tên đồ vật hay công việc vừa làm, quên tên người thân,… Khó khăn trong việc nói chuyện, giao tiếp, nói lắp. Giảm khả năng viết, viết tay run run, dần dần không cầm được bút để viết. Mất khả năng vận động điều khiển các động tác tay, chân. Dáng đi chậm chạp, lê bước, có khi động kinh làm các cơ co giật. Sụt cân không rõ nguyên nhân. Khi bệnh nặng tới giai đoạn muộn thì người bệnh trở nên ngoan ngoãn dễ đi tới tình trạng thực vật.

Chăm sóc và điều trị người bị bệnh Alzheimer

Hiện nay chưa có thuốc điều trị bệnh Alzheimer mà chỉ có cách làm giảm tốc độ phát triển của bệnh, nhưng khi bệnh từ từ phát triển thì người bệnh cũng dần xuất hiện các triệu chứng của bệnh và họ sẽ mất khả năng chăm sóc bản thân. Chính vì vậy, việc chăm sóc cho người bệnh cần phải thận trọng.

Trong giai đoạn đầu và giữa, thay đổi môi trường sống và lối sống có thể tăng tính an toàn cho bệnh nhân và giảm gánh nặng cho người chăm sóc. Bệnh nhân có thể không có khả năng tự ăn uống, do đó, yêu cầu thực phẩm được cắt thành từng miếng nhỏ hoặc nghiền. Khi nuốt sẽ rất khó khăn, cho nên phải sử dụng các ống dẫn thức ăn. Trong trường hợp này, các dụng cụ y tế và cái tâm người nuôi bệnh là một yếu tố quan trọng.

Khi bệnh tiến triển, sức đề kháng kém đi, người bệnh dễ dàng mắc các bệnh khác như bệnh răng miệng, suy dinh dưỡng, các vấn đề vệ sinh, da, hô hấp, hoặc nhiễm trùng mắt… Vì thế, người chăm sóc bệnh nhân Alzheimer cần tỉ mỉ, cẩn thận chăm sóc cho họ để có thể ngăn chặn các bệnh trên xuất hiện.

Khi thấy có biểu hiện bất thường về trí nhớ phải đến gặp bác sĩ chuyên khoa tâm thần, thần kinh,… Bác sĩ sẽ đánh giá lịch sử bệnh lý và thực hiện một cuộc kiểm tra về thể chất, cũng như đánh giá khả năng nhận thức của bệnh nhân trong quá trình nhận thức, trí nhớ, phán đoán và lý luận. Cách tiếp cận này sẽ giúp bác sĩ xác định có nên thử nghiệm thêm nữa không. Các bác sĩ gia đình có thể đưa bệnh nhân đi kiểm tra ở Trung tâm Chẩn đoán bệnh Alzheimer, bác sĩ tâm thần, thần kinh hoặc lão khoa. Kiểm tra này có thể bao gồm một đánh giá toàn diện y tế và lịch sử, xét nghiệm máu và chụp não (MRI, PEP). Sau đó, đánh giá sâu rộng về thần kinh và bệnh học thần kinh. Một đánh giá mất trí nên bao gồm các cuộc phỏng vấn với các thành viên trong gia đình hoặc những người khác đã tiếp xúc gần gũi với bệnh nhân.

BSCKII. Nguyễn Xuân Khôi, Giám đốc Bệnh viện Chuyên khoa Tâm thần và Da liễu tỉnh