Cảnh báo tăng số trường hợp nhiễm HIV là thanh niên

Những tháng đầu năm nay, số trường hợp nhiễm HIV được phát hiện mới trên địa bàn tỉnh đã giảm hơn 2 lần so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, đối tượng nhiễm HIV mới tập trung ở độ tuổi thanh niên, điều này đặt ra vấn đề cần đẩy mạnh phòng chống lây truyền HIV trong nhóm đối tượng này.

Tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện được duy trì thường xuyên ở tất cả các cơ sở y tế của tỉnh.

Nhiều trường hợp nhiễm HIV là thanh niên

Thực hiện hoạt động phòng chống HIV/AIDS năm 2022, Phòng khám Đa khoa khu vực xã Vị Thanh, huyện Vị Thủy, đã tích cực duy trì hoạt động tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện, kết quả phát hiện 2 thanh niên nhiễm HIV. Bà Lê Thị Phúc, Trưởng phòng khám Đa khoa khu vực xã Vị Thanh, cho biết: “Đây là 2 trường hợp thanh niên đi làm ăn xa, không ở địa phương, khi về địa phương, qua xét nghiệm phát hiện nhiễm HIV. Ngoài những đối tượng nguy cơ cao phòng khám định kỳ hàng tháng tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện cho thai phụ, song không phát hiện trường hợp nào khác mắc bệnh HIV”.

Tương tự, ở huyện Châu Thành A những tháng đầu năm chỉ ghi nhận 2 trường hợp bệnh HIV mới, cũng là thanh niên. Ông Nguyễn Văn Dũng, Trưởng khoa Kiểm soát dịch bệnh và phòng, chống HIV/AIDS, Trung tâm Y tế huyện Châu Thành A, thông tin: “Chỉ có 2 trường hợp nhiễm mới được ghi nhận ở huyện từ đầu năm đến nay, so với những năm trước thường khoảng 10 trường hợp nhiễm mới. Cả hai đều là thanh niên”.

Đây là đặc điểm chung về nhóm tuổi nhiễm HIV mới cả tỉnh. Theo ông Phan Văn Nhân, Trưởng khoa Phòng, chống HIV/AIDS, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh: “Những tháng đầu năm nay toàn tỉnh ghi nhận 17 trường hợp bệnh HIV mới, đa số là thanh niên. Qua tư vấn, nguồn lây chủ yếu qua quan hệ tình dục”. Với đặc điểm này đặt ra thách thức cần có giải pháp phòng chống lây truyền HIV trong nhóm đối tượng thanh niên và qua đường quan hệ tình dục.

Trong 17 trường hợp nhiễm HIV mới, nhiều nhất ở huyện Vị Thủy 5 trường hợp; thành phố Vị Thanh 3 trường hợp; huyện Long Mỹ, thị xã Long Mỹ, huyện Phụng Hiệp, huyện Châu Thành A mỗi đơn vị 2 trường hợp; thành phố Ngã Bảy có 1 trường hợp. So cùng kỳ năm 2021 số trường hợp nhiễm HIV mới giảm 38 ca, giảm hơn 2 lần. Lũy kế nhiễm HIV từ trước đến nay ở tỉnh là trên 1.880 trường hợp.

Tất cả các trường hợp bệnh HIV được phát hiện mới đều được quan tâm tư vấn để tiếp cận điều trị sớm nhất nhằm bảo vệ sức khỏe bệnh nhân. Qua tư vấn và điều trị cũng hướng dẫn và góp phần giúp phòng lây truyền HIV trong cộng đồng. Tư vấn bệnh nhân phòng lây truyền HIV trong gia đình, cho những người xung quanh. Nếu bệnh nhân tuân thủ điều trị tốt một thời gian sẽ giảm nguy cơ lây truyền HIV sang người khác.

Quan tâm tư vấn, quản lý, điều trị

Hậu Giang đang điều trị ARV cho 940 bệnh nhân tại 2 cơ sở điều trị Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh và Trung tâm Y tế thành phố Ngã Bảy. Những trường hợp mắc bệnh HIV mới khi được phát hiện đều được tư vấn và tạo điều kiện tiếp cận điều trị. Bệnh nhân L.Đ.H, ở thị xã Long Mỹ, mới phát hiện nhiễm HIV vào tuần rồi và được tư vấn điều trị tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh. Anh Đ.H, chia sẻ: “Tôi đi khám bệnh bác sĩ nghi ngờ nhiễm HIV và tư vấn tôi làm xét nghiệm, kết quả tôi mắc bệnh này. Khi biết mình bệnh tôi thật sự hoang mang, nhưng sau khi được các bác sĩ tư vấn về căn bệnh này giúp tôi hiểu rõ hơn và bắt đầu điều trị”.

Đến tư vấn tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cùng thời điểm với anh Đ.H, anh D.L.D, ở thị xã Long Mỹ, chia sẻ: “Tôi bị viêm tai ngoài, điều trị hoài không khỏi, bác sĩ tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện và kết quả dương tính với HIV. Tôi đã tự tìm hiểu rất nhiều trên mạng, nhưng sau khi được các bác sĩ tư vấn càng hiểu rõ hơn về hiệu quả điều trị HIV kéo dài sự sống. Có những trường hợp điều trị vài chục năm vẫn có sức khỏe ổn định, khiến tôi an tâm phần nào, bớt lo lắng và sẽ cố gắng tuân thủ điều trị”.

Hiệu quả điều trị HIV đã đạt kết quả tốt, trong 7 tháng đầu năm nay không có trường hợp chuyển sang AIDS, giảm 7 ca so với cùng kỳ năm trước, số bệnh nhân lũy kế chuyển sang AIDS từ trước đến nay là 1.048 ca. Không có trường hợp tử vong do AIDS, giảm 9 ca so với cùng kỳ năm trước, lũy kế bệnh nhân tử vong do AIDS vẫn là 615 người.

Bệnh nhân HIV được phát hiện sớm, nguy cơ lây truyền cho người xung quanh sẽ giảm và việc điều trị hiệu quả hơn. Vì vậy, hoạt động tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện được duy trì ở tất cả các cơ sở y tế từ tỉnh đến cơ sở. Những tháng qua đã lấy mẫu xét nghiệm HIV tự nguyện cho trên 2.000 người và ghi nhận các trường hợp dương tính. Song, do tình trạng hết hóa chất xét nghiệm khẳng định HIV từ cuối năm 2021 đến nay đã gây khó khăn cho người nghi ngờ mắc bệnh. Ông Phan Văn Nhân cho biết thêm: “Chúng tôi thực hiện test nhanh nếu nghi ngờ mắc bệnh thì tư vấn cho bệnh nhân tự nguyện đi xét nghiệm khẳng định dịch vụ. Sau khi có kết quả xét nghiệm khẳng định nhiễm HIV sẽ về tỉnh để tư vấn điều trị. Để thúc đẩy mạnh mẽ công tác phòng chống HIV/AIDS cần sớm mua sắm hóa chất xét nghiệm để giảm phiền hà, tốn tiền cho người nghi ngờ mắc bệnh”.

Việc tăng cường công tác tuyên truyền để người dân hiểu và quan tâm phòng lây truyền HIV, nhất là trong đối tượng thanh thiếu niên là vấn đề cần quan tâm đẩy mạnh hiện nay. Bênh cạnh tiếp tục quan tâm tư vấn, quản lý điều trị hiệu quả cho những bệnh nhân đang được quản lý điều trị để giảm thiểu lây truyền trong cộng đồng.

Bên cạnh sự nỗ lực của ngành y tế tỉnh thì cần sự hợp tác của bệnh nhân. Bà Lê Thị Phúc, Trưởng phòng khám Đa khoa khu vực xã Vị Thanh, bày tỏ: “Chúng tôi gặp một số khó khăn quản lý điều trị. Trong 2 trường hợp HIV mới phát hiện có 1 trường hợp mất liên lạc, trường hợp còn lại trước đây liên lạc được nhưng hiện tại chỉ thăm hỏi qua người nhà bệnh nhân. Bệnh nhân vẫn duy trì định kỳ tái khám và nhận thuốc điều trị nhưng chúng tôi không liên hệ trực tiếp tư vấn, thăm hỏi được”.

Hầu hết bệnh nhân lo lắng, sợ người xung quanh biết mình nhiễm HIV nên rất ngại tiếp xúc với nhân viên y tế quản lý tại địa phương và người dân vẫn còn tâm lý kỳ thị với người mắc bệnh này, điều này đã và đang tiếp tục là rào cản để bệnh nhân HIV có thể ổn định tâm lý và an tâm điều trị bệnh…

Bài, ảnh: HỒNG DIỄM