Chăm sóc tốt sức khỏe mùa thi

Những ngày gần đây, các em học sinh tập trung ôn luyện chuẩn bị cho kỳ thi THPT quốc gia 2018, nên thường thức khuya, dậy sớm, học bài căng thẳng,... Làm gì để đảm bảo sức khỏe, phòng bệnh để ôn tập tốt? Xoay quanh vấn đề này, phóng viên Báo Hậu Giang có cuộc trao đổi với thạc sĩ, bác sĩ Trương Tỷ (ảnh), Phó Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh.

Những bệnh nào các em sẽ dễ mắc trong lúc dồn sức ôn thi, thưa ông ?

- Các em học sinh tập trung ôn luyện bài vở thi cử thường thức khuya, dậy sớm học bài căng thẳng, những bệnh lý mà các em sẽ dễ mắc phải trong những ngày này là bệnh sốt xuất huyết, nhiễm trùng đường ruột, cúm, sởi, sốt phát ban… Ngoài ra, các em còn có thể bị một số triệu chứng như hạ đường huyết do không ăn uống đầy đủ trong bữa chính, bỏ bữa hoặc khoảng cách giữa các bữa ăn quá xa. Khi bị đói, mức đường trong máu giảm xuống làm các em không thể tập trung trí óc hoặc hoạt động thể lực. Thứ hai, là ngất xỉu do học hành căng thẳng, suy nhược cơ thể hay tâm lý lo lắng tột độ. Thứ ba, là đau đầu thường xuyên do căng thẳng, không được nghỉ ngơi đầy đủ, không ngủ đủ giấc, mệt mỏi, lo lắng, cố gắng quá sức, chuẩn bị cho kỳ thi… Đau bụng, đi ngoài cũng rất thường gặp có thể là biểu hiện của rối loạn tiêu hóa do ngộ độc thực phẩm cũng là bệnh lý có thể gặp trong các kỳ thi do các em ăn uống tại các nơi kém vệ sinh như hàng quán vỉa hè, ăn thực phẩm không rõ nguồn gốc, thậm chí có thể do được cha mẹ tẩm bổ quá nhiều.

Vậy để phòng tránh các bệnh trên phụ huynh và học sinh cần làm gì, thưa ông ?

- Đối với bệnh sốt xuất huyết, thì tránh bị muỗi đốt, diệt muỗi, diệt lăng quăng, nhà cửa và xung quanh phải thoáng mát sạch sẽ. Bệnh cúm là bệnh lây qua đường hô hấp nên tránh tiếp xúc với người bị cúm. Đối với bệnh nhiễm trùng đường ruột, các em cần ăn uống hợp vệ sinh, tránh ăn thức ăn nguội lạnh, thức ăn để lâu, thức ăn kém vệ sinh; nên ăn chín, uống chín; rửa tay trước và sau khi ăn và sau khi đi vệ sinh… Với những triệu chứng còn lại các em cần phải ăn uống đầy đủ dinh dưỡng và nghỉ ngơi, sinh hoạt hợp lý.

Những thói quen nào không tốt các em nên tránh, thưa ông ?

- Để bảo vệ sức khỏe trong những ngày ôn thi cũng như trong kỳ thi các em học sinh cần tránh các thói quen không tốt, như uống nhiều cà phê để thức khuya học bài. Rất nhiều em lựa chọn cà phê để giúp tỉnh táo hơn khi học bài vào buổi tối, nhưng không biết cà phê chỉ giúp bạn tỉnh táo tức thời. Nhưng đây thực sự sẽ là một thói quen có hại nếu duy trì liên tục trong mùa thi. Học sinh sẽ cảm thấy mệt mỏi vào hôm sau và sẽ khó tiếp thu thêm các kiến thức. Hơn nữa việc kích thích não liên tục cùng với học tập cường độ cao sẽ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, thậm chí làm suy giảm trí nhớ. Một số thói quen không tốt khác cần tránh là quên bữa sáng, ăn nhiều mì gói chống đói, học liên tục không nghỉ ngơi, học trong không gian không phù hợp hay ngồi học không đúng tư thế sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến cột sống, mắt và sẽ khiến các em mệt nhanh hơn.

Trong những ngày này, học sinh cần thực hiện chế độ dinh dưỡng và nghỉ ngơi như thế nào cho hợp lý, thưa ông ?

- Chúng ta cần được cung cấp năng lượng để hoạt động và học tập, đặc biệt trong thời gian ôn thi thì càng phải cung cấp nhiều năng lượng hơn. Mỗi ngày, các bậc phụ huynh cần phải cung cấp khoảng 2.300 kcal (nữ) và 2.700 kcal (nam) cho con em mình. Mỗi ngày, các em cần ăn đủ 3 bữa chính: sáng, trưa, tối. Bữa sáng rất quan trọng, các em nên thu xếp thời gian để ăn; bữa trưa và tối, mỗi bữa các em nên ăn đủ 4 nhóm thực phẩm là chất bột đường, chất đạm, chất béo, rau củ và trái cây. Nên phối hợp nhiều loại thực phẩm và thường xuyên thay đổi món. Các nhà dinh dưỡng khuyến nghị mỗi bữa ăn cần có khoảng 20 loại thực phẩm khác nhau để đảm bảo cung cấp cho cơ thể đầy đủ dưỡng chất. Bên cạnh 3 bữa ăn chính, các em nên ăn thêm 2 bữa ăn phụ vào buổi xế chiều và tối muộn. Bữa ăn phụ có thể dùng sữa, yaourt, trái cây, bắp, khoai, chè đậu…

Những chất dinh dưỡng cần thiết nhất giúp cho bộ não hoạt động tốt là chất đường glucose, chất béo omega-3 và omega-6, các acid amin, các vitamin và chất khoáng. Không nên lạm dụng nước ngọt, bánh kẹo ngọt, thức uống có đường vì chứa loại đường hấp thu nhanh làm đường huyết tăng nhanh và giảm nhanh không có lợi cho hoạt động của tế bào não.

 Ngoài việc ăn uống hợp lý, học sinh cần biết sắp xếp thời gian thích hợp để nghỉ ngơi thư giãn, ngủ đủ giấc. Mỗi ngày, cần ngủ trưa 30 phút và buổi tối ngủ 7 tiếng, hãy ngủ sớm (trước 12 giờ đêm) và dậy sớm. Các em cũng nên dành thời gian tập thể dục buổi sáng nhằm giúp máu huyết lưu thông, đầu óc sảng khoái để tiếp nhận kiến thức. Tóm lại ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, nghỉ ngơi hợp lý và từ bỏ những thói quen xấu là những việc các em cần làm để ôn thi hiệu quả hơn.

Xin cảm ơn ông !

HỒNG DIỄM thực hiện