Có điểm sáng, nhưng không ít nỗi lo

Y tế trường học có vai trò quan trọng không thua kém việc dạy và học. Nếu lơ là, dịch bệnh, ngộ độc thực phẩm, bệnh tật học đường... sẽ có thể xảy ra bất cứ lúc nào, nhưng công tác này ở các trường học đang gặp nhiều vướng mắc cần tháo gỡ.

Đợt kiểm tra y tế trường học của Đoàn công tác Bộ Y tế, Bộ Giáo dục và Đào tạo tại tỉnh Hậu Giang, trong năm học 2015-2016.

Điểm sáng thành phố Vị Thanh

Thành phố Vị Thanh là địa phương được đánh giá cao về kết quả thực hiện công tác chăm sóc sức khỏe học sinh trong năm học 2015-2016, với nhiều điểm nổi bật. Các hoạt động khám sức khỏe, quản lý sức khỏe, phòng chống dịch bệnh, tật học đường ở thành phố được thực hiện tốt. Thầy Trần Tuấn Bảo, cán bộ chuyên trách y tế trường học, Trường Mầm non Hoa Trà Mi, cho biết: “Trường đã phối hợp với Trung tâm Y tế thành phố để khám sức khỏe định kỳ 2 lần/năm học cho các em. Kết quả khám bệnh được tổng hợp, trong đó những trẻ nào có bệnh, tật gì trường sẽ họp phụ huynh và thông báo cho cha mẹ các em biết để điều trị. Ngoài ra, các em được cân đo định kỳ 3 tháng/lần để đánh giá tình trạng phát triển. Công tác phòng bệnh tay - chân - miệng, sốt xuất huyết cho trẻ được quan tâm đặc biệt”. Nhờ vậy, trẻ học tại trường được chăm sóc sức khỏe tốt, không xảy ra dịch bệnh tay - chân - miệng hay sốt xuất huyết. Điều kiện cơ sở y tế trường học ở đây được quan tâm đầu tư. Ban giám hiệu trường đã bố trí một phòng riêng biệt để có phòng y tế đạt chuẩn với đầy đủ tranh ảnh truyền thông, giường, tủ thuốc. Đây là điều kiện thuận lợi để chăm sóc tốt hơn sức khỏe của trẻ.

Trường Tiểu học Lý Thường Kiệt, cũng là đơn vị thực hiện công tác y tế trường học đạt kết quả cao của thành phố. Cô Lưu Thị Ngọc Nhở, cán bộ chuyên trách y tế trường học, chia sẻ: “Công tác truyền thông về sức khỏe được đặc biệt quan tâm tại trường. Ngoài tuyên truyền bằng tranh ảnh dán ở phòng y tế, các phòng, lớp trong trường, thì vào các buổi sinh hoạt dưới cờ cũng dành thời gian để thông tin dịch bệnh hay tật học đường, để các em có kiến thức phòng tránh, thường xuyên kiểm tra căng tin, kiểm tra việc đảm bảo an toàn thực phẩm cho trẻ học bán trú, đảm bảo an toàn thực phẩm tại trường. Năm học qua, trường không xảy ra ngộ độc thực phẩm”.

Nói về kết quả y tế trường học trên địa bàn thành phố, ông Phạm Sơn Thanh, chuyên viên Phòng Giáo dục và Đào tạo thành phố Vị Thanh, cho biết: “Trong năm học qua, trên địa bàn thành phố không xảy ra dịch bệnh, không có ngộ độc thực phẩm ở các trường. 100% trường đều có phòng y tế hoặc góc y tế để chăm sóc sức khỏe và thực hiện truyền thông kiến thức về y tế trường học ở đơn vị. Tỷ lệ khám sức khỏe học sinh đạt khá cao so với mặt bằng chung của tỉnh, với 86,6%. Công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện công tác y tế tại các trường cũng được đẩy mạnh. Trên 95% trường được xếp loại khá, tốt”. Với những kết quả đạt được, Phòng Giáo dục và Đào tạo thành phố Vị Thanh là đơn vị duy nhất của tỉnh được Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh khen thưởng thành tích xuất sắc trong thực hiện công tác y tế trường học, năm học 2015-2016.

Quá khó về cán bộ y tế trường học

Qua một giai đoạn khá dài thực hiện, y tế trường học vẫn còn bộc lộ nhiều khó khăn cần tháo gỡ. Ông Phạm Bảy Nhỏ, chuyên viên Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Phụng Hiệp, cho biết: “Cấp học mầm non của huyện mới tương đối đảm bảo được trình độ cán bộ phụ trách công tác y tế trường học đạt trung cấp. Còn ở cấp tiểu học và THCS, nhiều trường cán bộ y tế chưa có trình độ trung cấp. Tình trạng này gây khó khăn cho hoạt động y tế ở các trường học, đây cũng là nguyên nhân khiến nhiều trường không tổ chức được hoạt động khám sức khỏe học sinh trong năm học. Theo quy định, cán bộ y tế có trình độ chuyên môn trung cấp mới được trích 7% từ kinh phí vận động mua bảo hiểm y tế học sinh, để phục vụ hoạt động y tế trường học, trong đó có khám sức khỏe học sinh. Sau khi các trường phản ánh khó khăn, thì các trường không đạt yêu cầu vẫn được chi dù không đạt chuẩn cán bộ y tế, nhưng lúc đó đã nghỉ hè rồi, đâu có khám gì nữa”.

Không riêng huyện Phụng Hiệp, tình trạng này gặp ở hầu hết các huyện, thị, thành khác của tỉnh. Thành phố Vị Thanh được coi là điểm sáng, cũng có 4/30 trường chưa thực hiện được khám sức khỏe học sinh. Điểm lại năm học 2015-2016, tỷ lệ trường tổ chức được hoạt động khám sức khỏe học sinh cả tỉnh chỉ đạt trên 75%, chưa đạt chỉ tiêu đề ra là 80%. Tổng số học sinh được khám sức khỏe trên 99.000 em, giảm trên 12.000 em so với năm học trước.

Thiếu cán bộ có trình độ chuyên môn đủ chuẩn theo quy định cũng sẽ gây rất nhiều khó khăn cho công tác y tế trường học năm học 2016-2017. Ông Lê Văn Khởi, Phó Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh, cho hay: “Thông tư 13/2016/TTLT- BYT-BGDĐT quy định về y tế trường học có hiệu lực từ cuối tháng 6-2016, khi áp dụng sẽ gây khó khăn, do đa số các trường không có cán bộ y tế trường học đủ chuẩn. Nếu cán bộ không có trình độ trung cấp y sẽ không đủ điều kiện để khám sức khỏe đầu vào của học sinh tại trường mình. Tình trạng này rất khó cải thiện, trong khi không có chủ trương cho tuyển biên chế trung cấp y ở các trường”.

Ngành y tế, cùng ngành giáo dục và đào tạo tỉnh đã nhận thấy sự khó khăn khi Thông tư 13 có hiệu lực. Cũng theo ông Khởi, trước mắt về vấn đề trình độ cán bộ làm công tác y tế trường học tạm thời chưa thể cải thiện được, các trường học sẽ hợp đồng với trạm y tế hoặc phòng khám đa khoa khu vực để khám sức khỏe đầu vào cho các em. Song song đó, hai ngành sẽ tiếp tục tập huấn nâng cao trình độ của cán bộ y tế trường học tới đây. Còn vấn đề về hợp đồng với trạm y tế như thế nào, sẽ được hai ngành bàn bạc và có ý kiến thống nhất.

Bài, ảnh: HỒNG DIỄM