Hiệu quả dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con

Những năm qua, hoạt động tư vấn, xét nghiệm HIV tự nguyện cho phụ nữ mang thai đã mang lại hiệu quả thiết thực. Hầu hết các trường hợp thai phụ được phát hiện nhiễm HIV đều được điều trị ARV dự phòng lây truyền HIV sang con, nhằm hướng đến mục tiêu loại trừ lây truyền HIV từ mẹ sang con trong cộng đồng.

Triển khai kế hoạch Tháng cao điểm dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con năm 2016 tại Trung tâm Y tế huyện Châu Thành.

Đây là lần thứ hai chị Nguyễn Thị Ý Trân, ở thị trấn Ngã Sáu, huyện Châu Thành, thực hiện xét nghiệm HIV tự nguyện, kết quả đều âm tính. Chị Ý Trân chia sẻ: “Thực hiện xét nghiệm HIV tự nguyện mình chẳng mất mát gì, nhưng đổi lại mình không còn lo lắng bị nhiễm căn bệnh này. Lần trước mang thai tôi đã làm xét nghiệm, mang thai lần này cũng vậy. Được các nhân viên y tế tư vấn về sự cần thiết làm xét nghiệm HIV, tôi đã đồng ý”.

Hoạt động tư vấn, xét nghiệm HIV tự nguyện được các trạm y tế trên địa bàn huyện Châu Thành thực hiện lồng ghép trong chương trình tiêm chủng mở rộng đã cho kết quả khả quan. Thai phụ khi đến tiêm vắc-xin ngừa uốn ván sẽ được tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện. Bà Nguyễn Hồng Mai, người thực hiện tư vấn, lấy máu xét nghiệm HIV tự nguyện tại Trạm Y tế thị trấn Ngã Sáu, nhận định: “Nhận thức của thai phụ càng tiến bộ hơn, nhiều người chấp nhận xét nghiệm sau khi nghe tư vấn. Xét nghiệm HIV được thực hiện miễn phí nên cũng tạo điều kiện cho thai phụ dễ chấp nhận. Sau khi lấy máu, chúng tôi gửi về Trung tâm Y tế huyện, có kết quả sẽ thông báo cho đối tượng”. Trên địa bàn thị trấn đang quản lý và hỗ trợ chăm sóc, điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con cho một trường hợp.

Tháng 6 là tháng cao điểm thực hiện dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con, nên công tác truyền thông, tư vấn, xét nghiệm được địa phương quan tâm nhiều hơn. Bà Nguyễn Thị Kim Loan, Trưởng trạm Y tế xã Đông Phước A, cho biết: “Trong tháng cao điểm, chúng tôi đã tổ chức triển khai cho các cán bộ cộng tác viên, các hội đoàn thể địa phương. Đồng thời treo băng rôn, phát thanh tuyên truyền nhằm nâng cao hiệu quả truyền thông trong cộng đồng về dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con”.

Thực tế, đối tượng nhiễm HIV, đặc biệt là những người phụ nữ mang thai rất mặc cảm nên có những trường hợp cán bộ y tế rất khó tiếp cận hỗ trợ, chăm sóc và điều trị. Bà Kim Loan cho biết thêm: “Có một thai phụ nhiễm HIV trên địa bàn xã, nhưng đối tượng thường né tránh khi cán bộ y tế đến hỏi thăm. Cán bộ y tế huyện, tỉnh đã hỗ trợ tư vấn, vận động đối tượng điều trị ARV để dự phòng lây truyền HIV sang con. Nhờ vậy, cũng dần tiếp cận dễ dàng hơn”. Theo các bác sĩ phụ trách điều trị HIV/AIDS, nếu thai phụ nhiễm HIV được phát hiện và được điều trị ARV sớm thì khả năng lây nhiễm sang con của họ hầu như không còn. Phát hiện và điều trị vào thời điểm chuyển dạ tỷ lệ lây nhiễm chỉ từ 2-5%, nhưng nếu không được điều trị thì tỷ lệ lây nhiễm cho con của họ từ 25-40%.

Ông Nguyễn Trọng Thảo, Trưởng khoa Kiểm soát dịch bệnh, Trung tâm Y tế huyện Châu Thành, nói: “Những năm qua, trên địa bàn huyện phát hiện 4 trường hợp thai phụ nhiễm HIV, 2 trường hợp đã có kết quả con của họ không bị lây nhiễm, 2 trường hợp còn lại đang được tư vấn, điều trị dự phòng. Qua đó cho thấy, hiệu quả của việc phát hiện điều trị dự phòng sớm sẽ loại trừ được khả năng lây truyền HIV từ mẹ sang con”. Do trên địa bàn huyện không có cơ sở điều trị HIV, khi phát hiện cas bệnh dương tính, các cán bộ y tế huyện tư vấn bệnh nhân đến điều trị tại Trung tâm Y tế thị xã Ngã Bảy hoặc Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS tỉnh.

Theo ông Trần Kim Long, Giám đốc Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS tỉnh, trong Tháng cao điểm dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con năm 2016, các huyện, thị, thành trên địa bàn tỉnh đã triển khai kế hoạch thực hiện của địa phương và tăng cường tuyên truyền vận động ra cộng đồng. Các hoạt động tư vấn, xét nghiệm HIV tự nguyện cho phụ nữ mang thai được tăng cường, duy trì ở các cơ sở y tế. Theo đó, Tháng cao điểm sẽ kéo dài đến ngày 30-6.

Bài, ảnh: HỒNG DIỄM