Triển khai theo hình thức cuốn chiếu

Hôm nay (ngày 21-11), 85 cán bộ dân số của tỉnh sẽ ra quân Tổng điều tra dân số năm 2016 tại thị xã Ngã Bảy. Cuộc tổng điều tra lần này để nắm thông tin cụ thể và chính xác nhất về các số liệu chuyên ngành dân số để có cơ sở đề ra kế hoạch hoạt động, xây dựng chính sách dân số-kế hoạch hóa gia đình những năm tới. Phóng viên Báo Hậu Giang có cuộc trao đổi với bà Lê Thị Thanh Hương (ảnh), Chi cục phó Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình tỉnh, xoay quanh công tác triển khai Tổng điều tra dân số lần này.

Trong đợt tổng điều tra lần này, ngành quyết tâm như thế nào để có được những con số thật chuẩn, thưa bà ?

- Không giống như những lần điều tra trước, đợt điều tra lần này có 85 cán bộ đi điều tra là cán bộ phụ trách công tác dân số ở các xã, phường, thị trấn, cán bộ dân số huyện, thị xã, thành phố và cán bộ làm công tác dân số ở tỉnh, nên có thể nói là đội ngũ điều tra có trình độ, năng lực. Bên cạnh đó, Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình tỉnh đã tổ chức tập huấn để hướng dẫn cặn kẽ cách điều tra cho những cán bộ này. Việc điều tra sẽ được tiến hành theo hình thức cuốn chiếu từng huyện, thị, thành phố, nơi này xong mới chuyển sang nơi khác. Để tránh sót hộ, chúng tôi đã yêu cầu địa phương xây dựng sơ đồ hộ ở đơn vị mình. Cán bộ điều tra sẽ căn cứ vào sơ đồ này để đi điều tra. Bên cạnh đó, cộng tác viên dân số ở địa phương sẽ dẫn đường để tiện việc điều tra.

Tại địa bàn thị xã Ngã Bảy, theo số liệu từ kho dữ liệu dân số, có khoảng 14.000 hộ dân. Chúng tôi dự kiến sẽ điều tra xong trong 4 ngày. Sau đó, sẽ tiến hành rút kinh nghiệm để điều tra ở những huyện, thị, thành phố còn lại tốt hơn. Dự kiến, hoạt động điều tra tại hộ dân trên toàn tỉnh sẽ diễn ra trong vòng 2 tháng. Tuy nhiên, sau đó còn nhập thông tin nên có thể đến giữa năm 2017 mới có số liệu chính thức và in Sổ hộ A0 mới.

Thời gian qua, luôn tồn tại tình trạng số liệu quản lý của ngành và số liệu có được từ ngành thống kê chênh lệch rất xa, bà nghĩ sao về thực trạng này ?

- Số liệu ngành thống kê là số liệu có tính pháp lý, nhưng số liệu chỉ lấy duy nhất ở một thời điểm trong năm và số mẫu điều tra cũng ít nên khác số liệu cập nhật của ngành là không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, qua kiểm tra thực tế tại các huyện, thị, thành phố mới đây thì việc quản lý so với thực tế sai sót rất ít. Mặt khác, số liệu ngành dân số luôn luôn biến động, mỗi phút đều có thể có trẻ sinh ra và cũng có thể có người chết. Vì vậy, việc tổng điều tra lần này cũng là số liệu thời điểm. Sau đó, cần được cập nhật liên tục mới có được những số liệu quản lý xác thực về dân số.

Vậy việc cập nhật biến động dân số thời gian sau tổng điều tra sẽ được thực hiện như thế nào, thưa bà ?

- Để làm được việc này nhất định phải thông qua lực lượng cộng tác viên dân số của tỉnh với khoảng 1.300 người hiện nay. Tuy nhiên, thù lao của cộng tác viên dân số là vấn đề ngành rất nan giải. Hiện nay, mỗi cộng tác viên chỉ có thù lao 200.000 đồng/tháng, trong đó, tỉnh chi 100.000 đồng còn Trung ương cấp 100.000 đồng. Từ đầu năm đến nay, cộng tác viên chỉ mới nhận được thù lao từ tỉnh, kinh phí Trung ương cấp chưa có, đã ảnh hưởng ít nhiều đến hoạt động cập nhật biến động dân số ở cơ sở. Nếu trong thời gian tới, chế độ thù lao của cộng tác viên không được tăng lên, cấp không kịp thời sẽ khó đảm bảo duy trì được số liệu chính xác.

Cụ thể ở mỗi hộ dân, cán bộ đi điều tra cần nắm được những thông tin gì, thưa bà ?

- Cách quản lý của ngành dân số không giống như ngành công an. Chúng tôi quản lý người có mặt trên địa bàn. Người dù có hộ khẩu ở tỉnh, nhưng đã đi làm ăn xa lâu lâu mới về thì không quản lý. Trái lại, người nơi khác đến tạm trú nếu có ý định ở lâu dài thì sẽ nắm thông tin để quản lý. Trung bình đối với mỗi hộ dân, cán bộ đi điều tra phải ghi khoảng 10 thông tin về hộ: Ghi họ tên tất cả khẩu trong hộ, ai là chủ hộ, các thành viên còn lại có quan hệ như thế nào đối với chủ hộ, ngày sinh, giới tính, dân tộc, trình độ học vấn, tình trạng hôn nhân, tình trạng cư trú của từng khẩu. Bên cạnh đó, ghi lại các biện pháp tránh thai được sử dụng tại hộ đối với những người trong độ tuổi sinh sản đã kết hôn. Đồng thời, nắm lại tình trạng trẻ sinh, người chết, người chuyển đi, chuyển đến…

Xin cảm ơn bà !

HỒNG DIỄM thực hiện