Triệu chứng và cách phòng bệnh bạch hầu ra sao ?

Thứ Năm, ngày 11/07/2024 | 07:48

Bệnh bạch hầu là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, lây lan nhanh và có tỷ lệ tử vong cao. Bác sĩ chuyên khoa 2 Lê Văn Chúc (ảnh), Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, khuyến cáo cách để phòng bệnh nguy hiểm này hiệu quả ?

Bệnh bạch hầu nguy hiểm như thế nào, thưa bác sĩ ?

- Bệnh bạch hầu thuộc nhóm B trong Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm. Bạch hầu là một bệnh bắt buộc phải khai báo. Đây là bệnh nhiễm khuẩn cấp tính có giả mạc ở tuyến hạnh nhân, hầu họng, thanh quản, mũi. Bệnh có thể xuất hiện ở da, các màng niêm mạc khác như kết mạc mắt hoặc bộ phận sinh dục. Đây là một bệnh vừa nhiễm trùng vừa nhiễm độc và các tổn thương nghiêm trọng của bệnh chủ yếu là do ngoại độc tố của vi khuẩn bạch hầu gây ra.

Tiêm vắc-xin là biện pháp hiệu quả nhất phòng bệnh bạch hầu.

Vi khuẩn bạch hầu có 3 type là Gravis, Mitis và Intermedius. Vi khuẩn có sức đề kháng cao ở ngoài cơ thể và chịu được khô lạnh. Nếu được chất nhày bao quanh bảo vệ thì vi khuẩn có thể sống trên đồ vật vài ngày đến vài tuần; trên đồ vải có thể sống được 30 ngày; trong sữa, nước uống sống đến 20 ngày; trong tử thi sống được 2 tuần. Vi khuẩn bạch hầu nhạy cảm với các yếu tố lý, hóa. Dưới ánh sáng mặt trời trực tiếp, vi khuẩn sẽ bị chết sau vài giờ, ánh sáng khuyếch tán sẽ bị diệt sau vài ngày. Ở nhiệt độ 580C vi khuẩn sống được 10 phút, ở phenol 1% và cồn 60 độ có thể sống được 1 phút. Chuột lang có cảm nhiễm cao đối với vi khuẩn bạch hầu. 

Bản chất của ngoại độc tố bạch hầu là một protein có tính kháng nguyên đặc hiệu, độc tính cao, không chịu được nhiệt độ và focmol. Ngoại độc tố của các type vi khuẩn bạch hầu đều giống nhau. Ngoại độc tố khi được xử lý bằng nhiệt độ và focmol sẽ mất độc lực, được gọi là giải độc tố (anatoxine) dùng làm vắc-xin.

Ở Việt Nam, thời kỳ chưa thực hiện tiêm vắc-xin bạch hầu trong Chương trình tiêm chủng mở rộng thì bệnh bạch hầu thường xảy ra và gây dịch ở hầu hết các tỉnh, đặc biệt là ở các thành phố có mật độ dân cư cao. Bệnh xuất hiện nhiều vào các tháng 8, 9, 10 trong năm. Do thực hiện tốt việc tiêm vắc-xin bạch hầu nên tỷ lệ mắc bạch hầu ở Việt Nam những năm qua thấp. Riêng tỉnh nhiều năm nay không ghi nhận ca bệnh.

Vậy bệnh bạch hầu có triệu chứng như thế nào, thưa bác sĩ ?

- Bệnh thường có biểu hiện viêm họng, mũi, thanh quản. Họng đỏ, nuốt đau. Da xanh, mệt, nổi hạch ở dưới hàm làm sưng tấy vùng cổ.

Giả mạc bạch hầu thường trắng ngà hoặc màu xám dính chặt vào xung quanh tổ chức viêm. Bạch hầu thanh quản là thể bệnh nặng ở trẻ em. Biểu hiện lâm sàng bị nhiễm ngoại độc tố bạch hầu tại chỗ là giả mạc và biểu hiện toàn thân là nhiễm độc thần kinh, làm tê liệt thần kinh sọ não, thần kinh vận động ngoại biên và thần kinh cảm giác và/hoặc viêm cơ tim. Tỷ lệ tử vong khoảng 5-10%.

Bệnh bạch hầu thường xuất hiện trong những tháng lạnh ở vùng ôn đới. Bệnh có tính mùa, thường tản phát, có thể phát triển thành dịch nhất là ở trẻ dưới 15 tuổi chưa được gây miễn dịch đầy đủ. Mọi lứa tuổi đều có thể bị mắc bệnh nếu chưa có miễn dịch đặc hiệu. Bệnh nhân mắc bạch hầu sau khi khỏi bệnh sẽ không bị mắc lại vì cơ thể được miễn dịch lâu dài.

Bệnh bạch hầu có phương thức lây truyền như thế nào, thưa bác sĩ ?

- Bệnh bạch hầu lây truyền qua đường hô hấp do tiếp xúc với người bệnh hoặc người lành mang vi khuẩn bạch hầu. Bệnh còn có thể lây do tiếp xúc với những đồ vật có dính chất bài tiết của người bị nhiễm vi khuẩn bạch hầu. Sữa tươi cũng có thể là phương tiện lây truyền bệnh bạch hầu.

Ổ chứa vi khuẩn bạch hầu là ở người bệnh và người lành mang vi khuẩn. Đây vừa là ổ chứa, vừa là nguồn truyền bệnh. Thời gian ủ bệnh từ 2 đến 5 ngày, có thể lâu hơn. Thời kỳ lây truyền thường không cố định. Người bệnh đào thải vi khuẩn từ thời kỳ khởi phát, có thể ngay từ cuối thời kỳ ủ bệnh. Thời kỳ lây truyền kéo dài khoảng 2 tuần hoặc ngắn hơn, ít khi trên 4 tuần. Người lành mang vi khuẩn bạch hầu có thể từ vài ngày đến 3, 4 tuần, rất hiếm trường hợp kéo dài tới 6 tháng. Điều trị kháng sinh có hiệu quả nhanh chóng sẽ chấm dứt sự lây truyền. Hiếm có trường hợp mang vi khuẩn mãn tính kéo dài trên 6 tháng.

Các biện pháp nào để phòng, chống dịch bạch hầu hiệu quả, thưa bác sĩ ?

- Do bệnh nguy hiểm, có thể phát triển thành dịch nên khâu dự phòng là điều quan trọng, người dân cần thực hiện. Bệnh có vắc-xin dự phòng vì vậy tiêm vắc-xin đầy đủ, đúng lịch cho trẻ là biện pháp phòng bệnh hiệu quả nhất. Hiện tại, trong chương trình tiêm chủng mở rộng đã thường xuyên tiêm vắc-xin phòng bệnh bạch hầu cho trẻ là vắc-xin 5 trong 1 (SII) để phòng các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm bạch hầu, uốn ván, ho gà, viêm gan B và viêm phổi/viêm màng não mủ do vi khuẩn Hib. Lịch tiêm chủng: mũi 1 được tiêm khi trẻ 2 tháng tuổi. mũi 2 được tiêm sau mũi thứ nhất 1 tháng, mũi 3 được tiêm sau mũi thứ hai 1 tháng. Trẻ còn được tiêm mũi DPT phòng bệnh bạch hầu, ho gà, uốn ván trong chương trình tiêm chủng mở rộng khi trẻ 18 tháng tuổi.

Ngoài ra, người dân cần quan tâm tìm hiểu những thông tin cần thiết về bệnh bạch hầu, nhất là các đường lây bệnh để chủ động phòng bệnh. Nhà ở, nhà trẻ, lớp học phải thông thoáng, sạch sẽ và có đủ ánh sáng, cần thực hiện vệ sinh tốt để phòng bệnh.

Xin cảm ơn bác sĩ !

HỒNG DIỄM

Viết bình luận mới

Xem thêm

Cúm mùa diễn biến phức tạp: Làm gì để phòng bệnh ?

07:39 13/02/2025

Ghi nhận ở các cơ sở y tế của tỉnh người dân đến khám bệnh với các triệu chứng của cúm mùa có gia tăng thời gian gần đây.

Người dân đi tiêm vắc-xin cúm mùa tăng cao

07:30 12/02/2025

(HG) - Ghi nhận tại Phòng Tiêm chủng, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, vài ngày gần đây, người dân đến tiêm vắc-xin cúm mùa tăng cao so với bình thường các tháng trước.

Nỗi lo khi thực hiện bệnh án điện tử

05:38 10/02/2025

Trước ngưỡng cửa triển khai hồ sơ bệnh án điện tử (EMR) trong năm nay và những năm tiếp theo dự báo còn không ít khó khăn cần được tháo gỡ.

Bệnh sốt phát ban, nghi sởi vẫn chưa “hạ nhiệt”

07:17 06/02/2025

Chỉ trong tháng 1 vừa qua, trên địa bàn tỉnh ghi nhận gần 500 ca bệnh sốt phát ban/nghi sởi, xắp xỉ bằng 1/3 số mắc của cả năm 2024 (với trên 1.700 ca).

Tỷ số giới tính khi sinh của tỉnh là 107 bé trai/100 bé gái

08:01 04/02/2025

​​​​​​​(HG) - Theo báo cáo năm 2024, toàn tỉnh có 8.452 trẻ sơ sinh, trong đó có 4.425 bé trai và 4.127 bé gái. Tỷ số giới tính khi sinh là 107 bé trai/100 bé gái, đạt so với mức giới hạn tự nhiên 103-107 bé trai/100 bé gái.

Ghi nhận gần 500 ca bệnh sốt phát ban/nghi sởi trong tháng đầu tiên của năm

06:21 04/02/2025

(HG) - Theo thông tin từ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, trong các ngày nghỉ tết, trên địa bàn tỉnh ghi nhận 67 ca mắc sốt phát ban/nghi sởi.

Bảo đảm tốt sức khỏe Nhân dân dịp tết

08:38 03/02/2025

Với sự chủ động bố trí các kíp trực phục vụ khám, chữa bệnh cho người dân 24/24 giờ, chuẩn bị đầy đủ thuốc, hóa chất,… ngành y tế đã đảm bảo tốt công tác chăm sóc sức khỏe cho Nhân dân vui xuân đón tết.

Chú trọng phát triển kỹ thuật cao, khẳng định vai trò bệnh viện tuyến cuối của tỉnh

06:20 02/02/2025

Bệnh viện Đa khoa tỉnh không ngừng cải tiến chất lượng, đảm bảo cơ sở khang trang, sạch đẹp, luôn quan tâm phát triển kỹ thuật chuyên môn sâu,

Khám, chữa bệnh cho trên 8.100 lượt bệnh nhân trong 6 ngày tết

15:30 31/01/2025

(HGO) – Trong 6 ngày qua (từ 26-1 đến 31-1), các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh tiếp nhận cấp cứu, khám, chữa bệnh kịp thời cho trên 8.100 lượt bệnh nhân.

Bệnh viện Đa khoa thành phố Ngã Bảy: Không ngừng cải tiến chất lượng, phục vụ người bệnh ngày càng tốt hơn

09:50 25/01/2025

Với phương châm liên tục cải tiến, đổi mới trong cung ứng dịch vụ y tế hướng đến “An toàn, chất lượng, hiệu quả, đem lại sự hài lòng cho người bệnh”, Bệnh viện Đa khoa thành phố Ngã Bảy tăng chỉ số thu hút bệnh nhân hàng năm, thực hiện hiệu quả phương án tự chủ bệnh viện giai đoạn 2020-2024.

THÔNG TIN CẦN BIẾT
Nhiều mây, có mưa, có nơi mưa vừa, mưa to và rải rác có dông. Gió tây nam cấp 3. Trong cơn dông có khả năng xảy ra lốc, sét và gió giật mạnh.

Quyết tâm vượt lên chính mình để hoàn thành tốt nhất nhiệm vụ

10:08 13/02/2025

(HGO) - Sáng ngày 13-2, ông Trần Văn Huyến, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, đến dự Lễ giao - nhận quân năm 2025 tại huyện Châu Thành A.

Thị xã Long Mỹ: Giao quân đảm bảo quân lượng và chất lượng

10:01 13/02/2025

(HGO) - Cùng với các địa phương khác trong tỉnh, sáng ngày 13-2, thị xã long trọng tổ chức Lễ giao - nhận quân năm 2025. Đến dự có ông Nguyễn Thiện Nhơn,  Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng Ban Tổ chức Tỉnh ủy.

Huyện Phụng Hiệp: Gần 86% thanh niên có sức khỏe loại I

09:51 13/02/2025

(HGO) - Sáng 13-2, huyện Phụng Hiệp tổ chức thành công Lễ giao - nhận quân năm 2025; đây là huyện có chỉ tiêu tuyển quân cao nhất tỉnh với 248 thanh niên. Đến dự có ông Trần Văn Chính, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh.

Huyện Long Mỹ: Tân binh quyết tâm trở thành quân nhân gương mẫu

09:20 13/02/2025

(HGO) – Sáng ngày 13-2, huyện Long Mỹ long trọng tổ chức Lễ giao – nhận quân năm 2025, đây là đơn vị điểm của tỉnh trong tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ năm nay.