Ứng dụng công nghệ thông tin trong y tế: Có hiệu quả, nhưng không ít khó khăn

Tại Hội nghị Câu lạc bộ Giám đốc Sở Y tế các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) vừa được tổ chức tại Hậu Giang với chủ đề “Ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong ngành y tế”, đã một lần nữa khẳng định đẩy mạnh ứng dụng CNTT là hướng đi rất cần thiết.

Ông Trịnh Hữu Thọ

BSCKII Trịnh Hữu Thọ, Phó Giám đốc Sở Y tế tỉnh An Giang:

“Chẩn đoán bệnh từ xa - cách làm góp phần giảm tải cho bệnh viện tuyến trên”

- Hiện nay, thực trạng nhân lực y tế trong lĩnh vực khám, chữa bệnh ở nước ta không đồng bộ. Cán bộ có chuyên môn sâu tập trung ở thành phố, trung tâm lớn. Nơi xa xôi thì cán bộ chuyên khoa sâu càng ít ỏi. Trong khi đó, nhu cầu y tế mọi nơi đều cần bác sĩ chuyên khoa sâu. Không đồng bộ về chất lượng cán bộ y tế đã dẫn đến mất lòng tin của người dân ở cơ sở, người bệnh đi khám vượt tuyến rất nhiều.

Từ thực trạng đó, chúng tôi đã tham mưu UBND tỉnh Đề án Ứng dụng khoa học công nghệ (Telehealth) vào công tác hội chẩn, tư vấn, khám, chữa bệnh từ xa tại các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh An Giang, giai đoạn 2016-2020. Công nghệ Telehealth cho phép có thể kết nối chẩn đoán bệnh từ xa với âm thanh rất rõ, chuẩn và đảm bảo được chất lượng để chẩn đoán. Công nghệ có thể tiếp cận đến giường bệnh, tận nhà bệnh nhân để kết nối với chuyên gia trực tiếp hỗ trợ xử trí bệnh tật, giám sát quy trình mổ ở các phòng mổ, theo dõi siêu âm, nghe điện tim của bệnh nhân từ xa.

Trong năm 2015, ứng dụng Telehealth đã thực hiện được hội chẩn từ xa cho 9 trường hợp hồi sức cấp cứu, ngoại chấn thương, cấp cứu tim mạch, cấp cứu thần kinh giữa Bệnh viện Đa khoa khu vực Tân Châu với Bệnh viện Đa khoa Trung tâm An Giang và Bệnh viện Tim mạch tỉnh An Giang. Mục tiêu của đề án là cung cấp, trợ giúp, chăm sóc sức khỏe từ xa cho cán bộ vùng sâu, vùng xa thông qua việc kết hợp công nghệ vào công tác huấn luyện, hội chẩn, tư vấn khám bệnh từ xa, nhằm nâng cao năng lực, chất lượng khám, chữa bệnh tuyến dưới, giảm quá tải tuyến trên. Đồng thời, sẽ khắc phục tình trạng thiếu bác sĩ chuyên sâu ở tuyến dưới, tăng cường khả năng tiếp cận của người dân vùng nông thôn với các chuyên gia y tế đầu ngành với chi phí thấp…

Ông Trần Minh Thảo

Ông Trần Minh Thảo, Giám đốc Sở Y tế tỉnh Tiền Giang:

“Cần có thời gian để triển khai ứng dụng CNTT”

- Ứng dụng CNTT đã có từ rất lâu. Tuy nhiên, trước đây một số phần mềm không còn phù hợp do chưa liên thông được các tuyến với nhau. Hiện chúng ta đang triển khai phần mềm nhằm kết nối, liên kết dữ liệu với nhau giữa các cơ sở y tế. Năm 2012, Sở Y tế tỉnh Tiền Giang đã phối hợp với VNPT Tiền Giang viết phần mềm VNPT HIS theo công nghệ điện toán đám mây, phục vụ khám, chữa bệnh của tỉnh. Từ năm 2015 đã được thực hiện chính thức. Lúc đầu, triển khai thí điểm tại 2 trung tâm y tế, sau đó  nhân rộng ra.

Qua thực tế tại tỉnh, việc ứng dụng CNTT cần quá trình rất dài. Nếu thời gian 6 tháng đến 1 năm chỉ triển khai được những vấn đề cơ bản. Hiện nay, hầu hết các đơn vị trong tỉnh đều sử dụng một phần mềm VNPT HIS. Một số đơn vị sử dụng phần mềm của đơn vị khác. Điều quan trọng là các phần mềm đã chuẩn hóa đầu vào, đầu ra. Qua kết nối với nhau ở các tuyến đã quản lý được không để người bệnh lạm dụng đi khám bệnh nhiều nơi.

Vấn đề trước mắt là kết nối dữ liệu với phần mềm giám định bảo hiểm xã hội. Dữ liệu tích hợp có thể chuyển về bảo hiểm xã hội được, nhưng chuẩn hóa còn là cả vấn đề, do chưa chuẩn hóa được các danh mục dùng chung. Theo quy định thì thanh toán bảo hiểm y tế phải chặt chẽ 100%, nên nếu sai do chưa chuẩn hóa hay do cơ sở y tế làm sai thì cơ sở y tế luôn chịu thiệt thòi, không được thanh toán đồng nghĩa với bị xuất toán.

Ông Phan Thanh Tùng

Ông Phan Thanh Tùng, Phó Giám đốc Sở Y tế tỉnh Hậu Giang:

“Mức độ ứng dụng CNTT ở tuyến cơ sở còn hạn chế”

- CNTT đã giúp ngành y tế các tỉnh, thành ĐBSCL, trong đó có Hậu Giang cải cách thủ tục hành chính, tăng cường quản lý điều hành, giảm thời gian chờ đợi của bệnh nhân, hạn chế tình trạng lạm dụng thẻ bảo hiểm y tế, nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh. Theo thống kê từ 13 tỉnh, thành, thì bệnh viện, trung tâm y tế có trang bị phần mềm quản lý khám, chữa bệnh đạt 100% ở tuyến huyện, còn tuyến tỉnh có trên 97%. Tuy nhiên, việc liên thông, kết nối dữ liệu ở tuyến cơ sở thì thực hiện được, nhưng tuyến huyện, tuyến tỉnh đa số chưa được - ngành y tế Hậu Giang vẫn chung thực trạng này.

Qua triển khai việc ứng dụng CNTT, khó khăn còn rất nhiều. Việc đầu tư cho CNTT vẫn còn manh mún, dàn trải. Các danh mục dùng chung trong ngành y tế như danh mục thuốc, mã bệnh… chưa được chuẩn hóa, mã hóa. Hạ tầng phần cứng chưa được đầu tư tương xứng, phần mềm sử dụng không thống nhất. Mức độ ứng dụng CNTT ở tuyến cơ sở còn hạn chế. Các phần mềm sử dụng tại các cơ sở y tế hầu như được đầu tư theo dự án riêng, mỗi nơi làm một kiểu. Chưa thể kết nối phần mềm giữa các nhà cung cấp khác nhau. Chưa thống nhất được biểu mẫu báo cáo, thống kê giữa các nơi.

Chúng tôi hy vọng có một phần mềm quản lý thống nhất cho các cơ sở y tế trong cả nước. Rất mong Bộ Y tế khẩn trương xây dựng hoàn thiện các danh mục dùng chung trong ngành y tế vào thời gian sớm nhất…

HỒNG DIỄM ghi nhận