Vai trò của siêu âm trong chẩn đoán bệnh lý

Siêu âm là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh được đưa vào áp dụng lâm sàng từ rất lâu đời, giữ một vai trò và vị trí quan trọng đối với y học hiện đại trong việc điều trị bệnh.

Siêu âm góp phần quan trọng trong hiệu quả điều trị bệnh.

Siêu âm được xem là một phương pháp khảo sát hình ảnh vô hại, không ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Có rất nhiều trường hợp bệnh, mà siêu âm lại là lựa chọn đầu tiên và hữu ích, giúp các bác sĩ tầm soát và chẩn đoán bệnh chính xác hơn. Bên cạnh đó, kết quả siêu âm có chính xác hay không, ngoài yếu tố máy móc còn tùy thuộc vào trình độ và kinh nghiệm của bác sĩ. Tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hậu Giang, mỗi ngày các cán bộ y tế sẽ thực hiện khoảng 100 cas siêu âm do bác sĩ chỉ định hoặc theo yêu cầu của người bệnh. So với các phương tiện chẩn đoán hình ảnh khác, thì chi phí siêu âm tương đối thấp, hợp túi tiền của mọi người dân. Anh Nguyễn Minh Tuyền, ở ấp 8, xã Vĩnh Viễn A, huyện Long Mỹ, đang thực hiện siêu âm tại bệnh viện, cho biết: “Tôi thấy siêu âm rất nhanh chóng, thuận tiện và tạo được cảm giác thoải mái cho bệnh nhân. Do xác định được hình ảnh bệnh lý một cách chính xác, vì vậy tôi nghĩ rằng siêu âm có lợi ích trong việc điều trị. Nhờ sự tận tình giúp đỡ của các bác sĩ khi đến khám bệnh, tôi cảm thấy rất vui và hài lòng”.

Kỹ thuật siêu âm sẽ sử dụng một đầu dò phát ra chùm sóng âm thanh có tần số rất cao, mà tai người không nghe thấy được gọi là sóng siêu âm. Chùm sóng này sẽ đi xuyên vào cơ thể người và lan đến các cơ quan nội tạng bên trong. Sau đó, một phần chùm sóng âm sẽ được phản hồi lại và thu nhận tại đầu dò, chuyển tín hiệu về bộ phận xử lý trong máy siêu âm để cho ra hình ảnh sống động về cơ quan đang được khảo sát. Vì vậy, siêu âm gần như là phương tiện đầu tiên mà các bác sĩ nghĩ đến trong chẩn đoán lâm sàng. Đặc biệt, siêu âm không gây đau, không gây hại, lại an toàn và nhanh chóng cho bệnh nhân. Ông Lê Thanh Vũ, Phó khoa Chẩn đoán hình ảnh và Thăm dò chức năng, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hậu Giang, cho biết: “Siêu âm giúp phát hiện rất nhiều bệnh lý khác nhau liên quan đến tim, gan, thận, tụy,... Trong sản khoa, siêu âm sẽ khảo sát được hình thái và dị tật thai nhi, các bệnh lý về tim và mạch máu. Các thai phụ nên siêu âm kiểm tra ít nhất 3 lần trong thai kỳ, để đánh giá được sự phát triển, cân nặng của thai nhi, nhằm đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé. Tuy nhiên, những trường hợp người có lớp mỡ dày thì kỹ thuật siêu âm sẽ gặp khó trong quá trình xác định bệnh”.

Còn tại Bệnh viện Đa khoa huyện Phụng Hiệp, kỹ thuật siêu âm cũng chiếm phần quan trọng trong hiệu quả điều trị bệnh. Hiện tại, bệnh viện có 2 máy siêu âm 2D và 1 máy siêu âm màu (trong đó 1 máy siêu 2D được đặt ở Khoa Hồi sức cấp cứu nhằm phục vụ tại giường cho những trường hợp bệnh nặng). Mỗi ngày, bệnh viện sẽ tiếp nhận từ 20-40 cas siêu âm, tỷ lệ siêu âm màu chiếm 50%. Độ chính xác của siêu âm trong chẩn đoán bệnh lý là khoảng 95% tùy thuộc vào người đọc kết quả. Ông Lý Minh Quang, Giám đốc Bệnh viện Đa khoa huyện Phụng Hiệp, cho biết: “Hiện tại, đang có năm cán bộ y tế chịu trách nhiệm thực hiện các cas siêu âm tại bệnh viện. Định hướng trong thời gian sắp tới, bệnh viện sẽ thực hiện theo sự chỉ đạo của sở tiến hành triển khai siêu âm trắng đen đến 3 đơn vị xã trên địa bàn (gồm Phòng Khám đa khoa khu vực thị trấn Búng Tàu, Trạm Y tế xã Hòa Mỹ và Trạm Y tế xã Tân Bình). Đồng thời, Trung tâm Y tế huyện sẽ tiến hành cử cán bộ y tế tại các trạm tiến hành tập huấn về kỹ thuật siêu âm trong 3 tháng. Sau khi nhận được tín chỉ, các cán bộ y tế sẽ được hướng dẫn thực hành tại bệnh viện cho đến khi đủ khả năng và kinh nghiệm để triển khai tại địa phương”.

Khi kỹ thuật siêu âm chưa ra đời, việc xác định một số bệnh lý còn gặp nhiều khó khăn, bệnh thường được phát hiện muộn và nguy cơ biến chứng dẫn đến tử vong cao. Vì vậy, siêu âm là một kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh hiện đại, giúp người dân có thể phát hiện bệnh sớm và điều trị dễ dàng hơn. Thời gian tới, ngành y tế sẽ tiếp tục phát huy mạnh mẽ vai trò của siêu âm cũng như các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh khác trong điều trị. Đồng thời, tiến hành nâng cao chất lượng nguồn nhân lực thông qua các lớp đào tạo ngắn hạn, dài hạn và chuyên sâu, phát triển thêm nhiều máy móc và trang thiết bị y tế hiện đại phục vụ tích cực cho công tác khám, chữa bệnh. Hướng đến sự thân thiện và hiệu quả điều trị tốt nhất cho người dân tại các cơ sở y tế trên địa bàn.

 Bài, ảnh: HỒNG NHUNG