Covid-19: Lo ngại những biến thể phụ

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho biết biến thể Covid-19 có tên gọi “Kraken” đã lan rộng khắp nước Mỹ và hiện diện ở ít nhất 28 quốc gia khác cho đến nay.

“Kraken” cũng có khả năng tránh miễn dịch do vắc-xin tạo ra. Ảnh: BLOOMBERG

Theo Bloomberg ngày 5-1, biến thể “Kraken” được phát hiện lần đầu tiên vào năm ngoái. Nó nhanh chóng trở thành chủng thống trị ở Mỹ.

Được truyền thông phương Tây đặt theo tên con quái vật biển trong truyền thuyết Na Uy, “Kraken” có tên gọi chính xác là XBB.1.5. Đây là hậu duệ của biến thể phụ Omicron XBB, là con lai giữa 2 chủng trước đó: BA.2.75 và BA.2.10.1.

Biến thể XBB ban đầu gây ra làn sóng Covid-19 ở các quốc gia bao gồm Singapore và Ấn Độ kể từ khi WHO đưa ra cảnh báo từ tháng 10 năm ngoái.

Mặc dù chỉ chiếm 1% tổng số ca mắc Covid-19 ở Mỹ vào đầu tháng 12-2022 nhưng theo ước tính của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ, “Kraken” đã trở thành chủng thống trị vào cuối tháng đó, chiếm khoảng 41% tổng số ca mắc Covid-19. Tại các bang phía Đông Bắc nước Mỹ, tỷ lệ này tăng lên hơn 70%.

Trưởng nhóm kỹ thuật về Covid-19 của WHO Maria Van Kerkhove cho biết trong cuộc họp báo ngày 4-1 rằng XBB.1.5 là “biến thể phụ dễ lây lan nhất được phát hiện cho đến nay”.

XBB.1.5 đang thu hút sự chú ý vì nó có dấu hiệu trốn tránh khả năng miễn dịch tự nhiên hoặc khả năng bảo vệ do vắc-xin cung cấp, đồng thời tái lây nhiễm cho những người đã hồi phục sau đợt Covid-19 trước đó.

Dữ liệu về mức độ nghiêm trọng, xu hướng bệnh trở nặng hoặc tử vong của XBB.1.5 vẫn còn hạn chế.

Nhiều nhà khoa học cảnh báo các biến thể phụ như XBB gây ra “mối đe dọa nghiêm trọng” đối với vắc-xin Covid-19 hiện tại. Khả năng lây nhiễm cao hơn của chúng khiến nhiều người có khả năng nhiễm bệnh hơn, do đó phải chịu hậu quả nghiêm trọng hơn.

Tại Ấn Độ, trong ngày 5-1, Bộ Y tế Ấn Độ cho hay đã phát hiện tổng cộng 11 biến thể phụ ở những khách du lịch quốc tế đến nước này từ ngày 24-12-2022 đến ngày 3-1-2023.

Những biến thể được phát hiện là tất cả các dòng phụ của biến thể Omicron, bao gồm biến thể phụ BA.5.2 và một dòng phụ của biến thể phụ BF.7 mà đang thúc đẩy đợt bùng phát Covid-19 gần đây ở Trung Quốc.

Chính phủ Ấn Độ hiện nay yêu cầu có kết quả xét nghiệm Covid-19 âm tính bắt buộc đối với những người đến từ Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore và Thái Lan.

Còn tại Thái Lan, Bộ Y tế Công cộng ngày 6-1, thông báo đã ghi nhận người nhiễm biến thể XAY.2 đầu tiên ở nước này.

Theo Cục Khoa học Y tế Thái Lan, người nhiễm biến thể này có những triệu chứng tương tự như các ca mắc biến thể Omicron. Các trường hợp tiếp xúc gần đang được theo dõi, nhưng chưa phát hiện ca lây nhiễm nào.

XAY.2 là sự kết hợp giữa biến thể phụ AY.45 của Delta và chủng phụ BA.4/5 của biến thể Omicron. Cho đến nay, đã có 344 trường hợp nhiễm biến thể biến thể XAY.2 được báo cáo trên toàn thế giới.

Tiến sĩ Supakit trấn an những lo ngại về làn sóng khách du lịch Trung Quốc sắp đến khi cho biết, 97% số ca mắc mới Covid-19 ở Trung Quốc thuộc các biến thể BA.5.2 và BF.7 Omicron cũ hơn, không lây lan nhanh hơn các biến thể SARS-CoV-2 được tìm thấy ở Thái Lan. Theo ông Supakit, biến thể Omicron lây nhiễm chủ đạo ở Thái Lan là BN.1.3, có khả năng lây truyền và xâm lấn miễn dịch tương tự như XBB.1.5.

Trong khi đó, nhà vi-rút học hàng đầu của Thái Lan Yong Poovorawan đánh giá, những chủng mới từ du khách đến từ các nước phương Tây có thể gây ra mối đe dọa sức khỏe cao hơn những chủng cũ từ khách du lịch đến từ Trung Quốc.

NGUYỄN TẤN tổng hợp