Nơi giá rét khắc nghiệt, nơi nắng nóng cực đoan

Mỹ và một số nước châu Âu lạnh cóng; trong khi các vùng của bang Tây Úc sẽ phải hứng chịu một đợt nắng nóng “cực đoan”, làm tăng nguy cơ cháy rừng ở bang rộng lớn này.

Công viên Trung tâm ở New York đón đợt tuyết rơi thứ hai trong một tuần vào ngày 19-1-2024. Ảnh: AFP

Tại Mỹ, số người thiệt mạng do bão tuyết và giá rét khắc nghiệt  đã lên tới 83 người. Theo đó, bang Tennessee xác nhận có 19 người thiệt mạng do thời tiết khắc nghiệt, Oregon có 16 ca tử vong, số người chết còn lại được báo cáo ở ít nhất 8 bang khác, trong đó có Illinois, Pennsylvania, Mississippi, Washington, Kentucky, New York và New Jersey.

Cơ quan Thời tiết quốc gia Mỹ cảnh báo sẽ còn nhiều thương vong cho đến khi tình trạng thời tiết cực đoan kết thúc.

Một số bang đã phát cảnh báo lái xe phải cẩn thận chú ý khi lưu thông trên đường khi mặt đường trở nên trơn trượt do băng tuyết. Thậm chí, bang Mississippi khuyến cáo người dân chỉ nên lái xe trong trường hợp thật sự cần thiết. Để giữ an toàn trong thời tiết lạnh giá, các chuyên gia khuyến cáo người dân mặc nhiều lớp quần áo khi ra ngoài. Thận trọng khi vận hành các thiết bị như máy sưởi và chú ý các triệu chứng của tình trạng hạ thân nhiệt.

Vùng Tây Bắc Thái Bình Dương và một số khu vực phía Nam đã trải qua hình thái thời tiết mùa đông khắc nghiệt trong tuần qua, khiến các gia đình và cơ sở kinh doanh phải tiêu thụ lượng khí đốt nhiều kỷ lục để sưởi ấm và phát điện.

Dự báo thời tiết lạnh khắc nghiệt sẽ tiếp tục kéo dài đến cuối tuần, với các cảnh báo về tình trạng đóng băng sẽ xảy ra trên một vùng rộng lớn của vùng duyên hải vịnh Mexico, kéo dài từ phía đông Texas và Louisiana trải qua phần lớn Mississippi, Alabama và một phần của Florida và Georgia. Gió lạnh tới -170C cũng được dự báo cho bang Mississippi.

Một khối không khí lạnh mới hình thành trên khu vực miền Trung sẽ khiến nhiệt độ giảm xuống dưới mức trung bình từ 20-300C ở phía Đông vùng bình nguyên đến các thung lũng ở Ohio và Tennessee. Tuyết cũng sẽ xuất hiện ở vùng Ngũ Đại Hồ và trên các khu vực thuộc miền Trung Appalachia và vùng Đông Bắc cho đến tối 21-1 (theo giờ địa phương).

Trong khi đó, bên kia bờ Đại Tây Dương, một số quốc gia ở châu Âu như Pháp, Tây Ban Nha, tuyết rơi và băng giá đang càn quét nhiều khu vực khiến giao thông đi lại khó khăn. 25 tỉnh của Pháp đã đưa ra cảnh báo cam về tình trạng băng tuyết. Tại Tây Ban Nha, 600 người đã bị mắc kẹt trong xe ô tô do tuyết rơi dày. Quân đội đã được huy động để giải cứu những người mắc kẹt.

Hình thái thời tiết trái ngược khi các vùng của bang Tây Úc sẽ phải hứng chịu một đợt nắng nóng “cực đoan”, làm tăng nguy cơ cháy rừng ở bang rộng lớn này.

Cơ quan Khí tượng Australia hôm 20-1 đã đưa ra “cảnh báo về đợt nắng nóng cực độ” đối với các khu vực Pilbara và Gascoyne của bang Tây Úc, bang lớn nhất Australia, theo đó nhiệt độ ở đây có thể lên tới 400Cvào cuối tuần này.

Tại thị trấn khai thác mỏ Pilbara của Paraburdoo, cách thủ phủ bang Perth khoảng 1.500km về phía Bắc, mức nhiệt tối đa được dự báo là 470C vào ngày 20-1, cao hơn 60C so với mức tối đa trung bình của tháng 1. Vào lúc 7h30, nền nhiệt là 35,50C.

Thời tiết nắng nóng cực đoan làm tăng nguy cơ cháy rừng trong mùa cháy vốn có nguy cơ cao trong bối cảnh hiện tượng thời tiết El Nino, thường liên quan đến các hiện tượng cực đoan như cháy rừng, lốc xoáy và hạn hán.

Hai mùa cháy rừng vừa qua của Australia đã dịu bớt so với thảm họa “mùa hè đen” 2019-2020 với những vụ cháy rừng tàn phá khu vực có diện tích bằng Thổ Nhĩ Kỳ, khiến 33 người tử vong, giết chết 3 tỉ động vật và hàng ngàn tỉ động vật không xương sống.

NGUYỄN TẤN tổng hợp