Gỡ vướng xử lý tài sản do bên thứ ba nắm giữ

Kê biên, xử lý tài sản của người phải thi hành án, kể cả tài sản đang do người thứ ba nắm giữ là một trong những biện pháp cưỡng chế thi hành án được Luật Thi hành án dân sự (THADS) quy định. Tuy nhiên, thực tiễn áp dụng biện pháp này còn không ít lúng túng, khó khăn.

Lãnh đạo Cục THADS tỉnh báo cáo khó khăn trong việc xử lý tài sản do bên thứ ba nắm giữ.

Theo Cục THADS tỉnh, thời gian qua, trên địa bàn tỉnh có một số trường hợp thi hành án nhưng người phải thi hành án lại không có tài sản, mà số tài sản này hiện được bên thứ ba nắm giữ, khiến quá trình thi hành án kéo dài.

Đơn cử như trước đó, Báo Hậu Giang phản ánh trường hợp của bà Nguyễn Thị Hồng Thanh, ngụ thị trấn Vĩnh Viễn, huyện Long Mỹ. Cụ thể, theo Bản án số 134 ngày 8-7-2016 của Tòa án nhân dân tỉnh tuyên buộc bà Phạm Thị Quen, ngụ ấp 1, xã Vĩnh Viễn (cũ), huyện Long Mỹ, có nghĩa vụ phải trả cho bà Thanh số tiền 614 triệu đồng.

Sau nhiều lần yêu cầu bà Quen trả tiền nhưng không thành, gia đình bà Thanh đến Chi cục THADS huyện đề nghị thi hành án thì biết bà Quen được Nhà nước bồi hoàn số tiền 1,8 tỉ đồng do giải phóng mặt bằng để xây dựng trụ sở Công an huyện, số tiền trên được Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh giữ do bà Quen vẫn chưa đồng ý nhận tiền.

14. ngày 4-6-2020, vì bà Quen không bàn giao mặt bằng và chưa nhận tiền, UBND huyện Long Mỹ tiến hành cưỡng chế hành chính buộc bà giao mặt bằng cho chủ đầu tư. Tuy nhiên, khi liên hệ với Chi cục THADS huyện Long Mỹ thì bà Thanh được đơn vị này cho biết, đại diện Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh chưa thống nhất phối hợp chi tiền của bà Quen cho cơ quan thi hành án, lý do khi nào bà Quen đến ký nhận thì đơn vị mới tiến hành chi trả và thông báo cho THADS huyện Long Mỹ đến thu.

Theo bà Nguyễn Thị Hồng Thanh, việc Chi cục THADS huyện Long Mỹ ra quyết định thu tiền của người phải thi hành án đang do người thứ ba giữ, cụ thể là Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh, thì trung tâm phải có trách nhiệm phối hợp cùng thi hành án để chi số tiền theo quyết định thi hành án cho bà, chứ không thể chờ đến khi bà Quen chịu nhận tiền.

Tương tự trường hợp của bà Quen là trường hợp bà Nguyễn Thị Huê, ngụ phường III, thành phố Vị Thanh. Theo bản án của tòa, bà Huê có nghĩa vụ trả cho ông Trần Tấn Tài và ông Trần Thiện Hậu, ở thành phố Vị Thanh, số tiền 732 triệu đồng, tuy nhiên bà Huê chưa tự nguyện thi hành án.

Qua xác minh ghi nhận bà Huê được phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư dự án Nhà tang lễ tỉnh với số tiền 277 triệu đồng. Phía Chi cục THADS thành phố Vị Thanh đã mời bà Huê làm việc để xử lý số tiền nêu trên nhưng bà Huê không đến. Còn về phía Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh cho rằng, nếu chi tiền cho Chi cục THADS thành phố Vị Thanh thì bà Huê không đồng ý giao đất, từ đó ảnh hưởng đến tiến độ dự án.

Điều 81, Luật THADS về thu tiền của người phải thi hành án đang do người thứ ba giữ, quy định: Trường hợp phát hiện người thứ ba đang giữ tiền của người phải thi hành án thì chấp hành viên ra quyết định thu khoản tiền đó để thi hành án. Đồng thời, người thứ ba đang giữ tiền của người phải thi hành án có nghĩa vụ giao nộp tiền cho chấp hành viên để thi hành án.

Tuy nhiên thực tế tổ chức thi hành án, các cơ quan THADS đang lúng túng trong trường hợp này vì một số cơ quan (là người thứ ba) không đồng tình đưa tiền vào quá trình THADS vì nhiều lý do như: việc bàn giao mặt bằng dự án sẽ bị ảnh hưởng, công tác cưỡng chế di dời các hộ dân gặp khó khăn, đương sự trình bày gia đình có hoàn cảnh khó khăn về kinh tế và cũng có thể vì né tránh trách nhiệm, ngán ngại va chạm với cá nhân, tổ chức có liên quan.

Ông Lê Phước Toàn, Cục trưởng Cục THADS tỉnh, cho rằng, đối với cụ thể hai trường hợp nêu trên, Cục THADS tỉnh đã tổ chức họp liên ngành giữa các cơ quan như Viện kiểm sát nhân dân tỉnh, Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh, Công an tỉnh, qua làm việc các đơn vị đều cơ bản thống nhất với căn cứ pháp lý để chấp hành viên thi hành án theo quy định tại Điều 81 của Luật THADS. Tuy nhiên, để thống nhất trong việc lập thủ tục thanh, quyết toán kinh phí đầu tư xây dựng các công trình thì các ngành đề xuất Cục THADS tỉnh cần báo cáo xin ý kiến của Trưởng ban Chỉ đạo THADS tỉnh.

“Quan điểm về phía chúng tôi là chấp hành viên phải ra quyết định áp dụng biện pháp thu tiền của người phải thi hành án do người thứ ba giữ để thi hành án, bởi nếu không ra quyết định có thể phát sinh khiếu nại, phức tạp hơn có thể dẫn đến trách nhiệm bồi thường Nhà nước”, ông Toàn cho biết.

Được biết, vừa qua Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng ban Chỉ đạo THADS tỉnh đã chỉ đạo Cục THADS tỉnh xin ý kiến nghiệp vụ từ Tổng Cục THADS, đồng thời cần xác định rõ phần tài sản của người phải thi hành án trong phần tài sản được bên thứ ba nắm giữ. Trên cơ sở đó sẽ thực hiện việc thu tiền của người phải thi hành án đang do người thứ ba giữ để thi hành án cho các trường hợp vướng mắc nêu trên nhằm đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của người được thi hành án và tính nghiêm minh của pháp luật.

Bài, ảnh: Đ.B