Quan hệ Mỹ - Trung liệu có hạ nhiệt ?

Nhiều hoạt động ngoại giao giữa Mỹ và Trung Quốc dự kiến được nối lại đã làm cho giới quan sát đặt ra câu hỏi: Liệu quan hệ Mỹ - Trung đã hạ nhiệt ?

Ảnh minh họa: KT

Mới đây, tân Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Tần Cương nhấn mạnh quan hệ Mỹ - Trung sẽ nằm trong các ưu tiên của ông với tư cách là người đứng đầu ngành ngoại giao Trung Quốc. Theo đó, ông Tần Cương nêu rõ: “Trong tương lai, tôi sẽ tiếp tục quan tâm và ủng hộ sự phát triển của quan hệ Trung - Mỹ, khuyến khích đối thoại, hiểu biết lẫn nhau và tình cảm giữa Nhân dân hai nước, nỗ lực vì sự tôn trọng lẫn nhau... cũng như nỗ lực hết mình vì sự thịnh vượng của Nhân dân hai nước và vì hòa bình, ổn định và phát triển của thế giới”.

Ông Tần Cương được bổ nhiệm làm tân Ngoại trưởng Trung Quốc thay cho ông Vương Nghị hôm 30-12. Ông từng giữ chức vụ Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ từ tháng 7-2021. Việc bổ nhiệm ông Tần Cương làm Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc được xem là nỗ lực của Bắc Kinh nhằm ổn định quan hệ với Washington, vốn trở nên căng thẳng trong những năm gần đây liên quan tới rất nhiều vấn đề như nhân quyền, Hong Kong và đảo Đài Loan.

Trước đó, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã có cuộc điện đàm với người đồng cấp Trung Quốc Tần Cương, thảo luận về quan hệ song phương Mỹ - Trung và các nỗ lực nhằm duy trì kênh đối thoại giữa hai nước. Đây là những tín hiệu tích cực trước chuyến thăm Trung Quốc sắp tới của Ngoại trưởng Mỹ. Chuyến đi này thu hút sự chú ý lớn từ dư luận trong bối cảnh quan hệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới này gặp nhiều sóng gió thời gian qua.

Trong một động thái liên quan, Bộ Tài chính Mỹ vừa thông báo Bộ trưởng Janet Yellen sẽ gặp Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc vào ngày 18-1, bên lề Diễn đàn kinh tế thế giới đang diễn ra tại Thụy Sĩ. Cuộc gặp này khá bất ngờ khi bà Yellen không phải là đại diện chính thức của Mỹ tham dự Diễn đàn kinh tế thế giới năm nay.

Đây là cuộc gặp trực tiếp lần đầu tiên giữa bà Yellen và Phó Thủ tướng Lưu Hạc trong khi trước đó hai bên đã có 3 lần điện đàm trực tuyến kể từ giữa năm 2021. Theo thông báo của phía Mỹ, trong cuộc gặp hai bên sẽ thảo luận quan điểm về phát triển kinh tế và tăng cường liên lạc giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Trong khi đó, phía Trung Quốc tuyên bố cuộc gặp này nhằm thực hiện sự đồng thuận đạt được trong các cuộc đàm phán giữa lãnh đạo hai nước và tăng cường phối hợp chính sách tài chính và kinh tế vĩ mô. Hai bên có thể sẽ thảo luận về những thách thức toàn cầu như khả năng kinh tế thế giới suy thoái, những rủi ro tương ứng và biện pháp hợp tác.

Trong khi đó, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cũng sắp thăm Trung Quốc trong các ngày 5 và 6 tháng 2 tới đây để thảo luận về cuộc xung đột ở Ukraine, kho vũ khí hạt nhân của Bắc Kinh, hợp tác chống ma túy và vấn đề trả tự do cho công dân Mỹ đang bị giam giữ tại Trung Quốc.

Ông Blinken cũng có kế hoạch đưa ra giải pháp “làm tan băng” đối thoại quân sự song phương, vốn bị đình chỉ sau chuyến thăm hồi tháng 8-2022 của Chủ tịch Hạ viện Mỹ lúc đó là Nancy Pelosi tới Đài Loan.

Kể từ cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung xảy ra năm 2018 đến nay, quan hệ giữa Washington và Bắc Kinh luôn rơi vào tình trạng gia tăng căng thẳng về nhiều vấn đề liên quan như: tình hình Biển Đông, chủ quyền Đài Loan, nhân quyền, các cuộc giao tranh tại Syria, Iraq… Do vậy, những cuộc gặp gỡ, đàm phán dự kiến sẽ diễn ra trong những ngày tới là tín hiệu khả quan hứa hẹn hạ nhiệt căng thẳng Mỹ - Trung.

HN tổng hợp