Dấu ấn công nghiệp Hậu Giang: Bài 1: Đổi thay trên vùng “đất lúa”

Được coi là tỉnh nghèo nhưng với tầm nhìn chiến lược, phát huy nội lực, biến những hạn chế thành lợi thế cạnh tranh, hơn 13 năm qua công nghiệp Hậu Giang đã có bước phát triển ấn tượng dù vẫn còn nhiều thách thức phía trước.

Hậu Giang đang “vươn mình” phát triển công nghiệp.

Ngay sau khi thành lập, Hậu Giang xác định phát triển công nghiệp và xây dựng hạ tầng các khu, cụm công nghiệp (KCCN) là hướng đi chính để đẩy nhanh tốc độ chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

“Thanh Khôi là một trong những công ty có mặt sớm ở đất Hậu Giang vào thời điểm đầu thành lập. Lúc ấy, Khu công nghiệp (KCN) Tân Phú Thạnh vẫn còn là cụm công nghiệp. Tôi thấy tỉnh mình có bước tiến dài và ấn tượng. Điểm gặp nhau giữa doanh nghiệp và tỉnh làm nên sự thay đổi chính là khi thực hiện các dự án, doanh nghiệp không bao giờ nghĩ chỉ “kiếm cơm”. Bởi chúng tôi muốn hiện thực hóa khát vọng kinh doanh, làm giàu chính đáng. Còn tỉnh mong muốn doanh nghiệp đóng góp vào sự phát triển chung, giải quyết công ăn việc làm, công tác xã hội của địa phương”, bà Nguyễn Thị Bé Tư, Giám đốc Công ty TNHH Thanh Khôi, đánh giá.

Những tín hiệu tích cực

Ngay từ những ngày đầu thành lập, Hậu Giang phải đối mặt với bộn bề thử thách. Vốn là tỉnh thuần nông nên tỷ trọng nông nghiệp chiếm tới 45,6% trong cơ cấu kinh tế. Trong khi đó, ngành công nghiệp của tỉnh chủ yếu là sản xuất chế biến nông sản, thực phẩm với quy mô nhỏ. “Thời điểm đó, Khu công nghiệp Tân Phú Thạnh có vài ba công ty nằm xen kẽ với nhà dân. Những ngành nghề phát triển theo kiểu kêu gọi ai vào được thì vào, sản xuất manh mún, nhỏ lẻ, thiếu định hướng và chưa có thị trường tiêu thụ ổn định, người dân xung quanh có mức thu nhập thấp, khó khăn trong cuộc sống”, ông Nguyễn Ngọc Điện, Phó trưởng Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh, nhớ lại.

Thế mà đến nay Hậu Giang đã quy hoạch phát triển lên 2 khu công nghiệp và 4 cụm công nghiệp tập trung (CNTT). Nhất là ở các KCCN, hiện có một số tập đoàn đầu tư với quy mô lớn, công nghệ tiên tiến đã và đang tạo ra giá trị gia tăng đáng kể cho tỉnh. Cụ thể, sau khi triển khai thành công dự án Nhà máy sản xuất bia Sư Tử Trắng tại Khu công nghiệp Sông Hậu và Nhà máy sản xuất thức ăn gia súc tại Khu công nghiệp Tân Phú Thạnh, cách đây chưa lâu, lãnh đạo Tập đoàn Masan đã trực tiếp gợi ý tỉnh cho phép đơn vị thực hiện giai đoạn 2 với dự án nhà máy sản xuất nước mắm công nghiệp.

Ông Nguyễn Thanh Nguyên, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Masan, cho biết: “Chúng tôi đang đeo đuổi giấc mơ thực hiện thêm một số dự án mới. Ngoài dự định đầu tư dây chuyền nước mắm có công suất 100 triệu lít/năm, chúng tôi muốn thí điểm mô hình trang trại khép kín tại Hậu Giang. Nơi đó sẽ vừa có nhà máy sản xuất thức ăn, vừa có trang trại. Nhất là mọi công đoạn đều được kiểm soát và tất nhiên đầu ra sẽ đảm bảo hơn”. Không chỉ Tập đoàn Masan, hàng loạt nhà đầu tư tên tuổi khác như Tập đoàn Aqua One đã không ngừng rót vốn vào dự án nhà máy nước mặt. Trong khi đó, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam xây dựng Trung tâm Điện lực Sông Hậu với vốn đầu tư hơn 43.000 tỉ đồng.

Đáng kể là 2 dự án nhà máy nhiệt điện có quy mô thậm chí còn lớn hơn tổng nguồn vốn đầu tư của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam cũng đang được Tập đoàn Toyo (Malaysia) và Tập đoàn Điện lực Hàn Quốc xúc tiến đầu tư tại Trung tâm Điện lực Sông Hậu. Tất cả đã và đang góp phần giúp cho giá trị công nghiệp của Hậu Giang tăng liên tục qua từng năm, đồng thời ngày càng chiếm tỷ trọng lớn trong khu vực II (công nghiệp - xây dựng).

Triển vọng tương lai

Ông Nguyễn Ngọc Điện, Phó trưởng Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh, cho rằng: Sự phát triển của các KCCN là nhân tố chính đóng góp vào quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp của tỉnh. Qua đó, góp phần đưa nền kinh tế tỉnh nhà hội nhập ngày càng sâu vào nền kinh tế chung của cả nước. Mặt khác, tốc độ tăng trưởng sản xuất công nghiệp, kim ngạch xuất khẩu đã và đang làm nên sức cạnh tranh, lan tỏa mạnh mẽ cho nền kinh tế và nâng cao đời sống vật chất của người dân Hậu Giang.

Nếu như 13 năm trước, cụm từ “công nhân” còn khá xa lạ với những người nông dân quanh năm “chân lấm tay bùn” thì đến nay hầu hết lao động trong độ tuổi từ 20-40 ở các xã, thị trấn gần KCCN đã có việc làm, thu nhập ổn định từ lương công nhân hàng tháng trong các nhà máy đóng trên địa bàn. Ngoài tiền lương hàng tháng, nhiều doanh nghiệp phụ cấp thêm chi phí đi lại, tăng ca, lưu trú cho công nhân. Nhờ vậy, lực lượng lao động tại các doanh nghiệp ngày càng ổn định.

Bên cạnh tạo việc làm trực tiếp cho người lao động, những địa bàn có KCCN hoạt động còn góp phần thúc đẩy phát triển các ngành thương mại - dịch vụ, tạo thêm thu nhập và thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế - lao động ở địa phương. Song song với công tác ổn định đời sống cho nhân dân, tỉnh đã tập trung đầu tư hoàn thiện cơ bản hệ thống hạ tầng theo hướng hiện đại và liên kết với các vùng kinh tế trong toàn khu vực. Các nhà đầu tư đánh giá cao tầm nhìn chiến lược của tỉnh trong việc đầu tư xây dựng kết nối liên hoàn giữa các trục giao thông chính trong và ngoài địa bàn để lưu thông vận chuyển hàng hóa thuận lợi.

Vì thế, không phải ngẫu nhiên mà ông Jitendra Manghnani, Giám đốc Khu vực Việt Nam, Campuchia và Lào thuộc Công ty TNHH Tata International Việt Nam nhận định trong dịp tham vấn môi trường đầu tư mới đây tại tỉnh, rằng: “Hậu Giang đang đứng trước cơ hội đầu tư rất lớn. Đó là nhờ sự dịch chuyển đầu tư của các dự án FDI (đầu tư trực tiếp nước ngoài) và cả sự mở rộng đầu tư của các doanh nghiệp trong nước. Nếu lãnh đạo tỉnh biết tận dụng hết các lợi thế vốn có từ nông nghiệp, trung tâm tiểu vùng để giải quyết căn cơ bài toán công nghiệp phục vụ nông nghiệp, nông thôn thì Hậu Giang có nhiều cơ hội bứt phá đi lên từ nền công nghiệp hiện hữu”.

Tuy vậy, ông Jitendra Manghani cũng cho rằng để tăng mức độ hài lòng đối với môi trường đầu tư thông qua thước đo PCI hàng năm, Hậu Giang cũng cần được khơi thông “điểm nghẽn” trong công tác thu hút đầu tư đang tồn tại.

Bài, ảnh: KIM ĐIỀU

Bài 2: “Điểm nghẽn” trong thu hút đầu tư