Chủ tịch Quốc hội: Hiện nay, không thể 'bỏ' HĐND cấp xã

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho hay hiện nay không thể bỏ HĐND cấp xã, bởi đây là vấn đề liên quan đến cơ chế bảo đảm quyền làm chủ của nhân dân.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn - Ảnh: GIA HÂN

Sáng 13-2, nêu ý kiến thảo luận tại tổ, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Đảng ủy Quốc hội, Đảng ủy Chính phủ thống nhất quan điểm phải phân cấp mạnh cho Chính phủ để Chính phủ chủ động, kịp thời quyết định các vấn đề thực tiễn, giải quyết các điểm nghẽn, các rào cản để khơi thông nguồn lực phát triển.

"Thực tiễn là thước đo. Những vấn đề đã chín, đã rõ, được thực tiễn chứng minh thì phải giải quyết ngay, không vì những quy trình, thủ tục cứng nhắc mà làm chậm quá trình phát triển của đất nước", ông Mẫn nhấn mạnh.

Lý do chưa thể "bỏ" HĐND cấp xã

Tại dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) trình ra Quốc hội tại kỳ họp, Chính phủ đã rút đề xuất không tổ chức HĐND ở các quận, phường, xã ở đô thị trên cả nước.

Trao đổi làm rõ hơn nội dung này, Chủ tịch Quốc hội cho hay vừa qua Quốc hội đã cho thí điểm không tổ chức HĐND ở quận, huyện, phường ở TP.HCM, Đà Nẵng, Hải Phòng...

Những nơi thí điểm thì tiếp tục triển khai thực hiện, tổng kết và báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét có nhân rộng được hay không.

Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, hiện nay không thể "bỏ" HĐND cấp xã.

Nếu không tổ chức HĐND cấp xã phải nghiên cứu sửa đổi Hiến pháp. Đây là vấn đề liên quan đến cơ chế bảo đảm quyền làm chủ của nhân dân.

"Chúng ta thực hiện cơ chế dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng. Vậy thực hiện quyền làm chủ của nhân dân là ở đâu? Chính là ở HĐND.

Nếu đặt vấn đề không tổ chức HĐND thì ngoài Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể ra, nhân dân sẽ phát huy quyền làm chủ ở đâu? 

Cơ sở là nơi trực tiếp thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước.

Nhân dân thông qua HĐND để thực hiện quyền làm chủ của mình, giám sát hoạt động của UBND", ông Mẫn phân tích.

Về mô hình hoạt động của UBND, Chủ tịch Quốc hội cho biết có ý kiến đề xuất UBND nên hoạt động theo chế độ "thủ trưởng".

Tuy nhiên, UBND do HĐND bầu, hoạt động theo chế độ tập thể. Chủ tịch UBND quyết định trên cơ sở thảo luận tập thể, chứ không phải cá nhân quyết định tất cả.

Có địa phương chưa làm đã than khó

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết Quốc hội xem xét, thông qua các luật rất kỹ lưỡng.

Thực tế, cùng một hệ thống pháp luật, có địa phương thực hiện tốt, rất chủ động, sáng tạo, không than khó gì với Trung ương.

Nhưng cũng có địa phương không thực hiện được, ách tắc việc này, việc kia thì lại đổ cho luật, cho nghị định, thậm chí có địa phương chưa làm đã than khó.

Để xử lý nhanh các công việc, vừa qua Quốc hội đã đổi mới tư duy xây dựng pháp luật, giao quyền mạnh hơn cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng ủy quyền mạnh hơn cho Chính phủ.

Ông nhấn mạnh lần này sửa đổi Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Tổ chức chính quyền địa phương là giao quyền mạnh cho Chính phủ, phân cấp mạnh cho Chính phủ.

Cùng với đó, phân cấp mạnh cho địa phương theo phương châm "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm", Trung ương, Quốc hội, Chính phủ giữ vai trò kiến tạo, tăng cường hoàn thiện thể chế và kiểm tra, giám sát.

Quốc hội sẽ tăng cường giám sát việc thực hiện luật, giám sát việc ban hành nghị định, thông tư của Chính phủ có đúng với luật hay không. HĐND địa phương cũng phải tăng cường chức năng giám sát mạnh hơn.

Theo THÀNH CHUNG/tuoitre.vn