Phải bảo đảm thực hiện nghiêm chương trình xây dựng luật, pháp lệnh

Trong công tác lập và thực hiện Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh còn một số tồn tại, hạn chế cần khẩn trương khắc phục nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng công tác xây dựng pháp luật thời gian tới.

Quốc hội vừa có những đánh giá như trên và xuất phát từ đòi hỏi thực tế nên kỳ họp cuối năm và năm 2023 sẽ điều chỉnh một số nhiệm vụ trong công tác xây dựng văn bản pháp quy.

Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023, điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2022.

Kịp thời thông qua các đạo luật, nghị quyết quan trọng

Quốc hội đánh giá, năm 2021 là năm diễn ra nhiều sự kiện trọng đại của đất nước, năm chuyển giao nhiệm kỳ của Quốc hội, Chính phủ và nhiều cơ quan nhà nước ở Trung ương và địa phương. Dịch Covid-19 tiếp tục diễn biến phức tạp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động của các cơ quan, doanh nghiệp, mọi mặt xã hội và đời sống của Nhân dân.

Trong bối cảnh đó, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, các cơ quan, tổ chức có liên quan đã nỗ lực khắc phục khó khăn, đề cao tinh thần trách nhiệm, linh hoạt đổi mới phương thức làm việc, quyết liệt triển khai các nhiệm vụ, công tác lập pháp đạt và vượt yêu cầu chương trình đề ra. Công tác xây dựng pháp luật có nhiều cải tiến thiết thực, hiệu quả, bảo đảm phối hợp chặt chẽ, chủ động hơn với tinh thần vào cuộc “từ sớm, từ xa”, góp phần đẩy nhanh tiến độ, nâng cao chất lượng ban hành luật, pháp lệnh, nghị quyết, kịp thời thể chế hóa Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn.

Việc xây dựng và tổ chức thực hiện Đề án Định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV (Đề án Định hướng) được tiến hành khẩn trương, bước đầu phát huy hiệu quả tích cực. Quốc hội kịp thời thông qua các đạo luật, nghị quyết, những quyết sách quan trọng, cấp thiết, bảo đảm cơ sở pháp lý để Chính phủ triển khai các giải pháp phòng, chống dịch Covid-19 hiệu quả, bảo vệ sức khỏe, tính mạng của Nhân dân, bảo đảm an sinh xã hội, huy động các nguồn lực cho phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, tháo gỡ các điểm nghẽn, nút thắt về thể chế, tạo động lực để tiếp tục phát triển đất nước.

Tuy nhiên, Quốc hội cũng đánh giá, trong công tác lập và thực hiện Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh cũng còn một số tồn tại, hạn chế cần khẩn trương khắc phục nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng công tác xây dựng pháp luật trong thời gian tới.

Theo đó, Quốc hội điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2022 cụ thể sau: Đổi tên dự án Luật Thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn thành Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở. Điều chỉnh thời gian trình dự án Luật Đất đai (sửa đổi) từ Chương trình cho ý kiến tại kỳ họp thứ 3 (tháng 5-2022) sang cho ý kiến tại kỳ họp thứ 4 (tháng 10-2022) và kỳ họp thứ 5 (tháng 5-2023), thông qua tại kỳ họp thứ 6 (tháng 10-2023). Bổ sung dự án Luật Phòng, chống rửa tiền (sửa đổi) vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2022 để trình Quốc hội cho ý kiến và thông qua tại kỳ họp thứ 4 (tháng 10-2022) theo quy trình tại một kỳ họp.

Bổ sung các dự án sau đây vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2022 để trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp thứ 4 (tháng 10-2022): Luật Đấu thầu (sửa đổi); Luật Giá (sửa đổi); Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi); Luật Hợp tác xã (sửa đổi); Luật Phòng thủ dân sự.

Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023 tại Kỳ họp thứ 5 (tháng 5-2023) sẽ trình Quốc hội thông qua 6 luật, 1 nghị quyết: Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (sửa đổi); Luật Đấu thầu (sửa đổi); Luật Giá (sửa đổi); Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi); Luật Hợp tác xã (sửa đổi); Luật Phòng thủ dân sự. Thông qua Nghị quyết về Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023...

Kỳ họp thứ 6 (tháng 10-2023) sẽ trình Quốc hội thông qua 6 luật và cho ý kiến 2 dự án luật...

Khắc phục triệt để tình trạng dự thảo luật không bảo đảm chất lượng

Quốc hội yêu cầu các cơ quan, tổ chức, cá nhân đề cao trách nhiệm, tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong công tác xây dựng pháp luật; bảo đảm thực hiện nghiêm Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh (Chương trình); không đề nghị bổ sung dự án vào Chương trình ở thời điểm sát kỳ họp Quốc hội, trừ trường hợp thực sự cần thiết, cấp bách, triển khai ngay chủ trương, chính sách của Đảng, kết luận, chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư; khắc phục triệt để tình trạng gửi hồ sơ dự án, dự thảo không đúng thời hạn quy định, không bảo đảm chất lượng.

Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Kiểm toán nhà nước và các cơ quan, tổ chức có liên quan tập trung chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ lập pháp được giao trong Đề án Định hướng, Nghị quyết số 43/2022/QH15 về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội. Trường hợp sau khi rà soát, nghiên cứu thấy cần thiết phải sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới luật, pháp lệnh, nghị quyết thì khẩn trương chuẩn bị hồ sơ đề nghị xây dựng luật, pháp lệnh, nghị quyết bảo đảm chất lượng để trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét đưa vào Chương trình, bảo đảm thứ tự ưu tiên về tính cấp thiết ban hành, tính khả thi của Chương trình, cân đối hài hòa với khối lượng công việc của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội; quyết tâm hoàn thành đúng tiến độ, chất lượng toàn bộ các nhiệm vụ lập pháp đã được đề ra trong Đề án Định hướng.

Cơ quan, tổ chức được giao lập đề nghị, chủ trì soạn thảo thực hiện nghiêm, thực chất hơn việc tổng kết thi hành pháp luật; đánh giá tác động của chính sách; đánh giá kỹ lưỡng về nguồn lực để thực hiện; tổ chức lấy ý kiến cơ quan, tổ chức, cá nhân và đối tượng chịu sự tác động bảo đảm thiết thực, hiệu quả. Việc soạn thảo phải đặt yêu cầu cao về chất lượng, bám sát và kịp thời thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn; các quy định phải bảo đảm tính đồng bộ, khả thi, có tính quy phạm cao, tuân thủ đầy đủ các nguyên tắc xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật; những vấn đề cấp bách, đã chín, đã rõ, được thực tiễn chứng minh và có sự thống nhất cao thì mới đề xuất quy định trong luật; những vấn đề tuy cấp bách, cần thiết nhưng là vấn đề mới, chưa có sự đồng thuận cao thì có thể đề xuất thực hiện thí điểm.

Bộ Tư pháp phát huy tốt hơn nữa vai trò thẩm định, tham mưu, giúp Chính phủ xây dựng đề nghị về Chương trình hằng năm, kiểm soát chặt chẽ hồ sơ đề nghị xây dựng luật, pháp lệnh, nghị quyết bảo đảm chất lượng, đầy đủ theo đúng quy định; tiếp tục thực hiện tốt nhiệm vụ cơ quan đầu mối giúp Chính phủ theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện Chương trình, Đề án Định hướng và báo cáo kết quả thực hiện.

Chính phủ tiếp tục dành thời gian thỏa đáng để xem xét, thảo luận kỹ các dự án, dự thảo trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội; chỉ đạo, đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện Chương trình, Đề án Định hướng và việc thực hiện nhiệm vụ của cơ quan được giao chủ trì soạn thảo để bảo đảm chất lượng, tiến độ và coi đây là một trong các tiêu chí đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của người đứng đầu cơ quan, đơn vị.

Yêu cầu các đoàn đại biểu Quốc hội và đại biểu Quốc hội dành thời gian thỏa đáng để nghiên cứu, tham vấn ý kiến của các cơ quan, tổ chức ở địa phương, các chuyên gia, nhà khoa học, cán bộ hoạt động thực tiễn và cử tri, nhất là lấy ý kiến của đối tượng chịu sự tác động trực tiếp của văn bản; tổ chức thảo luận, tham gia đóng góp ý kiến có chất lượng, góp phần hoàn thiện dự án luật, dự thảo nghị quyết...

K.L tổng hợp