Tiếp tục hoàn thiện chính sách, pháp luật về quy hoạch

Nêu nhiều ý kiến sau khi nghe báo cáo việc thực hiện chính sách, pháp luật về công tác quy hoạch thời gian qua của Quốc hội, ĐBQH các tỉnh, thành đồng bằng sông Cửu Long tham gia Kỳ họp thứ 3 Quốc hội khóa XV đánh giá công tác này có tác động tích cực đến phát triển địa phương nhưng vẫn còn những bất cập cần hoàn thiện.

Phiên thảo luận tại Kỳ họp thứ 3: Việc thực hiện chính sách, pháp luật về công tác quy hoạch kể từ khi Luật Quy hoạch có hiệu lực thi hành.

Tập trung vào một số quy hoạch then chốt nhất nhằm định hướng và dẫn dắt

Phát biểu tại Hội trường, đại biểu Quốc hội Trần Thị Thanh Hương, Đoàn ĐBQH tỉnh An Giang, thống nhất với các nội dung Báo cáo giám sát của Quốc hội liên quan đến những hạn chế trong công tác quy hoạch; cho rằng, công tác quy hoạch là nhiệm vụ khó, phức tạp, có tác động rất lớn đến đời sống của người dân, liên quan đến nhiều ngành, nhiều lĩnh vực.

Đại biểu cũng chỉ ra những mấu chốt quan trọng dẫn đến những hạn chế trong công tác quy hoạch là do chưa có sự thống nhất dẫn đến những cách hiểu khác nhau về một số nội dung trong Luật Quy hoạch, chẳng hạn như về trình tự lập quy hoạch, phê duyệt quy hoạch, về quan hệ giữa các quy hoạch… Bên cạnh đó, công tác quy hoạch hiện được điều chỉnh bởi nhiều văn bản luật cũng như dưới luật, gây khó khăn trong quá trình nghiên cứu và áp dụng. Đại biểu cho rằng, đây là những nguyên nhân sâu xa làm chậm tiến độ quy hoạch cần phải nhanh chóng tháo gỡ.

Đại biểu Trần Thị Thanh Hương bày tỏ ủng hộ việc Quốc hội ban hành một nghị quyết chuyên đề nhằm tiếp tục hoàn thiện, nâng cao hiệu lực, hiệu quả việc thực hiện chính sách, pháp luật liên quan đến công tác quy hoạch. Đồng thời phát huy vai trò giám sát của cơ quan dân cử, MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội, qua đó chú trọng việc tăng cường cung cấp thông tin, đổi mới cơ chế, cách thức công khai quy hoạch, lấy ý kiến của Nhân dân, giúp cho người dân dễ nắm bắt, dễ tiếp cận thông tin liên quan đến quy hoạch, đảm bảo dân chủ, đồng thời góp phần bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân một cách tốt nhất.

Trong khi đó, đại biểu Nguyễn Mạnh Hùng, Đoàn ĐBQH thành phố Cần Thơ, cho biết sắp tới cần lựa chọn, tập trung vào một số quy hoạch then chốt nhất nhằm định hướng và dẫn dắt cho các quy hoạch khác.

Đại biểu Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, trước một vấn đề mới, khó, phức tạp trong một thời gian rất ngắn lại chịu ảnh hưởng rất lớn của dịch Covid-19, thông qua việc nghiên cứu một khối lượng lớn tài liệu và tổ chức hơn 30 cuộc làm việc với các cơ quan liên quan, Đoàn giám sát đã hoàn thành Dự thảo báo cáo phản ánh khá toàn diện, đầy đủ thực trạng tình hình về công tác hiện nay. Trong đó, đã làm rõ những kết quả đạt được, tồn tại, hạn chế, nguyên nhân và đề xuất các giải pháp nhằm đẩy nhanh tiến độ và nâng cao chất lượng công tác quy hoạch gắn với việc bổ sung, sửa đổi, hoàn thiện các quy định của pháp luật quy hoạch và quá trình tổ chức thực hiện các quy định này.

Tuy nhiên, đại biểu Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, Đoàn giám sát kỳ này chưa có đủ thời gian và cơ sở để đánh giá được chất lượng của các quy hoạch đã được phê duyệt để làm căn cứ đề xuất các giải pháp cụ thể hơn, giúp các quy hoạch chưa được phê duyệt, nâng cao chất lượng kế hoạch trong thời gian tới.

Để đảm bảo chất lượng các kế hoạch, đại biểu đề nghị cần có nghiên cứu, phân tích, đánh giá toàn diện hơn về kinh nghiệm quốc tế đối với việc xây dựng hệ thống quy hoạch, phương pháp lập và triển khai các loại quy hoạch, mối quan hệ giữa các loại quy hoạch với nhau, đặc biệt là có đánh giá cụ thể về thành công, hạn chế và bài học kinh nghiệm của các nước và gợi ý chính sách cho Việt Nam.

Đại biểu nhấn mạnh, cần lựa chọn và tập trung vào một số quy hoạch quan trọng, then chốt nhất đóng vai trò định hướng và dẫn dắt cho các quy hoạch khác. Đại biểu nêu ví dụ như: quy hoạch tổng thể quốc gia, các quy hoạch vùng và quy hoạch một số đô thị lớn như Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh. Đồng thời đề xuất các cơ chế, chính sách đột phá về cách thức và nguồn kinh phí để lựa chọn được các đơn vị tư vấn đủ tầm, giàu kinh nghiệm, có chất lượng cao, có sự kết hợp tư vấn trong và ngoài nước đặt hàng để tập trung triển khai các kế hoạch then chốt nêu trên.

Đảm bảo sự tham gia của cộng đồng trong lập quy hoạch

Còn đại biểu Thạch Phước Bình, Đoàn ĐBQH tỉnh Trà Vinh nêu ý kiến cần đảm bảo sự tham gia của cộng đồng trong lập quy hoạch.

Đồng tình, thống nhất cao với những kết quả đã đạt được cũng như những hạn chế, bất cập trong việc thực hiện quy hoạch được nêu trong báo cáo của Đoàn giám sát và các ý kiến của các đại biểu đã phát biểu trước đó, để nâng cao hiệu quả việc lấy ý kiến cộng đồng, bảo đảm sự tham gia của cộng đồng trong lập quy hoạch nói chung, trong đó có quy hoạch đô thị, đại biểu Thạch Phước Bình cho rằng cần xây dựng năng lực đồng bộ cho tất cả các bên có liên quan trong thực hiện quy hoạch, đặc biệt là năng lực quản lý của cấp chính quyền đô thị.

Theo đó, đại biểu Thạch Phước Bình đề nghị cần có một số giải pháp như: Hoàn thiện quy định pháp luật, cụ thể hóa các quy định về tổ chức thực hiện, làm rõ cơ chế đại diện cộng đồng; cần nhìn nhận đại diện cộng đồng là những người có tinh thần trách nhiệm với cộng đồng, được cộng đồng tín nhiệm và có thể đại diện cho tiếng nói của họ.

Đại biểu Thạch Phước Bình cho rằng quy định rõ về quy trình thực hiện lấy ý kiến cộng đồng, cách thức tổ chức lấy ý kiến phải bảo đảm phản ánh trung thực nguyện vọng của người dân. Ý kiến phải được tổng hợp, đánh giá bằng văn bản. Bên cạnh đó, cần bổ sung và hoàn thiện cơ chế tài chính quy định về kinh phí cho việc lấy ý kiến cộng đồng. Trong quá trình thiết kế quy hoạch cần bố trí ngân sách phù hợp và đủ để tiến hành lấy ý kiến cộng đồng theo phương án dự kiến. Dự toán ngân sách bảo đảm phải phù hợp quy mô, tính chất, yêu cầu chất lượng của từng loại quy hoạch đô thị. Mặt khác, cần nâng cao nhận thức, trách nhiệm cộng đồng. Ngoài ra, cần xây dựng quy chế phối hợp giữa các bên để cộng đồng được tham gia hiệu quả.

Đại biểu Nguyễn Hải Anh, Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp, thì đề nghị xem xét, bổ sung giải pháp liên quan đến công tác quy hoạch đô thị, quy hoạch nông thôn.

Đánh giá cao Đoàn giám sát đã có nhiều đổi mới trong hoạt động triển khai, huy động được nhiều lực lượng tham gia, nhất là sự tham gia của nhiều chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý, đại biểu Nguyễn Hải Anh khẳng định việc Quốc hội quyết định chọn chuyên đề thực hiện chính sách, pháp luật về công tác quy hoạch, làm chuyên đề giám sát tối cao là một quyết định hết sức đúng đắn, kịp thời đáp ứng nhu cầu thúc đẩy phát triển, đặc biệt là mong đợi, kỳ vọng của đông đảo nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp.

Đại biểu Nguyễn Hải Anh đồng tình việc tích hợp các quy định của Nghị quyết số 751 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XIV vào dự thảo Nghị quyết cho phép lập đồng thời các quy hoạch theo quy định của Luật Quy hoạch và luật, pháp lệnh khác về quy hoạch. Việc tích hợp các quy định của Nghị quyết số 751 vào dự thảo Nghị quyết của Quốc hội để nâng giá trị pháp lý, làm cơ sở để tiếp tục triển khai công tác quy hoạch là hoàn toàn cần thiết và là giải pháp phù hợp trước những tồn tại trong triển khai thực hiện Luật Quy hoạch thời gian qua.

Đại biểu cho rằng, các quy hoạch cấp quốc gia đã được đưa vào Luật Quy hoạch đều mang tính cấp thiết, cấp bách. Do vậy, cần quy định cụ thể hơn những quy hoạch cấp quốc gia nào là cấp bách, được ưu tiên. Về thời hạn hoàn thành các quy hoạch, dự thảo Nghị quyết quy định ngay trong năm 2022, đại biểu Nguyễn Hải Anh đề nghị Chính phủ quyết liệt chỉ đạo, đôn đốc các bộ, ngành, địa phương hoàn thành đúng thời hạn như dự thảo Nghị quyết quy định…

K.L tổng hợp