Chủ động phòng, chống xâm nhập mặn

Chủ động phòng, chống xâm nhập mặn.mp3

Trước dự báo về tình hình hạn hán, xâm nhập mặn trong mùa khô năm nay diễn ra ở mức cao; do đó, ngành chức năng và người dân trong tỉnh đã, đang chủ động thực hiện nhiều công việc trọng tâm để ứng phó hiệu quả.

Ngành chức năng kiểm tra, tu bổ hệ thống cống trên tuyến đê bao ngăn mặn Long Mỹ - Vị Thanh để luôn sẵn sàng ứng phó với xâm nhập mặn được hiệu quả.

Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia nhận định lượng mưa ở lưu vực sông Mekong trong tháng 2 này ở mức thấp, đồng thời tổng lượng dòng chảy từ thượng nguồn sông Mekong về hạ lưu và vùng ĐBSCL từ tháng 12-2024 đến tháng 5-2025 giảm từ 10-15% so với trung bình nhiều năm. Do đó, tình hình hạn hán, xâm nhập mặn có khả năng ảnh hưởng sâu đến các tỉnh, thành phố vùng ĐBSCL, bao gồm tỉnh Hậu Giang, trong đó nhiều nơi được dự báo sẽ xảy ra tình trạng thiếu nước cục bộ.

Ông Trần Thanh Toàn, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi tỉnh, cho biết tình hình xâm nhập mặn vào địa bàn tỉnh có thể xảy ra từ nhiều hướng. Cụ thể, theo thủy triều từ biển Đông, nước mặn vượt sông Hậu và kênh Đại Hải (tỉnh Sóc Trăng), uy hiếp thành phố Ngã Bảy, huyện Châu Thành, một phần huyện Phụng Hiệp; đồng thời từ các kênh chính của tỉnh Sóc Trăng và tỉnh Bạc Liêu, nước mặn có thể ảnh hưởng đến thị xã Long Mỹ, một phần huyện Phụng Hiệp. Bên cạnh đó, từ thủy triều biển Tây, nước mặn theo sông Cái Lớn và sông Nước Trong đe dọa huyện Long Mỹ, một phần huyện Vị Thủy và thành phố Vị Thanh.

Hậu Giang tiếp tục phát huy hiệu quả các trạm đo mặn tự động trong mùa khô năm nay. 

Từ việc xác định các hướng nước mặn xâm nhập vào Hậu Giang, ngành chức năng và các địa phương trong tỉnh đã khoanh vùng có nguy cơ bị ảnh hưởng bởi hạn hán và xâm nhập mặn. Theo ước tính, toàn tỉnh có khoảng 170.000ha lúa Đông xuân 2024-2025, lúa Hè thu 2025 và cây ăn trái, nuôi trồng thủy sản có nguy cơ bị ảnh hưởng bởi hạn hán và xâm nhập mặn. Cụ thể, vùng thượng nguồn của tỉnh bao gồm huyện Châu Thành, huyện Châu Thành A, huyện Phụng Hiệp và thành phố Ngã Bảy có khoảng 90.000-110.000ha; còn vùng hạ nguồn gồm huyện Long Mỹ, huyện Vị Thủy, huyện Phụng Hiệp, thị xã Long Mỹ, thành phố Vị Thanh thì có khoảng 50.000-60.000ha.

Để hạn chế đến mức thấp nhất về sự ảnh hưởng và thiệt hại trong sản xuất, sinh hoạt của người dân do hạn hán, xâm nhập mặn gây ra, UBND tỉnh đề nghị các cấp, các ngành cần quán triệt thực hiện tốt kế hoạch của UBND tỉnh về phòng, chống hạn và xâm nhập mặn năm 2025; trong đó theo dõi chặt chẽ tình hình khí tượng thủy văn để chỉ đạo, dự báo và cảnh báo thiên tai hiệu quả, thông tin kịp thời về diễn biến hạn, xâm nhập mặn qua các bản tin chuyên môn của ngành chức năng có liên quan và các địa phương trong tỉnh để người dân biết sớm, từ đó có giải pháp ứng phó kịp thời.

Ông Đinh Thanh Dững, Giám đốc Hợp tác xã (HTX) Đại Phát, ở ấp 8, xã Lương Nghĩa, huyện Long Mỹ, thông tin: “Là vùng thường chịu ảnh hưởng nặng của tình hình xâm nhập mặn vào mùa khô hàng năm nên trong thời điểm trước, trong và sau tết vừa qua, hàng ngày tôi đều xem thông báo về độ mặn được cán bộ chuyên môn đi đo vào sáng sớm và gửi lên nhóm zalo của xã. Khi thấy độ mặn ở mức an toàn tôi mới thông báo cho bà con trong HTX đưa nước vào ruộng cho lúa Đông xuân đang ở giai đoạn đẻ nhánh đến trổ bông. Ngoài ra, tôi và một số thành viên trong HTX thường xuyên đi kiểm tra hệ thống cống ngăn mặn tại đầu kênh các trạm bơm nhằm đảm bảo luôn trong tư thế sẵn sàng ngăn mặn xâm nhập vào nội đồng khi có độ mặn ở mức cao. Hiện 145ha lúa Đông xuân của bà con trong HTX đang phát triển tốt, kỳ vọng sẽ cho năng suất cao khi thu hoạch”.

Qua kết quả đo mặn tại một số điểm chính của ngành chức năng trong tỉnh thì từ đầu tháng 2 đến nay, độ mặn dao động từ 0,1-1,7‰, trong đó độ mặn cao nhất là 1,7‰ được ghi nhận vào sáng ngày 5-2 tại cống Hóc Pó, xã Lương Nghĩa, huyện Long Mỹ. Mặc dù độ mặn đang ở mức thấp hơn so với thời điểm cuối tháng 1 vừa qua (ngày 30-1, độ mặn cao nhất đạt 3‰ tại ngã ba Nước Trong), nhưng ngành chức năng tỉnh khuyến cáo người dân và cơ quan chuyên môn tại các địa phương trong tỉnh không được lơ là mà hết sức cảnh giác với tình hình xâm nhập mặn, đồng thời tiếp tục thực hiện tốt các giải pháp theo kế hoạch chỉ đạo của UBND tỉnh.

Cụ thể, đối với vùng thượng nguồn của tỉnh, thực hiện đồng bộ việc kiểm tra hệ thống đê bao, cống bọng, các trạm bơm điện, bơm dầu gắn với nạo vét các tuyến kênh bị bồi lắng nhằm đảm bảo trữ nước ngọt trên đồng; còn vùng hạ nguồn của tỉnh, cần thường xuyên kiểm tra việc vận hành các công trình ngăn mặn, trữ nước ngọt, không cho mặn xâm nhập sâu vào nội đồng bằng giải pháp đắp đập ngăn mặn thời vụ kết hợp đóng các cửa cống khi nước mặn ngoài kênh đạt mức 1,5‰, riêng đối với khu vực trồng sầu riêng thì độ mặn đạt mức là 0,5‰ thì nông dân không nên sử dụng nước; đồng thời nạo vét các tuyến kênh nội đồng là chính để trữ nước ngọt phục vụ sinh hoạt và sản xuất cho người dân.

Đối với vùng có nguy cơ thiếu nước sinh hoạt, các công ty, nhà máy cấp nước thực hiện rà soát, sửa chữa hệ thống cấp nước nông thôn và xem xét mở rộng tuyến ống để đáp ứng nhu cầu nước sạch trong mùa hạn, mặn cho người dân. Bên cạnh đó, ngành chức năng các địa phương đẩy mạnh việc tuyên truyền, hướng dẫn người dân tích trữ và sử dụng nước tiết kiệm; trong đó tận dụng kênh, rạch hiện có để trữ nước ngọt nhằm đảm bảo đủ nước cho cây trồng, vật nuôi, giảm thiểu thiệt hại; đồng thời khuyến cáo người dân ứng dụng công nghệ trong sản xuất nông nghiệp như tưới tiết kiệm nước, thủy canh, khí canh và nuôi trồng thủy sản thích ứng với hạn, mặn nhằm giảm tác động tiêu cực và nâng cao hiệu quả sản xuất trong bối cảnh biến đổi khí hậu.

Ông Trương Cảnh Tuyên, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh, đề nghị Văn phòng Thường trực Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh phối hợp chặt chẽ với Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh trong việc cập nhật thông tin và đưa ra dự báo, cảnh báo kịp thời về tình hình xâm nhập mặn trong suốt mùa khô. Bên cạnh đó, thực hiện tốt việc theo dõi và sử dụng hiệu quả dữ liệu từ các trạm đo mặn tự động tại huyện Long Mỹ, huyện Châu Thành, thị xã Long Mỹ, thành phố Ngã Bảy, thành phố Vị Thanh, từ đó thông báo sớm, chính xác và đầy đủ cho các cấp lãnh đạo, ngành chức năng và người dân. Ngoài ra, phối hợp với các địa phương trong tỉnh tiến hành rà soát hộ gia đình có nguy cơ thiếu nước sinh hoạt để triển khai biện pháp hỗ trợ kịp thời, đảm bảo không để người dân thiếu nước trong mùa hạn, mặn…

HỮU PHƯỚC