Chủ động ứng phó mưa lũ

Hiện tại đã vào cao điểm mùa mưa và lũ nội đồng đầu vụ bắt đầu xuất hiện, tình hình sản xuất nông nghiệp của người dân sẽ càng gặp khó nếu không có sự chuẩn bị ngay từ ban đầu.

Các địa phương trong tỉnh gia cố đê bao, bảo vệ sản xuất.

Nhiều ô bao có nguy cơ bị ảnh hưởng

Theo Đài khí tượng thủy văn khu vực Nam bộ, từ tháng 6-2021, bão và áp thấp nhiệt đới (ATNĐ) có khả năng bắt đầu hoạt động trên khu vực Bắc biển Đông và tần suất tăng dần trong những tháng tiếp theo, nhiều khả năng sẽ ảnh hưởng đến khu vực Bắc bộ và Bắc Trung bộ trong tháng 7 đến tháng 9-2021, ảnh hưởng đến các tỉnh Trung và Nam Trung bộ từ tháng 9 cho đến hết năm 2021. Dự báo số lượng bão và ATNĐ năm 2021 hoạt động trên khu vực biển Đông và ảnh hưởng trực tiếp đến các tỉnh đất liền nước ta khoảng 12-14 cơn, ở mức tương đương và thấp hơn so với trung bình nhiều năm (TBNN), trong đó có khoảng 4-6 cơn ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền. Cần đề phòng các cơn bão mạnh, có hướng di chuyển phức tạp trên khu vực biển Đông.

Nhận định diễn biến lũ trên sông của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, từ tháng 6 đến tháng 11-2021 là thời kỳ mùa lũ trên sông Mekong và các sông Nam bộ. Đỉnh lũ năm ở đầu nguồn sông Cửu Long có khả năng ở mức báo động 1 đến báo động 2. Mực nước tại các trạm hạ lưu sông Cửu Long ảnh hưởng mạnh của thủy triều, đỉnh lũ năm tại các trạm hạ lưu ở mức báo động 2 đến báo động 3, một số trạm trên báo động 3.

Theo Viện Quy hoạch Thủy lợi Miền Nam, lũ nội đồng đầu vụ xảy ra từ cuối tháng 7 và đỉnh lũ năm 2021 có khả năng xuất hiện vào khoảng cuối tháng 9, đầu tháng 10, mức lũ đỉnh lũ tại Tân Châu và Châu Đốc có khả năng dao động ở mức 3,4-3,8m (xấp xỉ và trên báo động 1). Tuy nhiên, cũng cần theo dõi chặt chẽ các biến động bất thường của thời tiết. Cần quan tâm 2 thời điểm về tình trạng lũ nội đồng là lũ đầu vụ và lũ chính vụ. Lũ đầu vụ sẽ ảnh hưởng đến việc thu hoạch vụ lúa Hè thu trong năm, trực tiếp ảnh hưởng đến hệ thống bờ bao lửng; lũ chính vụ tác động đến các đê bao, bờ bao triệt để bảo vệ các khu vực dân cư, lúa Thu đông, rau màu, cây công nghiệp và cây ăn trái.

Theo nhận định của ngành chuyên môn, lũ đầu vụ ở mức không cao (2,5-2,8m đến ngày 20-8) nên ít có nguy cơ ảnh hưởng đến sản xuất, ngoại trừ các diện tích sản xuất ngoài ô bao cần thu hoạch trước thời gian này. Còn lũ chính vụ ở mức 3,4-3,8 m (xấp xỉ và cao hơn báo động 1), hầu hết các diện tích sản xuất trong ô bao kiểm soát lũ cả năm thuộc vùng thượng nguồn ĐBSCL đều an toàn. Tuy nhiên, cần đề phòng những ô bao có bờ bao xung yếu và rò rỉ.

Đối với một số khu vực thuộc vùng giữa và vùng ven biển ĐBSCL do ảnh hưởng của lũ kết hợp triều cường năm 2021 được dự báo ở mức cao hơn TBNN nên có khoảng 363 ô bao có nguy cơ bị ảnh hưởng, với tổng diện tích khoảng 65.408ha. Trong đó, tỉnh Đồng Tháp có 6 huyện bị ảnh hưởng (60 ô bao, 5.887ha), tỉnh Hậu Giang 2 huyện bị ảnh hưởng (117 ô, 28.866ha), tỉnh Tiền Giang 2 huyện bị ảnh hưởng (12 ô, 1.447ha), thành phố Cần Thơ có 3 quận, huyện bị ảnh hưởng (44 ô, 5.431ha), tỉnh Vĩnh Long có 4 huyện bị ảnh hưởng (126 ô, 29.212ha), tỉnh Kiên Giang có 1 huyện bị ảnh hưởng (4 ô, 565ha).

Thực hiện các giải pháp ứng phó

Theo Tổng cục Thủy lợi - Bộ NN&PTNT, với mực nước lũ đầu vụ không lớn nên cơ bản hệ thống đê bao, bờ bao lửng đảm bảo cao trình an toàn cho sản xuất. Tuy nhiên, các địa phương cũng cần rà soát lại các tuyến bờ bao xung yếu và xây dựng kế hoạch ứng phó nếu xảy ra sự cố.

Đối với các khu vực sản xuất nằm ngoài đê bao và chưa có đê bao, cần chuẩn bị sẵn sàng nhân lực nhằm đẩy nhanh thu hoạch lúa, hoa màu nếu bị ngập. Các khu vực chịu ảnh hưởng của triều cường cũng cần rà soát các tuyến đê xung yếu và xây dựng kế hoạch ứng phó. Tổ chức rà soát các tuyến đê bao chưa đủ cao trình, các tuyến đê bao xung yếu, các tuyến mới đắp, xây dựng kế hoạch chuẩn bị nhân lực, vật lực nhằm ứng phó kịp thời trong mùa lũ. Đẩy nhanh việc xuống giống vụ Thu Đông để né lũ, sau khi thu hoạch lúa Thu đông cần nhanh chóng xả lũ vào đồng để lấy phù sa và vệ sinh đồng ruộng.

Để bảo đảm cấp nước cho sản xuất nông nghiệp vụ Hè thu, Thu đông, vụ mùa 2021, Tổng cục Thủy lợi đề xuất các địa phương xây dựng phương án phòng, chống lũ, ngập lụt, úng, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt, phương án cần có đủ các kịch bản bất lợi và giải pháp ứng phó cụ thể; tổ chức thực hiện các phương án một cách chủ động, kịp thời. Theo dõi chặt chẽ dự báo lũ sông Cửu Long của Đài Khí tượng thủy văn khu vực Nam bộ, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, dự báo lũ nội đồng của Viện Quy hoạch Thủy lợi Miền Nam để có giải pháp ứng phó kịp thời. Tăng cường nguồn lực thực hiện các giải pháp phòng, chống, ngập lụt, úng, đảm bảo cấp nước phục vụ cho sản xuất và dân sinh. Tăng cường công tác tuyên truyền, thường xuyên thông báo tình hình thời tiết, nguồn nước để điều chỉnh kế hoạch sản xuất phù hợp. Khẩn trương kiểm tra, sửa chữa công trình đảm bảo sẵn sàng phục vụ trong mọi tình huống trong mùa mưa lũ.

Ông Trần Chí Hùng, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hậu Giang, cho biết đã phối hợp với UBND cấp huyện khẩn trương thực hiện tốt công tác quản lý đê điều và chuẩn bị sẵn sàng hộ đê, đảm bảo an toàn công trình thủy lợi, chỉ đạo gia cố, duy tu sửa chữa các tuyến đê bao ngăn lũ, triều cường cho lúa, mía, vườn cây ăn trái, vùng nuôi thủy sản. Quản lý chặt chẽ hệ thống cống, bọng dọc theo các tuyến sông, kênh, rạch, nhất là đối với vùng mía nguyên liệu, vùng nuôi thủy sản và vùng trồng cây ăn trái... Bố trí lịch thời vụ gieo trồng phù hợp đảm bảo thu hoạch trước lũ; khuyến cáo bà con nông dân nơi nào đê bao không đảm bảo chống lũ, triều cường thì không sản xuất lúa vụ Thu đông. Chỉ đạo khai thông dòng chảy tất cả các tuyến kênh cấp 1, cấp 2, cấp 3 và nội đồng để tiêu thoát lũ nhanh bảo vệ dân cư và sản xuất. Chuẩn bị đầy đủ các điều kiện phục vụ cho sản xuất các vụ lúa trong năm đạt kết quả tốt nhất. Tổ chức kiểm tra, rà soát các công trình thủy lợi và đánh giá công tác vận hành hệ thống các công trình thủy lợi; có kế hoạch xử lý, tu sửa những hạng mục hư hỏng trước thời gian mưa, lũ. Đôn đốc các chủ đầu tư chỉ đạo các đơn vị thi công các công trình thủy lợi đẩy nhanh tiến độ nhằm đảm bảo hoàn thành công trình trước mùa mưa, lũ. Đối với các công trình chưa hoàn thành phải xây dựng phương án phòng, chống lụt, bão cho công trình. Phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương rà soát các vùng có nguy cơ xảy ra thiên tai để chuẩn bị phương án cảnh báo cho Nhân dân biết để sẵn sàng ứng phó.

Ở các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh cũng đã chỉ đạo kiên quyết tháo dỡ chà, nò, vật cản trên sông, kênh, rạch đảm bảo thoát lũ nhanh. Đồng thời theo dõi thường xuyên diễn biến sạt lở các khu vực ven sông, nhất là ở huyện Châu Thành, Châu Thành A, Phụng Hiệp, thành phố Ngã Bảy và các trục tuyến kênh lớn để kịp thời cảnh báo cho người dân biết để chủ động đối phó và di dời những hộ dân đang sống ở vùng nguy hiểm đến nơi ở mới an toàn. Đối với các huyện đầu nguồn Châu Thành, Châu Thành A, Phụng Hiệp và thành phố Ngã Bảy cũng có kế hoạch đối phó với triều cường lũ lớn kéo dài nhiều ngày, có phương án sơ tán dân, chuẩn bị phương tiện chống lũ, phương tiện cứu hộ, cứu nạn... Ngoài ra, cũng đã khẩn trương nâng cấp, sửa chữa các công trình thiết yếu để sẵn sàng đối phó với bão, lũ và triều cường năm 2021. Đối với huyện Vị Thủy, huyện Long Mỹ, thị xã Long Mỹ và thành phố Vị Thanh cũng có kế hoạch khai thông dòng chảy ở tất cả các tuyến kênh để tiêu thoát lũ và ngập úng.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Hậu Giang Trương Cảnh Tuyên cũng đã đề nghị Văn phòng Thường trực Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh phối hợp chặt chẽ với Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh Hậu Giang dự báo, cảnh báo tình hình khí tượng, thủy văn nhất là dự báo sớm khả năng xuất hiện và diễn biến các tình huống phức tạp của mưa lớn, ngập lụt, bão, áp thấp nhiệt đới. Đặc biệt là thông báo kịp thời, chính xác và cung cấp đầy đủ các số liệu, các phân tích dòng chảy, mưa, lũ, bão và các loại thiên tai khác để các ngành, các cấp và người dân biết chủ động ứng phó với mọi tình huống xấu xảy ra...

Bài, ảnh: HOÀI THU