Đảm bảo nước sạch cho người dân vùng hạn, mặn

Tỉnh Hậu Giang đang bước vào cao điểm mùa khô nên để đảm bảo nguồn nước sạch sử dụng trong sinh hoạt và phát triển sản xuất của người dân là bài toán khó khi mà tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn xảy ra ngày càng gay gắt.

Cán bộ kỹ thuật địa phương thường xuyên kiểm tra các cống và nồng độ mặn để sớm thông báo cho người dân.

Chủ động dự trữ nước ngọt

Đi dọc theo các tuyến kênh tại xã Lương Nghĩa, huyện Long Mỹ, rất dễ bắt gặp hình ảnh người dân hàng ngày dùng nước sông, rạch, ao hồ phục vụ cho nhu cầu sinh hoạt trong gia đình. Bà Trần Ngọc Lang, ở ấp 7, xã Lương Nghĩa, ngồi rửa rau, rửa chén nơi con kênh nước trước nhà, cho biết: “Mấy chục năm nay người dân nơi đây vẫn sử dụng nguồn nước này. Trước đây, mỗi lần hạn hán xảy ra thì nguồn nước khan hiếm, gia đình tôi thường đem nước lên trữ trong các lu, kiệu, lóng phèn rồi sử dụng. Dù biết không an toàn nhưng cũng không còn cách nào khác. Tuy nhiên, hiện nay đã có hệ thống nước máy nên gia đình tôi không còn lo lắng sẽ thiếu nước sạch sử dụng nữa. Dù vậy, để tiết kiệm, cũng như do thói quen sinh hoạt thì tôi vẫn thường dùng nước sông để rửa chén, giặt đồ”.

Còn bà Phạm Thị Nương, ở ấp 6, xã Lương Nghĩa, chia sẻ: “Nhà tôi trữ nước mưa từ mùa mưa năm trước rồi lọc qua thiết bị lọc để uống dần. Vì tình trạng hạn, mặn vẫn thường xảy ra mỗi năm nên tôi luôn trữ sẵn nước ngọt để sử dụng. Năm nay tình trạng này xảy ra khá sớm nên tôi cũng lo lắng, không biết đủ nước để sử dụng cho đến tháng mưa hay không, chứ nước sông mặn cao quá thì không sử dụng được rồi”.

Tại những chỗ chưa có hệ thống nước máy và sống theo ven sông cái ở xã Lương Nghĩa, người dân thường tự chủ động tìm giải pháp để tránh thiếu nước sinh hoạt như trữ nước mưa, lóng phèn rồi đựng trong các lu, kiệu, hay sử dụng từ cây nước, giếng nước. Còn đối với các hộ dân đã có gắn nước máy thì đợt xâm nhập mặn này không còn là vấn đề nan giải về thiếu nước sạch sử dụng. Ông Hồ Thật, ở ấp 3, xã Lương Tâm, huyện Long Mỹ, cho biết: “Từ khi có nước máy thì việc đảm bảo đủ nước sử dụng trong mùa hạn này không khó. Trước đây, mỗi lần hạn mặn về thì cây nước bị hụt, bơm cũng không lên nước, trời cũng không có mưa nên việc sinh hoạt rất khó khăn”.

Theo thông tin từ các địa phương, hiện nồng độ mặn ghi nhận được ngày 15-3 tại UBND xã Lương Nghĩa là 7,9‰, cống Hóc Pó là 8,6‰; tại xã Lương Tâm ở bến phà Ngan Dừa là 2,8‰, kênh Nhà Lầu là 0,7‰; còn ở xã Vĩnh Viễn A, tại ngã ba sông Nước Trong là 3,3‰; đầu kênh Thanh Thủy (sông Nước Trong) là 3,1‰; cống Thanh Thủy (sông Nước Đục) là 1,1‰; đầu kênh Trực Thăng (sông Nước Trong) là 0,1‰; cống kênh Trực Thăng là 0,1‰.

Ông Huỳnh Thanh Phong, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND thành phố Vị Thanh, đã yêu cầu các địa phương (Hỏa Lựu, Hỏa Tiến, Tân Tiến) có kế hoạch gia cố đê bao tại các điểm xung yếu tại ngã ba sông Nước Trong, cống Kênh Lầu, kênh Năm. Riêng các công ty cấp thoát nước, nhà máy cấp nước phải có kế hoạch vận hành hệ thống RO đảm bảo cung cấp nước ngọt cho người dân và doanh nghiệp duy trì sản xuất, sinh hoạt. Phải phân công người trực 24/24, theo dõi tình hình độ mặn, không để xảy ra sự cố bất ngờ. Trong lúc vận hành đóng cống, đơn vị luôn đảm bảo an ninh trật tự, an toàn giao thông khi vận hành công trình đảm bảo an toàn tuyệt đối, không để xảy ra sự cố về vận hành công trình. Ngoài ra, cán bộ trực còn thực hiện phân luồng, điều tiết phương tiện trong thời gian vận hành, không để xảy ra va chạm. Đồng thời vận động người dân sử dụng nước ngọt tiết kiệm và an toàn.

Đảm bảo nước sinh hoạt cho người dân

Theo nhận định của Đài Khí tượng thủy văn tỉnh, hiện tại vùng áp thấp nóng phía Tây tiếp tục phát triển và mở rộng về phía Đông Nam. Từ ngày 12 đến 20-3, khu vực tỉnh xuất hiện nắng nóng cục bộ tại một số trung tâm thành phố, thị xã và trung tâm các huyện. Nhiệt độ ngoài trời cao từ 34,5- 370C. Không mưa, độ ẩm không khí ở mức thấp dao động từ 58-70%. Mực nước khu vực tỉnh đang ở đỉnh triều cường. Mực nước trên các kênh, rạch và nội đồng sẽ xuống nhanh từ ngày 13 đến 20-3 và ở mức thấp hơn trung bình nhiều năm cùng thời kỳ từ 0,15-0,30m.

Hiện tại, nguồn nước trên sông Hậu chảy vào tỉnh giữa tháng 3 đang thiếu hụt từ 8,5-15,5% so với sáu năm gần đây cùng thời kỳ. Dự báo nhu cầu sử dụng nước tại thành phố Vị Thanh sẽ thiếu từ 5-7,5%, thị xã Long Mỹ sẽ thiếu từ 4,5-6,5%, huyện Phụng Hiệp thiếu từ 2-3,5%, huyện Vị Thủy thiếu từ 8,0-10,2% và đặc biệt là huyện Long Mỹ sẽ thiếu từ 10-13%. Còn tại các khu vực khác trong tỉnh sẽ không xảy ra tình trạng thiếu nước sử dụng.

Ông Lưu Văn Kết, người dân ở ấp Thạnh An, xã Hỏa Tiến, thành phố Vị Thanh, cho rằng: “Hiện tại, nước mặn thường xuyên nên việc quản lý nguồn nước là rất quan trọng. Không chỉ cần đảm bảo đủ nước sinh hoạt cho đến khi trời có mưa mà còn phải đủ nước tưới tiêu phục vụ nuôi trồng sản xuất nữa. Gia đình tôi thì còn trữ một ít nước mưa, cùng với việc trạm cấp nước thường xuyên cung cấp nước cho người dân ở đây nên không lo lắng, còn việc tưới tiêu cho rẫy khóm thì khá khó khăn”.

Anh Đặng Cấp Tăn, Trưởng trạm cấp nước xã Hỏa Tiến, thành phố Vị Thanh, cho biết: Hiện nay mùa khô, nắng hạn, mặn, trạm cấp nước xã Hỏa Tiến đang lấy nước giếng để xử lý, lọc cung cấp nước sạch sinh hoạt cho khách hàng sử dụng. Để đảm bảo cung cấp đủ nước sạch cho người dân, trạm đã được nâng cấp từ 35 m3/giờ lên 100 m3/giờ năm 2022, cung cấp nước cho 2.266 khách hàng. Thực tế, hiện nay trạm hoạt động mới được 70% công suất, nguồn nước sạch sinh hoạt đảm bảo cho khách hàng sử dụng. Để ứng phó với tình hình hạn hán và xâm nhập mặn năm 2024 trên địa bàn tỉnh, Trạm cấp nước xã Hỏa Tiến sẽ thường xuyên kiểm tra và đảm bảo vận hành ổn định cấp nước sạch sinh hoạt cho hộ dân, cũng như thực hiện phát triển tuyến ống cấp nước theo hình thức Nhà nước và Nhân dân cùng làm, phát huy tối đa hiệu quả và lợi ích của các công trình đem lại giúp người dân an tâm và đảm bảo nguồn nước sinh hoạt cho người sử dụng.

Theo Công ty Cổ phần Cấp nước và Vệ sinh môi trường nông thôn Hậu Giang, hiện trên địa bàn tỉnh có tổng cộng 26 công trình cấp nước đang hoạt động thuộc công ty quản lý, nằm tại các địa bàn huyện Vị Thủy, huyện Long Mỹ, huyện Phụng Hiệp, huyện Châu Thành, huyện Châu Thành A, thị xã Long Mỹ và thành phố Vị Thanh, cung cấp nước cho 86.539 khách hàng sử dụng.

Ông Nguyễn Văn Lòng, Chủ tịch hội đồng quản trị, nhận định: “Đối với khu vực thành phố Vị Thanh và huyện Long Mỹ, hiện có 2 công trình cấp nước đang hoạt động thuộc quản lý của công ty là nhà máy nước Long Mỹ, cung cấp nước cho 3.843 khách hàng và trạm cấp nước tập trung (CNTT) xã Hỏa Tiến, hiện cung cấp nước cho 2.266 khách hàng. Đây là các vùng được dự báo có nguy cơ bị ảnh hưởng bởi tình trạng hạn và xâm nhập mặn, thiếu nước sinh hoạt rất cao. Để đảm bảo cung cấp nước cho các khách hàng, công ty đã chỉ đạo vận hành lại các giếng dự phòng tại 2 trạm này khi cần thiết. Tính đến thời điểm hiện tại tình hình cấp nước tại 2 khu vực này do công ty quản lý đang ổn định.

“Chúng tôi thường xuyên cập nhật và theo dõi tình hình xâm nhập mặn thông qua các phương tiện truyền thông. Đồng thời, công ty cũng trang bị máy đo độ mặn cho các trạm cấp nước, giúp theo dõi thường xuyên diễn biến của tình hình xâm nhập mặn. Điều này giúp công ty kịp thời chỉ đạo các trạm cấp nước tập trung vận hành và khai thác nguồn nước một cách hiệu quả và phù hợp. Bên cạnh đó, công ty còn phối hợp với các cơ quan địa phương để phát triển tuyến ống cấp nước theo kế hoạch sử dụng vốn từ Chương trình mục tiêu Quốc gia”, ông Lòng cho biết thêm.

Bài, ảnh: MAI THANH