Lo nước mặn xâm nhập

Do triều cường dâng cao đã làm tràn và gây vỡ một số đập cải tiến trên địa bàn huyện Long Mỹ, từ đó nước mặn có nồng độ cao đã xâm nhập vào nội đồng đang gây lo lắng cho người dân.

Ông Danh Lòng (người cầm cây lúa) chia sẻ với cán bộ kỹ thuật về tình trạng lúa sắp bị khô nước nhưng chưa có nguồn nước ngọt để bơm trong lúc này.

Theo báo cáo của ngành chức năng huyện Long Mỹ, triều cường dâng cao từ ngày 8 đến 11-2 vừa qua đã làm vỡ 4 đập cải tiến của huyện, gồm: cống Nhà Lầu và cống Tám Bích thuộc xã Lương Nghĩa; cống kênh Thanh Long thuộc xã Vĩnh Viễn A và một cống ở kênh Trực Thăng, thuộc thị trấn Vĩnh Viễn. Hiện tại, việc khắc phục các đập bị vỡ đã được ngành chức năng thực hiện hoàn tất. Thế nhưng, điều đáng quan tâm là khi triều cường dâng cao còn kèm theo độ mặn ở mức từ 4-8‰ đã theo con nước xâm nhập vào nội đồng, từ đó gây nhiều lo lắng cho người dân, nhất là tại những cánh đồng có lúa Đông xuân đang trong giai đoạn làm đòng đến chuẩn bị trổ bông do thiếu nước ngọt để bơm vào.

Ông Danh Lòng, người dân ở ấp 10, xã Vĩnh Viễn A, thông tin: “Mấy hôm trước, khi 7 công lúa (giống OM 5451) của gia đình sắp trổ bông và trên ruộng cũng khô nước nên tôi định bơm nước từ kênh Thanh Long trước nhà vào ruộng. Tuy nhiên, rất may là tôi có cảnh giác khi thấy nước dưới kênh khác thường và nếm thử có vị rất mặn. Biết là nước mặn tràn đê xâm nhập vào nên tôi vội thông báo nhanh cho bà con xung quanh cánh đồng này biết để không lấy nước vào ruộng kẻo bị thiệt hại”. Cùng thời điểm này, cán bộ của Phòng NN&PTNT huyện Long Mỹ xuống và thông báo cho bà con biết về sự cố vỡ đập, tràn đê và đề nghị người dân không được đưa nước từ kênh vào nội đồng cho đến hôm nay.

Nếu như ông Lòng và một số hộ dân có sự cảnh giác nên không đưa nước mặn vào ruộng thì vẫn có một số bà con ở cùng ấp vì không biết xảy ra sự cố vỡ đập nên khi thấy nước dưới kênh nhiều đã đặt máy bơm vào ruộng. Từ đó, nước trong ruộng đang có độ mặn rất cao, nguy cơ sẽ gây ra thiệt hại vì lúa mới chuẩn bị trổ bông. Cụ thể, qua kết quả đo mặn trong nội đồng vào chiều ngày 14-2 vừa qua của ngành chức năng huyện Long Mỹ, dưới kênh Thanh Long, thuộc ấp 10, xã Vĩnh Viễn A, độ mặn ở mức 4,5‰ dù nước đang ròng, còn trên ruộng, một số diện tích đã lấy nước trước đó thì độ mặn là 1,3‰. “Hiện tại, nước trên ruộng đã khô nhưng do độ mặn dưới kênh còn khá cao nên người dân không dám bơm nước vào ruộng mà tập trung nghe thông báo về độ mặn từng ngày từ kết quả đo của ngành chức năng huyện. Hy vọng độ mặn sẽ giảm trong những ngày tới để người dân có nước ngọt phục vụ sản xuất. Còn tình trạng này kéo dài thì ít nhiều sẽ làm giảm năng suất lúa vì thiếu nước trong giai đoạn trổ bông”, ông Lòng thông tin thêm.

Một số ruộng lúa tại ấp 10, xã Vĩnh Viễn A, có độ mặn trong ruộng hơn 1‰ tạo sự lo lắng cho người dân.

Dù độ mặn ít hơn, thế nhưng những ngày qua nhiều hộ đang canh tác lúa dọc theo tuyến kênh Trực Thăng, thuộc ấp 5, thị trấn Vĩnh Viễn, cũng không dám đưa nước từ dưới kênh vào ruộng khi lúa chuẩn bị trổ bông vì biết thông tin vỡ đập cải tiến ở đầu kênh Trực Thăng, nơi giáp ranh sông Nước Trong. Ông Nguyễn Văn Dớn, có gần 1ha lúa ở kế cống kênh Trực Thăng, kể lại: “Thấy vỡ đập, nước mặn xâm nhập vào nên tôi đã thông báo cho trưởng ấp biết để báo cáo lên cấp trên kịp thời, đồng thời thông tin cho bà con biết để nhanh chóng bí các cống dẫn nước vào ruộng. Nhờ phát hiện đúng lúc nên nước mặn không vào nội đồng. Hiện tại, ngành chức năng đã khắc phục xong tình trạng vỡ đập, người dân đợi có thông báo cho lấy nước dưới kênh vào ruộng thì làm theo. Mấy hôm nay, ruộng lúa cũng khô nước, đến cữ bơm vào để lúa trổ bông nhưng không ai dám vì nồng độ mặn trong và ngoài đập kênh Trực Thăng dao động từ 0,8-1,1‰”.

Qua thống kê của cơ quan chuyên môn huyện Long Mỹ, ước có khoảng 825ha lúa Đông xuân 2019-2020 thuộc các địa phương như: xã Vĩnh Viễn A, Lương Nghĩa, một phần xã Lương Tâm và thị trấn Vĩnh Viễn đang nằm ngoài đê bao ngăn mặn và tiếp giáp với kênh nội đồng bị tràn, rịn nước vào ruộng có kèm theo độ mặn từ 0,5-5‰. Do nước mặn mới xâm nhập vào nên cây lúa chưa có biểu hiện gì về việc bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, khả năng lúa sẽ bị thiệt hại trong những ngày tới là khá lớn.

Ông Lê Hồng Việt, Trưởng phòng NN&PTNT huyện Long Mỹ, cho biết: Giải pháp mà ngành nông nghiệp huyện đang tích cực thực hiện là khi nước ròng sẽ tiến hành xả nước từ các kênh bị mặn xâm nhập vào để lấy nguồn nước ngọt từ thượng nguồn đổ về; còn khi nước lớn sẽ đóng các cống lại. Bên cạnh đó, ngành nông nghiệp huyện cũng đề nghị những hộ đã bơm nước mặn vào ruộng thì nhanh chóng xả nước ra, đợi khi có nước ngọt trở lại sẽ bơm vào ruộng lúa. Công việc bơm xả nước được thực hiện nhiều lần để rửa mặn, từ đó sẽ hạn chế ảnh hưởng đến lúa. Cùng với đó, nông dân sẽ kết hợp với việc rải vôi và bón phân hữu cơ cho cây lúa. Sau sự cố, bước đầu chưa có biểu hiện thiệt hại trong sản xuất của người dân, tuy nhiên ngành nông nghiệp vẫn tiếp tục theo dõi chặt chẽ tình hình và kịp thời báo cáo về trên với những tình huống kế tiếp...

Bài, ảnh: HỮU PHƯỚC